QTO - Do nhiệt độ chênh lệch ngày đêm kèm gió mạnh đúng thời điểm cây hồ tiêu bước vào giai đoạn ra hoa, đậu quả non đã tác động bất lợi đến các vườn tiêu trên địa bàn các xã thuộc huyện Vĩnh Linh (cũ). Trước nguy cơ ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất, việc chủ động triển khai các biện pháp bảo vệ, chăm sóc theo khuyến cáo của ngành chuyên môn được xem là yếu tố then chốt nhằm hạn chế thiệt hại, bảo đảm sản xuất hồ tiêu trên địa bàn tỉnh.

Vườn tiêu “trơ lá”

Ông Hoàng Trung Đông, thôn Huỳnh Công Đông, xã Vĩnh Hoàng, là một trong những hộ trồng hồ tiêu lâu năm trên địa bàn. Bình quân hàng năm vườn tiêu rộng 6 sào của ông cho thu hoạch khoảng 1,5 tấn hạt, là nguồn thu nhập chính của gia đình. Tuy nhiên, thời gian gần đây, vườn tiêu của ông xuất hiện tình trạng rụng lá khá nặng do ảnh hưởng của thời tiết. Giữa các trụ tiêu, lá rụng phủ thành lớp trên mặt đất, nhất là ở những trụ nằm trống gió. Đáng lo ngại là thời điểm này, cây tiêu đang bước vào giai đoạn ra hoa, đậu quả non, nguy cơ ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch.

“Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có sự chênh lệch nhiệt độ ngày-đêm lớn đã tác động rõ rệt đến sinh trưởng của cây tiêu. Những năm trước, gia đình tôi thu được khoảng 1,5 tấn hạt nhưng với tình trạng rụng cả lá lẫn cành như thế này, nhiều khả năng sẽ mất trắng. Giờ chỉ còn cách tập trung chăm sóc để cây tiêu phục hồi, hy vọng giảm thiệt hại cho những vụ sau”, ông Đông nói.

Cùng chung nỗi lo, những ngày này, ông Lê Minh Tuyến, ở thôn Hiền Dũng, xã Vĩnh Hoàng cũng đang tập trung che chắn, chăm sóc cho vườn tiêu gần 260 gốc của mình. Ông Tuyến cho biết, vườn tiêu của ông trung bình mỗi năm cho thu hoạch khoảng 1 tấn quả, mang lại thu nhập ổn định cho gia đình. Tuy nhiên, thời gian qua nhiều trụ tiêu trong vườn bắt đầu xuất hiện tình trạng rụng lá, sinh trưởng chậm, nhất là những trụ nằm ở phía ngoài, bị gió thổi trực tiếp.

Người dân sử dụng lưới đen để che chắn cho vườn tiêu - Ảnh: L.A

“So với những năm trước, mức độ rụng lá trong đợt rét này diễn ra sớm và lan nhanh hơn. Gia đình đã chủ động che chắn cho vườn tiêu, giữ ẩm gốc và điều chỉnh chế độ chăm sóc nhằm giúp cây sớm phục hồi. Nhưng nếu thời tiết bất lợi còn kéo dài, nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng đến quá trình ra hoa, đậu quả của cây tiêu trong thời gian tới”, ông Tuyến cho hay.

Trạm trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (TT-BVTV) Vĩnh Linh-Cồn Cỏ Lê Thị Hiền Lương cho biết, hồ tiêu là cây trồng khá mẫn cảm với điều kiện thời tiết, đặc biệt là gió mạnh, nhiệt độ thấp và chênh lệch nhiệt độ ngày-đêm lớn. Gió mạnh kéo dài làm tăng tốc độ thoát hơi nước, khiến cây nhanh mất nước, trong khi nhiệt độ ban đêm xuống thấp làm rễ hút dinh dưỡng kém, dẫn đến hiện tượng rụng lá, nhất là ở những vườn không có hàng cây chắn gió.

