QTO - Ngày 17/11, tiếp tục chương trình làm việc của kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã thảo luận tại tổ các nội dung: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW về tăng cường bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân và Dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi).

Tham gia phiên thảo luận, các đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị đã tập trung phân tích sâu về tính khả thi, nguồn lực thực hiện và các điểm nghẽn thực tiễn cần tháo gỡ.

Nghị quyết đặc thù giáo dục: Cần tránh trùng lặp với luật, làm rõ nguồn lực và đảm bảo công bằng

Tham gia ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga - Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội - bày tỏ sự phấn khởi trước quyết tâm đột phá phát triển giáo dục của Trung ương. Tuy nhiên, đại biểu mong muốn Chính phủ hoàn thiện thêm để nghị quyết thực sự mang tính đặc thù, vượt trội.

Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga phát biểu tại buổi thảo luận - Ảnh: T.T

Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga băn khoăn về phạm vi của nghị quyết khi có đến 3 dự án luật về giáo dục (Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục Đại học) và nhiều luật liên quan khác được trình đồng thời tại kỳ họp này. Đại biểu đề nghị nghị quyết đặc thù chỉ nên quy định những nội dung, cơ chế vượt trội mà các Luật chưa giải quyết được.

Một vấn đề nữa được đại biểu chỉ ra là nguồn lực. Dự thảo nghị quyết quy định nhiều chính sách đòi hỏi nguồn lực rất lớn, như phụ cấp ưu đãi nghề tối thiểu 70% cho giáo viên, miễn phí sách giáo khoa, đầu tư hạ tầng số, hỗ trợ đào tạo tiến sĩ. Tuy nhiên, hồ sơ dự thảo chưa có những đánh giá tác động chính sách và con số cụ thể về nguồn lực. Đại biểu lo ngại sẽ có những quy định trong nghị quyết rất khó khăn và vướng mắc khi triển khai thực hiện.

Góp ý cụ thể, đại biểu cho rằng quy định về thẩm quyền của giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo trong điều động, thuyên chuyển nhà giáo (Điều 2) không phải chính sách vượt trội, mà là vấn đề phân cấp quản lý đã được thống nhất đưa vào Luật Nhà giáo và Luật Viên chức. Về nội dung miễn phí sách giáo khoa (Điều 3) cho các địa phương có điều kiện từ năm 2026-2027, đại biểu đề nghị cân nhắc vì có thể tạo nên bất bình đẳng. Đối tượng cần được ưu tiên trước phải là học sinh khó khăn, vùng khó khăn.

Cơ chế đặc thù y tế: Giải quyết gánh nặng BHYT cho vùng dân tộc thiểu số, đầu tư thực chất cho y tế cơ sở

Tham gia thảo luận về cơ chế, chính sách thực hiện Nghị quyết 72-NQ/TW về tăng cường bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân, đại biểu Hồ Thị Minh - Phó giám đốc Sở Dân tộc & Tôn giáo tỉnh - nhấn mạnh sự cần thiết phải nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất là y tế dự phòng, y tế cơ sở và chính sách bảo hiểm y tế.

Đại biểu Hồ Thị Minh tham gia ý kiến - Ảnh: T.T

Đại biểu chỉ ra thực trạng y tế cơ sở hiện nay chưa được đầu tư đồng bộ. Qua giám sát, nhiều cơ sở y tế xã chỉ có 5 - 7 giường bệnh, không có máy móc, trang thiết bị, hoặc có cũng chỉ để “đắp chiếu”. Người dân đến khám rất ít, ngay cả chức năng hỗ trợ sinh đẻ, tai nạn vẫn không đảm bảo, dẫn đến tình trạng vượt tuyến, gây áp lực rất lớn cho tuyến trên.

Thêm một vấn đề nữa được đại biểu Hồ Thị Minh quan tâm là chính sách Bảo hiểm y tế (BHYT). Đại biểu chỉ ra một gánh nặng xã hội đang diễn ra ở địa phương: Khi các xã đồng bào dân tộc thiểu số thoát khỏi xã đặc biệt khó khăn (nhờ các chương trình mục tiêu quốc gia), chính sách BHYT cho người dân tộc thiểu số tại đây bị “cắt”. Từ đó, đại biểu đề nghị không đợi đến năm 2027, mà cần thực hiện ngay từ ngày 1/1/2026 việc hưởng mức quyền lợi BHYT cho đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo, người đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống tại các xã khu vực II, III.

Đại biểu cũng kiến nghị hạ độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội cho người cao tuổi từ 75 tuổi như trong dự thảo xuống 60 tuổi. Đại biểu lý giải, Luật Người cao tuổi quy định 60 tuổi, trong khi tuổi thọ mạnh khỏe của người Việt Nam chỉ khoảng 65,4 tuổi. Việc quy định 75 tuổi thì số người dân được hưởng chính sách là rất ít.

Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi): Cần minh bạch, định lượng và siết chặt trách nhiệm cá nhân

Góp ý vào dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi), đại biểu Hà Sỹ Đồng - Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính - cho rằng để hệ thống dự trữ quốc gia thực sự hiện đại, minh bạch, cần làm rõ ranh giới pháp lý giữa “dự trữ quốc gia” và “dự trữ chiến lược”. Đại biểu đề nghị bổ sung định nghĩa rõ về dự trữ chiến lược và xây dựng cấu trúc chính sách 3 tầng (quốc gia; chiến lược; bộ, ngành, địa phương).

Đại biểu Hà Sỹ Đồng phát biểu tại buổi thảo luận - Ảnh: T.T

Về danh mục hàng dự trữ (Điều 17), đại biểu cho rằng các tiêu chí đưa ra còn mang tính định tính. Một đạo luật liên quan đến an ninh quốc gia và nguồn lực tài chính lớn cần có tiêu chí định lượng (nhu cầu xã hội, tần suất sử dụng, mức độ thiết yếu). Đại biểu đề nghị quy định chu kỳ rà soát danh mục 3 năm/lần và thiết lập Hội đồng đánh giá độc lập.

Đối với việc mở rộng thẩm quyền của bộ trưởng trong nhập, xuất hàng khẩn cấp (Điều 19, 20), đại biểu cho rằng điều này là chính đáng, nhưng nếu thiếu hàng rào kỹ thuật sẽ dẫn đến rủi ro và dễ bị lạm dụng. Đại biểu nhấn mạnh, mở rộng thẩm quyền phải song hành với tăng cường giám sát.

Đại biểu đề nghị phải công khai các quyết định nhập - xuất - tạm xuất ngoài kế hoạch trên cổng thông tin Bộ Tài chính; giao Kiểm toán Nhà nước đánh giá hàng năm đối với từng mặt hàng trọng yếu. Đại biểu cũng đề nghị ưu tiên quy hoạch kho dự trữ tại các vùng trọng điểm thiên tai như miền Trung, trong đó có Quảng Trị, và xây dựng hệ thống số hóa đồng bộ, cập nhật dữ liệu thời gian thực.

Hồng Nhung - Thanh Tuân