QTO - Ngày 15/10 /1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh thành lập Chiến khu 4 (tiền thân của Quân khu 4) gồm các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, nay là tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị và thành phố Huế. Từ đó, ngày 15/10 hàng năm là ngày truyền thống của lực lượng vũ trang Quân khu 4.
Ra đời trên dải đất “địa linh, nhân kiệt”, quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ, sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, lực lượng vũ trang Quân khu luôn nêu cao phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” và truyền thống quê hương Thanh Nghệ Tĩnh kiên cường, Bình Trị Thiên trung dũng, kề vai sát cánh cùng cấp ủy, chính quyền, Nhân dân địa phương, đơn vị bạn và nước bạn Lào, lập nên những kỳ tích hào hùng, đi vào lịch sử dân tộc với những chiến công chói lọi.
Vị trí địa lý đặc biệt quan trọng và hoàn cảnh lịch sử luôn đòi hỏi quân dân Quân khu 4 thực hiện nhiệm vụ hết sức nặng nề với tinh thần chiến đấu quyết liệt và quyết thắng. Qua 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, địa bàn Quân khu 4 vừa là tuyến đầu chống giặc, vừa là hậu phương vững chắc của cả nước; quân và dân Quân khu 4 luôn vì cả nước, với cả nước, sản xuất giỏi, chiến đấu giỏi.
Chín năm kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, nhân dân và lực lượng vũ trang Quân khu 4 dũng cảm chiến đấu tiêu diệt địch, mở rộng vùng giải phóng Trị Thiên, bảo vệ vững chắc hậu phương Thanh Nghệ Tĩnh, chi viện sức người, sức của cho các chiến trường. Nhiều chi đội giải phóng quân của Khu Bốn đã lên đường Nam tiến và lập công xuất sắc tại Nam Trung Bộ và Tây Nguyên; 134.600 thanh niên nhập ngũ, hơn 2 triệu lượt dân công hỏa tuyến, cung cấp 870.000 tấn lương thực cho các mặt trận. Khu Bốn được mệnh danh là "Căn cứ địa vững chắc thứ hai của cả nước sau Việt Bắc".
![]() |
Trung tướng Hà Thọ Bình, Tư lệnh Quân khu tặng hoa, động viên thanh niên TP. Huế lên đường nhập ngũ. |
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Quân khu 4 là nơi trực tiếp đối đầu giữa lực lượng cách mạng và phản cách mạng, giữa chế độ xã hội chủ nghĩa và chủ nghĩa thực dân kiểu mới. Quân và dân Quân khu 4 cùng một lúc thực hiện 4 nhiệm vụ trên 3 chiến trường: Bảo vệ và xây dựng hậu phương xã hội chủ nghĩa, chi viện sức người, sức của cho các chiến trường; đánh bại chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của địch, bảo đảm giao thông vận tải từ hậu phương ra tiền tuyến; chiến đấu tiêu diệt địch, giải phóng quê hương trên chiến trường Trị Thiên-Huế; làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả với nước bạn Lào, Campuchia. Hàng chục vạn con em Quân khu 4 lên đường nhập ngũ tham gia chiến đấu ở các chiến trường trong nước và quốc tế. Hàng chục vạn dân công hỏa tuyến, thanh niên xung phong, hàng chục triệu ngày công của nhân dân được huy động để phục vụ chiến đấu, bảo đảm giao thông chi viện cho các chiến trường. Quân khu 4 là nơi tập kết, là nơi xuất phát của các đơn vị chủ lực của Bộ vào Nam đánh giặc. Nhân dân Quân khu 4 sẵn sàng chịu đựng thiếu thốn, cống hiến sức người, sức của cho cách mạng.
Do vị trí địa lý, địa quân sự, Quân khu 4 là huyết mạch giao thông trọng yếu của cả nước và trở thành trọng điểm đánh phá ác liệt nhất trong cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mỹ ra miền Bắc. Quân và dân Quân khu 4 đã đánh trả hàng vạn trận lớn, nhỏ, bắn rơi 2.183 máy bay các loại (trong đó có 34 B52, 5 F111) bằng hơn 1/2 tổng số máy báy Mỹ bị quân và dân ta bắn rơi trên miền Bắc; bắn chìm 258 tàu chiến Mỹ, góp phần bảo vệ vững chắc miền Bắc xã hội chủ nghĩa, bảo đảm thông suốt tuyến hành lang chi viện cho chiến trường miền Nam và các nước Đông Dương.
