QTO - Trong hai ngày 5-6/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Quảng Trị tham gia thảo luận tại Tổ 10 về loạt dự án luật thuộc các lĩnh vực tư pháp, kinh tế, xây dựng, nông nghiệp-môi trường và khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.

Nâng hiệu quả thi hành án, bảo đảm khách quan tư pháp, siết chặt phòng, chống tham nhũng

Thảo luận dự thảo Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), Phó trưởng Đoàn đại biểu ĐBQH tỉnh Nguyễn Minh Tâm đề nghị làm rõ khái niệm “có điều kiện thi hành án” không chỉ dựa vào tài sản/thu nhập mà còn bao quát điều kiện nhân thân và điều kiện thực hiện hành vi; bổ sung quyền của người được thi hành án được cập nhật thông tin về xử lý tài sản và tiến độ, qua đó tăng minh bạch, bảo vệ quyền lợi. Đại biểu kiến nghị chuẩn hóa các chức danh trong hệ thống thi hành án dân sự (không chỉ Chấp hành viên), quy định rành mạch thẩm quyền ở cấp tỉnh để tránh mỗi nơi một kiểu; kéo dài thời hạn xác minh từ 10 lên 15 ngày; tăng chế tài với hành vi chây ỳ cung cấp thông tin; rút gọn thủ tục tranh chấp tài sản theo hướng cơ quan thi hành án dân sự chủ động đề nghị tòa án khi đương sự không yêu cầu.

Quang cảnh phiên họp Tổ 10 với sự điều hành của đại biểu Hoàng Đức Thắng, Phó trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh.

Với dự thảo Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), các ý kiến nhấn mạnh yêu cầu chuẩn hóa tiêu chuẩn giám định viên, làm rõ tiêu chí “giám định theo vụ việc”, tránh chồng chéo giữa ngành y tế và công an; thiết kế quy trình yêu cầu giám định minh bạch để hạn chế lạm dụng, bảo đảm chất lượng chứng cứ.

Đối với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường góp ý rà soát thẩm quyền kiểm soát tài sản, thu nhập để thống nhất đầu mối giữa cơ quan Đảng và Nhà nước; cân nhắc mở rộng kê khai tới doanh nghiệp nhà nước có cổ phần chi phối để phù hợp bối cảnh cổ phần hóa; giữ nguyên nguyên tắc “người đứng đầu” cơ quan kiểm soát ra quyết định xác minh nhằm rõ trách nhiệm pháp lý; thận trọng với mở rộng phạm vi kê khai trong gia đình để bảo đảm tính khả thi.

Quản lý thuế hiện đại, thân thiện; cập nhật pháp luật sở hữu trí tuệ theo thực tiễn số

Với dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), đại biểu Hà Sỹ Đồng, đại biểu Trần Quang Minh, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga thống nhất đề nghị chống chồng chéo thanh tra-kiểm tra theo nguyên tắc không kiểm tra lại cùng nội dung trong 12 tháng (trừ trường hợp có dấu hiệu hình sự); chuyển mạnh tư duy “quản lý” sang “phục vụ” người nộp thuế, coi kết quả hỗ trợ kê khai-nộp thuế-hóa đơn điện tử là tiêu chí đánh giá cơ quan/cán bộ thuế; ưu tiên kiểm tra điện tử dựa trên phân tích rủi ro; thiết kế lộ trình phù hợp cho hộ/cá nhân kinh doanh (công cụ kế toán đơn giản, phần mềm giá rẻ/miễn phí; thời hạn kiểm tra linh hoạt theo rủi ro-quy mô). Cùng với đó là yêu cầu đồng bộ với các luật thuế, đặc biệt thuế thu nhập cá nhân; liên thông dữ liệu thuế-ngân hàng-bảo hiểm-đơn vị chi trả để chống thất thu nhưng không tăng gánh nặng thủ tục.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm tham gia ý kiến đối với 3 dự thảo luật.

Với dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi), ý kiến đề nghị cập nhật vấn đề mới của môi trường số và AI: Chỉ bảo hộ khi có đóng góp sáng tạo đáng kể của con người; cân nhắc thẩm quyền hủy bỏ/chấm dứt quyền bởi tòa án/cơ quan chuyên trách; tinh gọn phí-lệ phí, không “hành chính hóa” quan hệ ủy quyền dân sự trong quản lý tập thể quyền; quy định nguyên tắc và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết để thích ứng nhanh với biến động công nghệ-thị trường.