Qua khảo sát, thời gian qua, gió lạnh kéo dài kết hợp với nền nhiệt thấp vào ban đêm đã làm một số vườn tiêu trên địa bàn các xã thuộc huyện Vĩnh Linh (cũ) bị rụng lá khá nặng, nhất là ở những xã nằm gần biển như Vĩnh Hoàng, Cửa Tùng… Đáng lo ngại, hiện tượng này xảy ra đúng thời điểm cây hồ tiêu bước vào giai đoạn ra hoa, đậu quả non, giai đoạn quyết định năng suất của cả vụ.

Chủ động ứng phó, hạn chế thiệt hại

Theo bà Lê Thị Hiền Lương, tại các xã thuộc huyện Vĩnh Linh (cũ) hiện có hơn 1.300ha hồ tiêu với sản lượng thu hoạch hàng năm khoảng 1.700 tấn. Đây là nguồn sinh kế chính của hàng nghìn hộ dân. Nếu thời tiết bất lợi tiếp tục kéo dài, khả năng rụng lá, rụng hoa, rụng trái non sẽ tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng và chất lượng hồ tiêu.

Trước tình hình đó, Trạm TT-BVTV Vĩnh Linh-Cồn Cỏ đã tăng cường cán bộ kỹ thuật xuống cơ sở trực tiếp hướng dẫn người dân các biện pháp chăm sóc phù hợp, như: Vệ sinh vườn, thu dọn tàn dư thực vật; sử dụng lưới đen để che chắn hướng gió chính... Đồng thời khuyến cáo người trồng tiêu tập trung chăm sóc cây theo hướng cân đối dinh dưỡng cho cây tiêu, tăng cường phân bón qua lá có hàm lượng kali, bo cao để tăng sức chống chịu cho cây. “Về lâu dài các hộ trồng tiêu cần trồng các loại cây chắn gió để hạn chế gió thổi trực tiếp vào vườn tiêu”, bà Lương cho hay.

Cán bộ Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Vĩnh Linh-Cồn Cỏ hướng dẫn người dân chăm sóc cây tiêu bị rụng lá - Ảnh: L.A

Chi cục trưởng Chi cục TT-BVTV Bùi Phước Trang thông tin, cây hồ tiêu là một trong những cây công nghiệp dài ngày chủ lực của tỉnh với diện tích gần 3.150ha, năng suất bình quân đạt khoảng 9-10 tạ/ha. Tuy nhiên, trước diễn biến thời tiết bất lợi, nguy cơ suy giảm năng suất trong niên vụ năm nay là điều khó tránh khỏi nếu không có giải pháp kịp thời. Trong điều kiện nhiệt độ thấp, độ ẩm cao kết hợp với gió mạnh, cây tiêu rất dễ suy yếu và phát sinh nấm bệnh.

Do vậy, người trồng tiêu cần chủ động che chắn gió cho vườn tiêu, bảo đảm hệ thống thoát nước thông thoáng, không để xảy ra ngập úng cục bộ. Trong giai đoạn cây đang suy yếu, không nên bón phân hóa học liều cao, thay vào đó cần ưu tiên phân hữu cơ hoai mục, kết hợp chế phẩm sinh học nhằm cải tạo đất, giúp bộ rễ khỏe hơn, tăng sức chống chịu cho cây.

“Theo dự báo, trong thời gian tới, thời tiết trên địa bàn tỉnh có nhiều diễn biến phức tạp, khả năng xuất hiện các đợt rét đậm, rét hại kéo dài kèm theo gió mạnh. Việc chủ động áp dụng các biện pháp chăm sóc phù hợp, kịp thời là yếu tố quan trọng giúp cây tiêu vượt qua giai đoạn khó khăn, hạn chế thấp nhất thiệt hại, góp phần ổn định năng suất và thu nhập cho người trồng tiêu trong niên vụ năm nay”, ông Trang nhấn mạnh.

Lê An