QTO - Từng là chiến trường khốc liệt, nơi mỗi tấc đất đều thấm đẫm máu xương của các thế hệ cha anh, nay những làng quê như Ninh Châu, Trường Ninh đã khoác lên mình “chiếc áo mới”. Bộ mặt nông thôn nơi đây khởi sắc, đời sống của người dân ngày càng nâng cao, tạo nên bức tranh tươi sáng về sự đổi mới và phát triển.

Kiên cường trong kháng chiến

Những ngày tháng Tám lịch sử, chúng tôi có dịp về thăm Bảo tàng thôn Quảng Xá, xã Ninh Châu, nơi ghi dấu những ngày tháng hào hùng nhưng cũng đầy bi tráng của người dân Quảng Xá trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Mỗi hiện vật nơi đây đều kể lại một câu chuyện về lòng dũng cảm, về ý chí kiên cường và tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”.

Sau khi thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta, thực hiện lời kêu gọi của Ủy ban kháng chiến phủ Quảng Ninh, làng chiến đấu Quảng Xá tích cực tích trữ lương thực, vũ khí chuẩn bị đánh địch, bảo vệ làng. Ngày 2/4/1947, quân Pháp từ đồn Mỹ Trung đổ bộ lên Quảng Xá và Bình Thôn. Quân địch đến đầu làng Quảng Xá thì toàn dân được lệnh đồng loạt đánh trống, mõ, phèng la vang dậy và nổ vài phát súng về phía địch. Do không biết rõ thực lực của ta, địch phải dè chừng, rút lui. Ngày 3/7/1947, quân Pháp tăng cường thêm lực lượng, tiến đánh làng Quảng Xá lần thứ hai.

Tượng đài làng chiến đấu Quảng Xá - Ảnh: L.C

“Với vũ khí chiến đấu thô sơ nhưng Nhân dân Quảng Xá đã anh dũng chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Hơn 80 người đã hy sinh, trong đó có 41 chiến sĩ dân quân, tự vệ. Lòng dũng cảm, sự hy sinh “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, một phen sống chết với quân thù bảo vệ làng, bảo vệ quê hương mãi mãi chói ngời trang sử, lưu danh cho hậu thế. Hằng năm, vào ngày 11/2 âm lịch, Nhân dân và cán bộ thôn Quảng Xá tổ chức dâng hương tại tượng đài làng chiến đấu Quảng Xá để tưởng nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ quê hương”, Bí thư Chi bộ thôn Quảng Xá Dương Trung Thoàn cho biết.

Trong những năm tháng kháng chiến chống thực dân Pháp, làng Lộc Long, xã Trường Ninh, trở thành biểu tượng của ý chí quật cường, tinh thần cách mạng bất khuất. Với địa hình làng hình vuông, được bao bọc bởi hàng rào tre kiên cố, người dân Lộc Long đã tận dụng lợi thế này để biến nơi đây thành một chiến lũy vững chắc, che giấu cán bộ, bộ đội và bảo vệ tài sản, tính mạng người dân.

Theo chân Bí thư Chi bộ thôn Lộc Long Nguyễn Văn Thơm, chúng tôi tới thăm di tích lịch sử tiếng bom cây đa Lộc Long, nơi ghi dấu chiến công, tinh thần chiến đấu anh dũng của quân và dân Lộc Long. Những dòng chữ trên tấm bia tưởng niệm đã khắc họa rõ nét giờ phút lịch sử hào hùng: “Nơi đây, ngày 16/7/1949, trung đội du kích thôn Lộc Long đã mưu trí, dũng cảm gài bom phục kích đánh bại cuộc càn quét của giặc Pháp. Tiếng bom cây đa Lộc Long là thắng lợi đầu tiên của du kích ta hưởng ứng phong trào “Quảng Bình quật khởi”, gây tiếng vang lớn, có tác động tích cực đối với phong trào chiến tranh du kích của Nhân dân huyện Quảng Ninh, góp phần thực hiện thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở tỉnh Quảng Bình (cũ)”.

Lộc Long không chỉ là một ngôi làng, mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất của người dân Quảng Bình trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Các tuyến đường ở thôn Lộc Long được đầu tư nâng cấp, cảnh quan xanh-sạch-đẹp - Ảnh: L.C

Những “làng quê đáng sống”

Từ một vùng quê nghèo bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh, đến nay, thôn Quảng Xá đang đổi thay từng ngày với những tuyến đường được mở rộng, trải bê tông sạch, đẹp. Những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát, minh chứng cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người dân. Sự “thay da, đổi thịt” này là thành quả của sự đồng lòng, chung sức giữa chính quyền địa phương và người dân.

Trưởng thôn Quảng Xá Nguyễn Văn Phúcho biết, thôn được công nhận nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu vào năm 2020. Cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước, Mặt trận và các đoàn thể trong thôn đã tích cực vận động Nhân dân hiến đất, hiến tài sản mở rộng đường giao thông. Toàn thôn đã đóng góp hơn 2 tỉ đồng và hàng nghìn ngày công để làm đường giao thông nông thôn, xây dựng nhà văn hóa... Hiện, toàn thôn có tỉ lệ đường bê tông hóa đạt 95%, hầu hết các tuyến đường đều có điện chiếu sáng. Cảnh quan đường làng, ngõ xóm được giữ gìn sáng-xanh-sạch đẹp, diện mạo nông thôn không ngừng đổi mới.

Toàn thôn có 500 hộ dân, gần 1.500 khẩu. Nhà ở dân cư trên địa bàn thôn đạt tiêu chuẩn theo quy định, có kiến trúc phù hợp, gọn gàng, sạch sẽ; 100% các hộ gia đình được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Quảng Xá tự hào luôn giữ vững danh hiệu làng văn hóa gần 30 năm liên tục, từ năm 1998 đến nay. Tỉ lệ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” hằng năm đạt trên 90%.

Về thăm thôn NTM kiểu mẫu Lộc Long, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên trước sự thay đổi ấn tượng, rõ nét trong phát triển kinh tế nông nghiệp, xây dựng NTM của vùng quê này. Lộc Long hôm nay đã khoác lên mình diện mạo mới với hệ thống đường giao thông nông thôn rộng mở, cứng hóa nối dài tới khắp các đường làng, ngõ xóm. Cơ sở vật chất văn hóa, thể dục-thể thao được đầu tư đồng bộ. Người dân đồng thuận, quyết tâm thực hiện nếp sống văn minh và tích cực phát triển kinh tế.

Theo Trưởng thôn Lộc Long Nguyễn Thị Hiển, được công nhận là khu dân cư NTM kiểu mẫu vào năm 2019, đến nay, diện mạo hạ tầng và đời sống của người dân ở thôn Lộc Long có sự chuyển biến mạnh mẽ. 100% đường trục thôn, liên thôn, ngõ, xóm đã được bê tông hoặc cứng hóa; 100% các hộ gia đình trong khu được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 100% nhà ở hộ dân bảo đảm kiên cố và bán kiên cố, không có nhà tạm bợ dột nát; thu nhập bình quân 70 triệu đồng/ người/năm và đến đầu năm 2025 chỉ còn 12 hộ nghèo.

Lan Chi