QTO - Bệnh dại là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất, do virus dại (Rhabdovirus) gây ra và lây truyền từ động vật sang người. Mặc dù y học hiện đại đã tiến bộ vượt bậc, bệnh dại vẫn cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người mỗi năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, đặc biệt là ở những vùng nông thôn và miền núi, bệnh dại tiếp tục là một vấn đề y tế đáng lo ngại. Năm 2024, cả nước ghi nhận 89 ca tử vong do dại, một con số đáng báo động cho thấy sự chủ quan và thiếu kiến thức vẫn còn tồn tại trong cộng đồng.

Bệnh dại lây truyền chủ yếu qua vết cắn, vết cào hoặc khi nước bọt của động vật như chó, mèo bị bệnh dính vào vết thương hở hoặc niêm mạc. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 1-3 tháng, nhưng có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của vết thương. Khi virus đã tấn công hệ thần kinh trung ương, các triệu chứng như sợ ánh sáng, sợ nước, hành vi hung hăng, chảy dãi nhiều sẽ xuất hiện, báo hiệu một cái kết gần như không thể cứu vãn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phòng ngừa kịp thời.

Theo thống kê của Bộ Y tế, 98% các trường hợp lây nhiễm dại tại Việt Nam là do chó và mèo. 100% các ca tử vong do dại đều xảy ra ở những người không được tiêm phòng vắc-xin hoặc huyết thanh kháng dại. Lý do chính dẫn đến sự chủ quan này rất đa dạng, từ việc cho rằng "chó nhà cắn nên không sao" đến việc tin tưởng vào các phương pháp dân gian, không có cơ sở khoa học.

Tại tỉnh Quảng Trị, tình trạng chó, mèo thả rông vẫn phổ biến ở nhiều vùng nông thôn và miền núi. Điều này tạo ra mối nguy hiểm luôn tiềm ẩn, đặc biệt đối với trẻ em, đối tượng dễ bị chó tấn công nhất.

Để giải quyết vấn đề nan giải này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chương trình Quốc gia phòng, chống bệnh dại giai đoạn 2022-2030, với mục tiêu kiểm soát bệnh dại trên đàn chó, mèo và phấn đấu không có người tử vong vì bệnh dại vào năm 2030. Đây là một mục tiêu hoàn toàn khả thi nếu có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và ý thức của người dân.

Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị (CDC Quảng Trị), tính đến thời điểm hiện tại, tổng số người tiêm vắc- xin dại là 7.551 người, tăng 74,11% so với cùng kỳ năm 2024. Số liều kháng huyết thanh dại được tiêm cũng tăng 112,1% lên 967 liều. Đây là một con số ấn tượng, cho thấy sự thay đổi đáng kể trong nhận thức của người dân địa phương.

Bác sĩ Huỳnh Công Hùng, Trưởng Khoa phòng, chống bệnh truyền nhiễm CDC Quảng Trị nhấn mạnh: Bệnh dại đến bây giờ vẫn chưa có phương pháp nào cứu chữa được, do vậy người dân không nên chủ quan. Khi bị chó, mèo cắn, cào hoặc liếm vào vết thương, điều đầu tiên cần làm là rửa vết thương bằng xà phòng dưới vòi nước sạch trong 15 phút. Sau đó, đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và tiêm vắc-xin phòng dại. Việc tiêm vắc-xin sớm là biện pháp duy nhất để cứu sống bản thân. Đừng tin vào các bài thuốc dân gian hay mẹo chữa bệnh chưa được khoa học công nhận.

Để đạt được mục tiêu chung, việc tiêm phòng cho chó, mèo là biện pháp cốt lõi và hiệu quả nhất để ngăn chặn nguồn lây bệnh. Chủ vật nuôi cần có trách nhiệm tiêm phòng đầy đủ cho thú cưng của mình theo hướng dẫn của ngành thú y và quản lý chúng một cách chặt chẽ. Cuộc chiến chống lại bệnh dại là một hành trình dài. Chỉ khi mỗi người dân đều nâng cao ý thức và hành động đúng đắn, chúng ta mới có thể biến mục tiêu "không có người tử vong vì bệnh dại" thành hiện thực, góp phần xây dựng một cộng đồng an toàn và khỏe mạnh hơn.

Thành Trung