QTO - Bắt tay khai phá vùng gò đồi hoang hóa từ năm 2018, sau 7 năm bền bỉ khai hoang, anh Bùi Quang Huyên ở thôn Thượng Phước, xã Triệu Phong đã biến vùng đất khô cằn, sỏi đá thành trang trại nông nghiệp tuần hoàn quy mô lớn, với doanh thu hàng tỉ đồng mỗi năm.

Trò chuyện với chúng tôi, anh Huyên cho biết, diện tích đất này vốn được gia đình anh trồng keo lai nhưng hiệu quả kinh tế không cao, sau mỗi vụ thu hoạch lại ảnh hưởng đến độ phì nhiêu của đất. Khi dự án phát triển cây ăn quả đặc sản, liên kết theo chuỗi giá trị do Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai, anh mạnh dạn chuyển đổi 4ha đất sang trồng cam và xây dựng mô hình trang trại tổng hợp.

Ban đầu, anh trồng thử nghiệm cam xã Đoài, giống cây đặc sản có chất lượng cao, phù hợp khí hậu vùng gò đồi Triệu Phong. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật theo hướng hữu cơ, kết hợp hệ thống tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước, vườn cam phát triển xanh tốt. Theo anh Huyên, trồng cam hữu cơ đòi hỏi công sức và sự kiên trì lớn hơn rất nhiều nhưng đổi lại, đất đai được hồi sinh, cây khỏe, quả ngon, môi trường được bảo vệ.

Đó cũng là lý do toàn bộ 3ha cam đều được anh bón hoàn toàn bằng phân hữu cơ từ phân chuồng hoai mục, kết hợp chế phẩm sinh học và nước ủ cá để tăng dinh dưỡng cho đất. Bình quân mỗi năm, anh mua hàng chục tấn phân chuồng, cá tươi để ủ hoai, tạo nguồn phân tự nhiên nuôi cây. Nhờ vậy, đất ngày càng tơi xốp, cây cam phát triển mạnh, quả mọng nước, ít sâu bệnh.

Vườn cam hữu cơ của anh Bùi Quang Huyên đạt năng suất vượt trội, được người tiêu dùng yêu thích - Ảnh: T.Hoa

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, năm 2024, vườn cam với hơn 1.300 gốc của anh Huyên đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam. Dù mới bắt đầu thu hoạch năm thứ 2 nhưng năng suất từ vườn cam ước đạt 20-30 tấn, với giá bán 20.000-25.000 đồng/kg, mang lại lợi nhuận cho gia đình anh từ 150-200 triệu đồng.

Ngoài đầu tư trồng trọt, anh Huyên còn kết hợp phát triển chăn nuôi lợn, trâu, bò để tận dụng phụ phẩm, hình thành vòng tuần hoàn sinh học khép kín. Năm 2020, anh đầu tư gần 1,7 tỉ đồng xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn công nghiệp hiện đại, có hệ thống máng ăn tự động, quạt làm mát, đèn sưởi và hầm biogas xử lý chất thải. Mỗi năm, anh nuôi 2-3 lứa, bình quân 250 con/lứa, lợi nhuận thu được trên 300 triệu đồng/năm.

Đặc biệt, đầu năm 2024, anh tiếp tục đầu tư vào nuôi bò thịt thâm canh theo mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm do Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ. Anh đầu tư 400 triệu đồng nuôi 12 con bò thịt và 12 con trâu, tận dụng nguồn thức ăn xanh từ cỏ, ngô sinh khối và bã bia, phụ phẩm nông nghiệp để vỗ béo. Toàn bộ chất thải chăn nuôi đều được anh ủ hoai mục để bón cho vườn cam, vườn cỏ. Nhờ cách làm đó, trang trại của anh hình thành một chu trình tuần hoàn khép kín, không lãng phí, không gây ô nhiễm môi trường mà còn tiết kiệm chi phí sản xuất và cải thiện độ phì nhiêu của đất.

Chăn nuôi bò thâm canh vỗ béo tại trang trại của anh Bùi Quang Huyên - Ảnh: T.HOA

Hiện gia đình anh cũng đang chuẩn bị chuồng trại để thả nuôi 8.000 con gà thương phẩm theo hướng an toàn sinh học liên kết với Công ty CP GREENFEED Việt Nam bao tiêu sản phẩm.

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phan Ngọc Đồng cho biết: “Trang trại tổng hợp của anh Huyên là mô hình nông nghiệp tuần hoàn tiêu biểu của địa phương. Đặc biệt, vườn cam hữu cơ của anh là diện tích đầu tiên của xã Triệu Phong được cấp chứng nhận hữu cơ Việt Nam, một dấu mốc quan trọng khẳng định hướng đi đúng đắn của nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn. Thông qua mô hình, nhiều nông dân đã thay đổi tư duy sản xuất, chú trọng hơn đến chất lượng, môi trường và sức khỏe cộng đồng”.

Trong định hướng chung của tỉnh, Quảng Trị đang khuyến khích nhân rộng các mô hình nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ, liên kết chuỗi giá trị, hướng tới xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, hiện đại và văn minh.

Từ thực tiễn mô hình sản xuất của anh Bùi Quang Huyên có thể thấy, nông nghiệp tuần hoàn không chỉ giúp giảm chi phí, tăng hiệu quả mà còn là lời giải cho bài toán phát triển bền vững ở nông thôn. Với cách làm sáng tạo, kết hợp trồng trọt, chăn nuôi tận dụng phụ phẩm, anh Huyên đã tạo nên một hệ sinh thái nông nghiệp “xanh”, nơi mỗi sản phẩm, mỗi phế phẩm đều được tận dụng tối đa để quay lại phục vụ sản xuất. Mô hình không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao (lợi nhuận đạt trên 500 triệu đồng/năm), mà còn khẳng định hướng đi mới cho nông dân với tư duy làm nông nghiệp gắn kết phát triển hài hòa giữa kinh tế, môi trường và xã hội.

T.Hoa - N.Lan