QTO - Đa dạng hóa sinh kế được xem là một trong những giải pháp quan trọng, giúp người dân không chỉ thoát nghèo mà còn vươn lên ổn định, cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây cũng là hướng đi mà xã Tuyên Hóa đang tập trung triển khai nhằm khai thác tiềm năng thế mạnh của địa phương, bảo đảm mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Đa dạng hóa mô hình sinh kế

Gia đình anh Hà Quang Hải ở thôn Cao Cảnh vốn thuộc diện hộ cận nghèo của xã. Không có nghề nghiệp ổn định, nguồn thu chủ yếu của gia đình anh dựa vào việc bóc keo tràm thuê cho các hộ trồng rừng trong vùng. Công việc nặng nhọc, thu nhập lại phụ thuộc hoàn toàn vào mùa vụ, nên cuộc sống của gia đình anh bấp bênh, thiếu thốn.

Năm 2023, được các tổ chức chính trị - xã hội tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn ưu đãi và được tập huấn kỹ thuật, anh mạnh dạn đầu tư xây dựng chuồng trại để chăn nuôi lợn, gà và phát triển mô hình gia trại.

Anh Hà Quang Hải chia sẻ: “Hiện gia trại của gia đình tôi duy trì ổn định khoảng 100 con lợn thịt, lợn sinh sản; 1 ao nuôi cá trê cùng với diện tích vườn rừng trồng keo tràm và sim. Mô hình này đã mang lại cho gia đình nguồn thu nhập ổn định và vươn lên thoát nghèo. Các con có điều kiện học hành đầy đủ hơn, đời sống gia đình từng bước được cải thiện, vợ chồng tôi rất phấn khởi”.

Từ mô hình sinh kế được hỗ trợ, anh Hà Quang Hải ở thôn Cao Cảnh, xã Tuyên Hóa đã vươn lên thoát nghèo - Ảnh: Th.H

Trưởng thôn Cao Cảnh Nguyễn Thị Thu Hằng chia sẻ: Thôn có 153 hộ với 556 khẩu. Công tác rà soát hộ nghèo được thôn thực hiện bảo đảm đúng quy trình, đúng đối tượng, có sự tham gia của cộng đồng. Việc hỗ trợ nguồn vốn, con giống không chỉ giúp người dân có điều kiện mở rộng sản xuất mà còn mở ra cơ hội tạo thu nhập ổn định, từng bước cải thiện đời sống và hướng đến thoát nghèo bền vững. Nhờ “nguồn lực” kịp thời này, nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư mở rộng sản xuất, phát triển mô hình kinh tế gia trại, chăn nuôi, trồng trọt. Qua đó, không chỉ giúp ổn định đời sống mà còn tạo động lực để người dân vươn lên thoát nghèo, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế ở địa phương.

Điểm nhấn đáng chú ý trong hành trình giảm nghèo ở Tuyên Hóa những năm qua chính là sự thay đổi mạnh mẽ về tư duy. Nếu như trước đây, công tác giảm nghèo chủ yếu dựa vào các hình thức hỗ trợ trực tiếp, thì nay người dân đã dần chuyển sang tư duy “giảm nghèo bằng tạo sinh kế”, giảm dần tâm lý trông chờ, ỷ lại. Chủ trương “trao cần câu” được cụ thể hóa bằng những mô hình hỗ trợ vốn và giống vật nuôi sát với điều kiện thực tế, phù hợp tập quán canh tác của từng hộ.

Thông qua việc thực hiện tốt các phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, các tổ chức chính trị-xã hội như Hội Nông dân xã đã duy trì 9 mô hình kinh tế, 3 mô hình kinh tế tập thể, triển khai 31/31 chi hội thực hiện đề án “Chi hội là đơn vị hành động”, các tổ hợp tác, câu lạc bộ nông dân; làm tốt vai trò cầu nối với các ngân hàng giúp hội viên tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi để phát triển sản xuất, kinh doanh.

