QTO - Vài năm trở lại đây, cây bưởi da xanh đã mang lại thu nhập khá cho nhiều người dân xã miền núi Kim Điền. Tuy nhiên, năm nay thời tiết không thuận lợi, bưởi rụng hoa, quả non nhiều, số quả còn lại trên cây giảm đáng kể khiến bà con rất trăn trở…

Năm 2017, từ nhiều nguồn vốn hỗ trợ của nhà nước, UBND xã Hóa Hợp (cũ) đã đưa giống cây bưởi da xanh về cho người dân trồng tại địa phương. Chỉ một thời gian ngắn, cả xã đã trồng được gần 20ha bưởi với 169 hộ tham gia. Mỗi hộ dân trồng bưởi đều được hỗ trợ 100% cây giống (80.000 đồng/cây), hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc. Riêng 49 hộ đồng bào dân tộc thiểu số còn được hỗ trợ thêm chi phí phân bón, hàng rào, máy bơm nước để tưới cho cây…

Đến năm 2021, một số diện tích bưởi bắt đầu cho ra quả bói và chỉ một năm sau đó, nhiều hộ đã có thu nhập khoảng 20-40 triệu đồng từ vườn bưởi. Thấy hiệu quả từ mô hình trồng bưởi da xanh, nhiều hộ dân tiếp tục đầu tư trồng mới hoặc mở rộng diện tích. Đến nay, toàn xã có trên 200 hộ trồng bưởi với diện tích 26 ha; 7 nhóm trồng bưởi và 5 hộ trồng theo tiêu chuẩn VietGAP. Hiện, bưởi các hộ trồng theo tiêu chuẩn VietGAP có thương hiệu với tên gọi “Bưởi da xanh Hóa Hợp”, được cấp mã QR Code trong dán tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm, giúp bưởi bán được giá bình quân khoảng 30.000 đồng/kg.

Bưởi da xanh Hóa Hợp được trưng bày tại một hội chợ - Ảnh: X.V

Gia đình bà Đinh Thị Hường, ở thôn Tân Thuận trồng 300 gốc bưởi da xanh, trong đó có 27 cây được trồng từ năm 2017 đã cho thu hoạch quả được 4 năm nay. Riêng năm 2024, bà bán quả từ 27 cây bưởi đã thu về lợi nhuận trên 30 triệu đồng.

Bà Hường tâm sự: “So với trồng keo, sắn hay lạc thì trồng bưởi da xanh mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp nhiều lần. Toàn bộ số bưởi của gia đình tôi và bà con trong xã thu hoạch xong đều bán hết, lại được giá nên ai cũng phấn khởi”.

Tuy mang lại hiệu quả kinh tế cao, nhưng việc trồng bưởi da xanh của người dân xã Kim Điền hiện vẫn còn nhiều khó khăn. Theo ông Đinh Viết Thông, Phó trưởng phòng Kinh tế xã Kim Điền, thời điểm mới trồng bưởi da xanh, nhiều hộ dân còn thiếu kiến thức, kỹ thuật, chưa nhận thức được giá trị của cây bưởi nên trồng quá dày. Có hộ thì bón phân, đào hố chưa đúng kỹ thuật, thiếu chăm sóc nên cây phát triển không tốt, một số cây bị còi cọc hoặc chết. Riêng vụ bưởi năm nay ra hoa, kết trái đúng vào dịp thời tiết lạnh nên quả non rơi nhiều, ảnh hưởng đến sản lượng, năng suất quả.

Ông Đinh Xuân Nghĩa, ở thôn Tân Lợi trồng 200 cây bưởi da xanh. Nhờ chăm sóc tốt nên số cây bưởi ông trồng trước đó đã ra quả 2 năm nay, mang lại nguồn thu mỗi năm khoảng 50 triệu đồng. Đầu năm 2025, vườn bưởi đang ra hoa thì gặp đợt rét đậm, lại mưa dông nên hoa và quả non rụng nhiều. “Buồn lắm chú à, năm nay bưởi ra quả ít nên sản lượng chỉ được khoảng 1/3 so với năm trước thôi. Không biết vụ tới, tôi có nên tiếp tục đầu tư chăm sóc vườn bưởi da xanh nữa hay không”, ông Nghĩa trăn trở.

Phó Chủ tịch UBND xã Kim Điền Đinh Minh Nam cho biết: “Việc trồng bưởi da xanh đã giúp cho nhiều người dân trong xã có thu nhập khá. Để cây bưởi trở thành “cây sinh kế” của người dân, xã sẽ mời các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp về kiểm tra, đánh giá chất đất, khí hậu, sự sinh trưởng, phát triển của cây để hướng dẫn bà con cách trồng, chăm sóc phù hợp. UBND xã cũng sẽ tuyên truyền, hướng dẫn bà con cách trồng, chăm sóc bưởi theo quy chuẩn VietGAP; tiếp tục liên kết với các doanh nghiệp, đầu mối để tiêu thụ sản phẩm cho người dân”.

Xuân Vương