Trên chiến trường Trị-Thiên-Huế ác liệt, lực lượng vũ trang và nhân dân đã kiên cường bám trụ, liên tục tấn công, nổi dậy; từ thế giữ gìn lực lượng chuyển sang chủ động mở nhiều chiến dịch lớn, góp phần làm thay đổi cục diện chiến trường miền Nam, làm rung chuyển chính trường nước Mỹ và nức lòng bạn bè quốc tế. Đặc biệt là cuộc Tổng tấn công, nổi dậy Xuân Mậu Thân năm 1968, chiến dịch đường số 9-Nam Lào, chiến dịch Trị Thiên-Huế năm 1972 và chiến dịch Huế, Đà Nẵng mùa Xuân năm 1975, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Trên chiến trường Lào, chiến trường Campuchia, lực lượng vũ trang Quân khu 4 luôn kề vai sát cánh cùng quân đội và nhân dân nước Bạn chiến đấu chống kẻ thù chung, góp phần đưa cách mạng ba nước đến thành công.
Trải qua 2 cuộc kháng chiến oanh liệt của dân tộc, Quân khu 4 là mảnh đất đầy máu lửa với những chiến công hiển hách, đã trở thành biểu trưng sáng ngời về trí thông minh, lòng dũng cảm và ý chí kiên cường bất khuất chống giặc ngoại xâm. Quân và dân Quân khu 4 luôn vì cả nước, với cả nước, vừa hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong nước, vừa làm tròn nghĩa vụ quốc tế với cách mạng Lào và Campuchia, góp phần cùng cả nước hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới-kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Đất nước hòa bình, thống nhất, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu 4 tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh; anh dũng chiến đấu, hy sinh, cùng toàn dân, toàn quân đánh bại cuộc chiến tranh xâm lược biên giới Tây Nam, làm tròn nghĩa vụ quốc tế đối với nhân dân Campuchia, nước bạn Lào và bảo vệ vững chắc biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Trong công cuộc đổi mới đất nước, lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục phát huy phẩm chất, truyền thống tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, làm nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; xung kích, đi đầu trong phòng, chống thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, tìm kiếm, cứu nạn. Đồng thời, tích cực tham gia xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội các tỉnh, thành phố trên địa bàn; chủ động đấu tranh làm thất bại chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; đẩy mạnh đối ngoại quốc phòng với nước bạn Lào, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.
![]() |
Trung tướng Hà Thọ Bình, Tư lệnh Quân khu động viên lực lượng tham gia diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh Hà Tĩnh. |
Có thể khẳng định, suốt chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành đầy gian khổ, hy sinh, lực lượng vũ trang Quân khu 4 đã viết nên truyền thống hào hùng, rực rỡ chiến công, khắc ghi vào lịch sử dân tộc những mốc son chói lọi, vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng: 2 Huân chương Sao vàng, 3 Huân chương Hồ Chí Minh, 1 Huân chương Độc lập hạng Nhất, 1 Huân chương Độc lập hạng Nhì. 1.047 tập thể, 393 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân. Hàng vạn cán bộ, chiến sĩ và nhiều đơn vị trong Quân khu được tặng Huân chương, Huy chương và những phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước Việt Nam và Nhà nước Lào.
Phát huy truyền thống vẻ vang 80 năm qua và những bài học kinh nghiệm quý báu trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, thực hiện nhiệm vụ trong giai đoạn mới, lực lượng vũ trang Quân khu luôn giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với Quân đội và sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc; quán triệt sâu sắc và thực hiện có hiệu quả đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh Nhân dân; khơi dậy và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, ý chí tự lực, tự cường, truyền thống văn hóa tốt đẹp của đất và người Quân khu 4, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc để thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, xây dựng đất nước đi đôi với bảo vệ Tổ quốc, phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân với nhiệm vụ tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc, nhất là giữ vững trận địa tư tưởng, bản lĩnh chính trị, tạo sự đồng thuận, nhất trí và quyết tâm, đồng lòng thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị “Tinh-Gọn-Mạnh-Hiệu năng-Hiệu lực-Hiệu quả”; đồng thời, luôn nhận thức rõ việc điều chỉnh tổ chức, xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại là chủ trương lớn, quan trọng, đúng đắn, cấp thiết; là nhiệm vụ trọng tâm của Quân đội giai đoạn 2021-2030.