Xây dựng, nông nghiệp-môi trường: Đồng bộ pháp luật, cắt giảm thủ tục, ưu tiên nhà ở xã hội

Thảo luận dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị bảo đảm đồng bộ với các luật về quy hoạch, đầu tư công, đấu thầu, đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, môi trường…; đẩy mạnh số hóa quy trình (hồ sơ điện tử, cấp phép trực tuyến, chữ ký số), ứng dụng BIM; phân cấp đi đôi trách nhiệm giải trình. Về thiết kế sau thiết kế cơ sở, ủng hộ bỏ thẩm định nhà nước để cắt thủ tục nhưng kiến nghị tăng “lưới an toàn” chất lượng bằng cơ chế thẩm tra độc lập với công trình quy mô lớn/đặc thù; tăng kiểm tra nghiệm thu nhà nước với công trình quan trọng. Về chính sách nhà ở xã hội, đề xuất cơ chế đặc thù rút ngắn thủ tục, linh hoạt phương thức lựa chọn nhà đầu tư đủ điều kiện kèm tiêu chí minh bạch; ưu đãi khả thi cho doanh nghiệp; số hóa và rút ngắn thời gian chuẩn bị-thi công.

Với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, ý kiến nhấn mạnh tinh gọn thủ tục, phân cấp hợp lý gắn trách nhiệm giải trình và đẩy nhanh số hóa. Các đề xuất cụ thể, gồm: Bỏ thủ tục “thẩm định để công bố” thức ăn bổ sung ở cấp bộ (chuyển trọng tâm sang hậu kiểm chất lượng theo chuẩn kỹ thuật); công nhận rộng hơn kết quả thử nghiệm tại phòng “được công nhận hoặc chỉ định” (phù hợp tiêu chuẩn ISO 17025); sửa quy định về hạn dùng nguyên liệu trong thành phẩm theo hướng quản lý chất lượng đầu ra; phân cấp mạnh cho cấp tỉnh trong cấp/thu hồi giấy đủ điều kiện sản xuất thức ăn chăn nuôi để rút ngắn thời gian, tăng chủ động địa phương.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng tham gia ý kiến tại phiên thảo luận ngày 6/11.

Khoa học-công nghệ-chuyển đổi số: Rõ phạm vi, liên thông dữ liệu, chuẩn hóa tiêu chí kỹ thuật

Góp ý 3 dự thảo luật về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số (Luật Chuyển đổi số; Luật Công nghệ cao (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ), đại biểu Hoàng Đức Thắng đề nghị làm rõ thuật ngữ, chuẩn hóa quy phạm để dễ áp dụng; xóa “cát cứ dữ liệu” bằng cơ chế bắt buộc kết nối-chia sẻ dữ liệu công giữa các bộ, ngành, địa phương; luật hóa nguyên tắc chuyển đổi số bao trùm vùng núi, hải đảo, vùng sâu vùng xa, nhóm yếu thế; thiết kế gói hỗ trợ chuyển đổi số thực chất cho DNNVV (ưu đãi tài chính-thuế, mạng lưới tư vấn, ưu tiên đấu thầu/đặt hàng cho DN đã chuyển đổi số).

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm góp ý Luật Chuyển đổi số cần phân định rành mạch với Luật Công nghệ thông tin, Luật An toàn thông tin mạng, Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi) để tránh chồng chéo; bổ sung nhóm hành vi bị cấm gắn với đạo đức-an toàn AI và gian lận số; tăng đào tạo kỹ năng số cho cán bộ và người lao động khu vực công-tư. Với Luật Công nghệ cao (sửa đổi), đề nghị chuẩn hóa mức độ sẵn sàng công nghệ. Với Luật Chuyển giao công nghệ, đề nghị thống nhất cách tính thời hạn thủ tục (dùng “ngày làm việc”), tích hợp đo đếm thời gian điện tử để tăng minh bạch.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng khi góp ý Luật Chuyển giao công nghệ (sửa đổi) nhấn mạnh tư duy “một việc-một đầu mối”: thẩm định công nghệ liên thông với thẩm định đầu tư và đánh giá môi trường; bắt buộc định giá độc lập khi góp vốn bằng công nghệ để chống “vốn ảo”; cập nhật khái niệm công nghệ xanh, chuyển giao không tiếp xúc; đồng bộ với “luật số” về hợp đồng điện tử, chuẩn dữ liệu, bảo đảm an toàn dữ liệu trong giao dịch công nghệ; thiết kế tiêu chí lượng hóa cho ưu đãi, mua-phổ biến công nghệ phục vụ lợi ích công.

Những góp ý của Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đã được tổng hợp gửi cơ quan soạn thảo, kỳ vọng các dự thảo luật được hoàn thiện theo hướng minh bạch, hiện đại, lấy người dân-doanh nghiệp làm trung tâm, sớm đi vào cuộc sống, góp phần nâng cao chất lượng quản trị quốc gia, năng lực cạnh tranh và niềm tin của Nhân dân.

Phương Hảo - Diệu Linh

Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh Quảng Trị