Hội Phụ nữ triển khai hiệu quả mô hình “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”, vận động xây dựng 152 mô hình phụ nữ làm kinh tế giỏi, làm tốt vai trò hỗ trợ hội viên vay vốn, phát triển sinh kế… Nhờ đó, các nguồn hỗ trợ không chỉ dừng lại ở việc trao tay mà đã thực sự trở thành động lực giúp người dân chủ động phát triển sản xuất.

Nhiều hộ dân sau khi được hỗ trợ vốn, con giống đã biết chăm sóc, nhân đàn, mở rộng quy mô chăn nuôi, từng bước tạo ra nguồn thu nhập ổn định. Không ít mô hình đã lan tỏa trong cộng đồng, trở thành điểm sáng trong công tác giảm nghèo của địa phương, góp phần nâng cao tính bền vững của các chương trình sinh kế.

Phát triển nông nghiệp chuyên sâu, bảo đảm mục tiêu giảm nghèo

Tuyên Hóa xác định phát triển nông nghiệp chuyên sâu, khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế sẽ phát huy thế mạnh nguồn lực lao động, bảo đảm mục tiêu giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Theo đó, xã đã rà soát lại quy hoạch sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện tại địa phương. Hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa, hình thành các vùng sản xuất chuyên canh tập trung theo quy mô lớn trên cây lúa chất lượng cao, cây ăn quả, chăn nuôi trang trại; quy hoạch lại vùng sản xuất gắn với lợi thế thổ nhưỡng, khí hậu và nhu cầu thị trường.

Tuyên Hóa chú trọng khai thác tiềm năng kinh tế vườn đồi và lâm nghiệp - Ảnh: Th.H

Xã định hướng chuyển đổi diện tích đất cồn bãi, đất thường xuyên ngập lụt, úng, đất trồng lúa một vụ kém hiệu quả, đất vùng gò đồi… sang trồng dừa xiêm, mít ruột đỏ, mía, cây tràm lấy dầu; phát triển thêm các lồng cá trên sông Gianh; ưu tiên phát triển các sản phẩm nông nghiệp chủ lực có tiềm năng cạnh tranh cao; chăn nuôi trang trại tập trung theo hướng an toàn sinh học, tập trung lai tạo các giống vật nuôi có giá trị kinh tế cao và thích nghi tốt như bò lai 3B, bò Brahman, dê, gà đồi, mật ong…; phát triển các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP và xây dựng chuỗi liên kết.

Đến nay, trên địa bàn Tuyên Hóa có 3 sản phẩm, gồm: Nấm bào ngư xám Tiến Hóa, gạo sạch Châu Hóa và rượu sim rừng Cao Quảng được công nhận đạt tiêu chuẩn sản phẩm OCOP 3 sao; có 3 sản phẩm gồm: Cam, mật ong và lạc Cao Quảng đạt tiêu chuẩn VietGAP. Toàn xã có 4 khu chăn nuôi tập trung, hơn 25,7ha diện tích nuôi trồng thủy sản và trên 2.488,18ha diện tích rừng trồng.

Chủ tịch UBND xã Tuyên Hóa Trần Khánh Linh khẳng định: Xã đặt mục tiêu phát triển kinh tế theo hướng bền vững, dựa trên việc khai thác hiệu quả các lợi thế sẵn có; tập trung ứng dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật từ khâu tổ chức sản xuất đến tiêu thụ, nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm.

Song song với phát triển nông nghiệp, Tuyên Hóa chú trọng khai thác tiềm năng kinh tế vườn đồi và lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa; thúc đẩy phát triển công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp và các loại hình thương mại, dịch vụ nhằm tạo thêm nguồn thu nhập ổn định cho người dân; quan tâm thực hiện các chính sách an sinh xã hội về y tế, giáo dục, nhà ở, trợ giúp pháp lý…, bảo đảm người nghèo được tiếp cận đầy đủ các dịch vụ xã hội cơ bản.

Thanh Hải