Tăng cường đoàn kết, gắn bó chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, Nhân dân các địa phương trên địa bàn; phát huy sức mạnh tổng hợp, tiếp tục xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại theo đúng quan điểm chỉ đạo: “Phát triển kinh tế-xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần; bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên”; ngăn chặn, đẩy lùi và làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để các địa phương phát triển kinh tế, xã hội.`
Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, kế thừa và phát huy truyền thống anh hùng, bất khuất của quê hương, dân tộc, tập trung xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh về chính trị, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại có chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu cao, tổ chức lực lượng “tinh, gọn, mạnh”,sẵn sàng đánh bại mọi kẻ thù trong các hình thái chiến tranh, ứng phó kịp thời, hiệu quả với các thách thức an ninh phí truyền thống; tham gia tích cực các hoạt động đối ngoại quốc phòng và sẵn sàng làm nhiệm vụ quốc tế cao cả. Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹ lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn và đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
![]() |
Trung tướng Hà Thọ Bình, Tư lệnh Quân khu động viên lực lượng tham gia diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh Hà Tĩnh. |
Quán triệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội, Đảng bộ Quân khu lần thứ XII, xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo sức chiến đấu. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh bộ đội Cụ Hồ”với nhiều hình thức, cách làm sáng tạo, thiết thực, hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu, chất lượng. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp có đủ năng lực, trình độ, nhất là năng lực tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết, qua đó nâng cao một bước năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ Quân khu, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo của lực lượng vũ trang Quân khu trong tình hình mới.
Chú trọng làm tốt công tác dân vận, tăng cường củng cố mối quan hệ đoàn kết gắn bó quân dân, góp phần xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương vững mạnh, xây dựng “Thế trận lòng dân” và khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng vững chắc và làm tốt công tác đối ngoại quốc phòng. Gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ củng cố quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế-xã hội, thực hiện có hiệu quả các chương trình, mục tiêu quốc gia; các dự án kinh tế-quốc phòng trên địa bàn; triển khai có hiệu quả Đề án “Nâng cao chất lượng hiệu quả công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu 4 ... trên địa bàn Quân khu giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo”; góp phần cải thiện, nâng cao đời sống bộ đội và giúp Nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới xóa đói, giảm nghèo, ổn định cuộc sống. Luôn luônthực hiện tốt“nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”,tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, thảm họa môi trường… Coi đây là nhiệm vụ quan trọng của lực lượng vũ trang Quân khu.
Với phương châm “Giúp Bạn là tự giúp mình”, tiếp tục triển khai có hiệu quả nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng với Bạn Lào, thực hiện có hiệu quả các dự án kinh tế kết hợp với quốc phòng tạo thế đứng chân lâu dài trên các địa bàn chiến lược, góp phần giúp Bạn phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia; xây dựng tuyến biên giới Việt Nam-Lào hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; góp phần vun đắp mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa hai Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân hai nước.
Truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và phát triển của lực lượng vũ trang Quân khu 4 vừa thể hiện những tinh hoa, khí phách của dân tộc, của Quân đội ta, vừa có những nét đặc trưng, bản sắc của vùng đất và tư chất của con người nơi đây; là kết tinh của ý chí, nghị lực, đặc biệt là tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm của quân và dân trên dải đất “địa linh nhân kiệt”. Điều đó đã trở thành niềm tự hào của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu. Những giá trị truyền thống đó là động lực để lực lượng vũ trang Quân khu 4 tiếp tục phát huy mạnh mẽ hơn nữa trong giai đoạn mới, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đưa đất nước bước vào “Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc”.
Trung tướng Hà Thọ Bình
Tư lệnh Quân khu