QTO - Sáng 26/11, tiếp tục chương trình làm việc của kỳ họp thứ 10, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Tham gia đóng góp ý kiến, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Quảng Trị đã có những phân tích về kỹ thuật lập pháp, cơ chế vận hành và tính thực tiễn cấp bách trong ứng phó thiên tai.

Tham gia phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Minh Tâm, Phó trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị, khẳng định sự cần thiết phải sửa đổi Luật Dự trữ quốc gia để đáp ứng bối cảnh kinh tế - chính trị thế giới biến động nhanh và rủi ro an ninh phi truyền thống gia tăng.

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm phát biểu tại hội trường - Ảnh TT

Về kỹ thuật lập pháp, đại biểu Nguyễn Minh Tâm đề nghị cần thay đổi tư duy theo hướng luật chỉ quy định những vấn đề mang tính khung, nguyên tắc. Đối với những vấn đề thực tiễn biến động thường xuyên, cần giao cho Chính phủ và địa phương quy định chi tiết để đảm bảo sự linh hoạt trong điều hành. Đại biểu chỉ ra rằng cách quy định mục tiêu dự trữ quốc gia tại Điều 2 hiện nay vừa chung chung lại vừa liệt kê cụ thể, dẫn đến tình trạng "vừa thừa, vừa thiếu".

Một vấn đề khác được đại biểu Tâm nêu là quy định về bảo mật (Điều 8). Đại biểu phân tích, theo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước, đối tượng cần bảo mật là "thông tin" chứ không phải bản thân "hàng hóa". Việc quy định cứng nhắc hàng dự trữ là đối tượng bí mật sẽ gây khó khăn cho quá trình luân chuyển và thực thi. Do đó, cần phân định rõ chỉ những thông tin quản lý hoặc danh mục đặc biệt mới thuộc phạm vi bí mật nhà nước.

Cũng tham gia thảo luận, ĐBQH tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, đã thẳng thắn chỉ rõ về những bất cập trong công tác cứu hộ, cứu nạn hiện nay.

Từ thực tế thương tâm của các đợt thiên tai vừa qua, đại biểu Hà Sỹ Đồng chỉ ra tình trạng thiếu hụt các phương tiện đặc chủng như: tàu, xuồng cứu nạn, xe gầm cao vượt lũ. Nhiều thời điểm lực lượng chức năng không thể tiếp cận vùng cô lập, trong khi các đoàn thiện nguyện tự phát lại đi trước bằng phương tiện thô sơ, tiềm ẩn rủi ro cao. Đại biểu nhấn mạnh quan điểm: Không thể để người dân đi trước, còn Nhà nước lại "chạy theo" phía sau trong công tác cứu nạn.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng phát biểu tại hội trường - Ảnh TT

Để khắc phục, đại biểu Hà Sỹ Đồng kiến nghị bổ sung một điều riêng trong Luật quy định về dự trữ phương tiện đặc chủng phục vụ cứu hộ, cứu nạn, bao gồm danh mục cụ thể, tiêu chuẩn kỹ thuật và cơ chế điều động nhanh. Đồng thời, cần trao quyền cho chủ tịch UBND cấp tỉnh được quyết định tạm xuất hàng dự trữ và điều động phương tiện trong tình huống tối khẩn cấp, sau đó báo cáo Bộ Tài chính trong vòng 24 giờ. Cơ chế này nhằm tranh thủ "thời gian vàng" để cứu tính mạng và tài sản của nhân dân.

Về nguồn lực và công nghệ, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề xuất không nên chỉ dựa vào ngân sách nhà nước mà cần có cơ chế ưu đãi thuế, tín dụng để thu hút doanh nghiệp tham gia dự trữ.

Đại biểu cũng kiến nghị xây dựng hệ thống dữ liệu dự trữ quốc gia theo thời gian thực, gắn mã định danh và tích hợp GPS cho từng lô hàng, phương tiện. Khi thiên tai xảy ra, chỉ cần một lệnh điều động là có thể xác định ngay vị trí nguồn lực để xuất cấp trong giờ đầu tiên.

Cả hai đại biểu đều thống nhất quan điểm cần quy hoạch mạng lưới kho dự trữ hợp lý, ưu tiên bố trí tại các vùng xung yếu, thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai như khu vực miền Trung để đảm bảo khả năng ứng cứu kịp thời theo phương châm "4 tại chỗ".

Diệu Linh - Thanh Tuân