QTO - Sâm Bố Chính là một trong những sản vật quý được người Quảng Bình xưa (nay là tỉnh Quảng Trị) dùng để tiến vua chúa trong triều đình, bởi thế còn được gọi là “sâm tiến vua”. Để duy trì và nâng cao giá trị loại cây quý hiếm này, Hợp tác xã (HTX) Trung tâm nông nghiệp sinh thái Dốc Dẻ, xã Trung Thuần đã sản xuất sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ, đang dần khẳng định thương hiệu trên thị trường.

Phát huy tiềm năng, lợi thế địa phương

Sâm Bố Chính được biết đến đầu tiên tại Quảng Bình (cũ) cách đây hơn 300 năm. Đây là một trong những sản vật quý được người xưa dùng để tiến vua. Sở dĩ có tên gọi Bố Chính vì cây sâm này được phát hiện và sử dụng làm dược liệu đầu tiên ở châu Bố Chính (vùng đất huyện Bố Trạch và Quảng Trạch cũ). Từ lâu, cây sâm Bố Chính đã được đánh giá là một vị thuốc quý trong dân gian. Theo các lương y, sâm Bố Chính có tác dụng bồi bổ cơ thể, tăng sức đề kháng, tăng cường tiêu hóa, hạ sốt, giảm ho…

Do có giá trị cao nên sâm Bố Chính trong tự nhiên bị khai thác quá mức và trở nên cạn kiệt. Để duy trì và phát triển loại cây dược liệu quý này, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp, nông trại ở tỉnh Quảng Trị và một số tỉnh trong nước đã trồng cây sâm Bố Chính, mang lại kết quả tốt. Cùng chung ý tưởng đó, HTX Dốc Dẻ và một số hộ dân ở xã Trung Thuần đã triển khai trồng cây sâm Bố Chính trên vùng đất gò đồi. Cây sâm được trồng khoảng từ 8 tháng đến 1 năm thì có thể thu hoạch củ đạt chất lượng tốt nhất.

Chị Hoàng Thị Dung (thứ 2 từ bên phải sang) vinh dự nhận giải nhì cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo do Tỉnh đoàn Quảng Bình (cũ) tổ chức vào tháng 6/2025 - Ảnh: L.M

Vùng đất Trung Thuần nổi tiếng với rừng dẻ tự nhiên bạt ngàn. Hằng năm, lượng hoa tự nhiên từ rừng dẻ là nguồn thức ăn đặc biệt cho ong, tạo nên thương hiệu mật ong Dốc Dẻ với hương thơm đặc trưng và chất lượng mật tự nhiên.

Chị Hoàng Thị Dung, thành viên HTX Dốc Dẻ chia sẻ: “Với mong muốn phát huy tiềm năng, lợi thế của các sản vật địa phương, chúng tôi đã nghiên cứu và đầu tư máy móc, trang thiết bị, công nghệ để sản xuất sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ. Đây là sản phẩm kết hợp giữa sâm Bố Chính, loại dược liệu truyền thống quý hiếm của Quảng Trị và mật ong rừng Dốc Dẻ tự nhiên”.

Nâng cao giá trị sản phẩm

Với nguyên liệu chính là sâm Bố Chính và mật ong Dốc Dẻ được thu mua tại địa phương, HTX Dốc Dẻ đã bào chế sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ dưới dạng viên nén tiện dụng, an toàn. Sản phẩm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng các sản phẩm tăng cường sức khỏe có nguồn gốc rõ ràng, dễ sử dụng và không hóa chất bảo quản. Bên cạnh đó, việc cho ra đời sản phẩm này đã góp phần nâng cao giá trị kinh tế, đa dạng, phong phú hơn các sản phẩm từ củ sâm Bố Chính và dễ bảo quản hơn so với củ sâm tươi.

Sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ đang dần khẳng định thương hiệu trên thị trường  - Ảnh: L.M

Sau khi hoàn thiện sản phẩm mẫu, thiết kế bao bì, đăng ký mã vạch-thương hiệu, sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ đã được đưa vào bán thử nghiệm 1.000 lọ, tham gia hội chợ OCOP vào tháng 7/2025. Sau đó, HTX Dốc Dẻ đã mạnh dạn mở rộng kênh bán hàng sản phẩm thông qua các nền tảng mạng xã hội, như: Shopee, tiki, facebook; ký kết với các cửa hàng đặc sản trong, ngoài tỉnh (TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa…).

Mặc dù mới ra mắt thị trường nhưng sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ đã được trưng bày và bán khá chạy tại các cửa hàng đặc sản, nông sản sạch trong tỉnh (An Nông, Luyến Huệ Food). HTX cũng thường xuyên tham gia các hội chợ lớn được tổ chức tại các tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương (TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Đà Nẵng…).

Chị Hoàng Thị Dung cho biết: “Với mục tiêu chất lượng đặt lên hàng đầu, sản phẩm viên sâm Bố Chính mật ong Dốc Dẻ của HTX Dốc Dẻ đang dần khẳng định thương hiệu, có chỗ đứng trên thị trường, giúp gia tăng giá trị gấp 3-5 lần so với bán sâm tươi; tạo sinh kế cho hội viên HTX. Mục tiêu HTX đặt ra là đạt doanh số 50 triệu đồng/tháng, mở rộng vùng nguyên liệu lên 0,5ha. Để mở rộng hoạt động kinh doanh, HTX sẽ đẩy mạnh việc quảng bá các mặt hàng của đơn vị; tiếp cận tối đa với thị trường bằng chính chất lượng của sản phẩm tạo ra, uy tín trong dịch vụ, phù hợp về giá cả. Ngoài ra, HTX cũng đẩy mạnh việc liên doanh, liên kết với các HTX khác để thực hiện dịch vụ và tiêu thụ sản phẩm; chú trọng kế hoạch xúc tiến thương mại tại các thị trường trong và ngoài tỉnh; tham gia những hội chợ, hội thảo do tỉnh, khu vực và Trung ương tổ chức…”.

Lê Mai