Cà phê Khe Sanh, bắc nhịp cầu kết nối

Một ngày đầu tháng 11/2023, nắng rải vàng trên những ngọn đồi ở miền Tây Hướng Hóa. Đây cũng là thời điểm cà phê vào vụ. Trong những vườn cây, cà phê chín đỏ, nặng trĩu cành. Tour Khe Sanh Coffee đầu tiên được tổ chức vào thời điểm này mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên...

Một ngày đầu tháng 11/2023, nắng rải vàng trên những ngọn đồi ở miền Tây Hướng Hóa. Đây cũng là thời điểm cà phê vào vụ. Trong những vườn cây, cà phê chín đỏ, nặng trĩu cành. Tour Khe Sanh Coffee đầu tiên được tổ chức vào thời điểm này mang đến cho du khách những trải nghiệm khó quên.

Đây được coi là sản phẩm du lịch nông nghiệp chuyên nghiệp đầu tiên của Quảng Trị nói chung và Khe Sanh, Hướng Hóa nói riêng. Từ tour đầu tiên này, đến nay đã có 6 tour Khe Sanh Coffee được tổ chức, thu hút du khách ở các tỉnh, thành trong nước và một số du khách người Hà Lan, Nhật Bản tham gia.

Điểm đặc biệt của tour du lịch này, theo anh Trần Thái Thiên - Nhóm du lịch cộng đồng Khe Sanh - là du khách được làm nông dân và tham gia vào quá trình thu hoạch, pha chế, thưởng thức cà phê. Những vườn cà phê được chọn làm điểm đến trong tour này đều canh tác và làm cà phê theo hướng đặc sản. Ý tưởng của tour du lịch này, ngoài mang đến những trải nghiệm mới mẻ cho du khách còn tạo mạch nguồn kết nối giữa hiện tại-quá khứ. “Khe Sanh Coffee tour là một sản phẩm của du lịch nông nghiệp, qua đó bắc nhịp cầu kết nối giữa những con người đến từ nhiều miền quê khác nhau”, Thiên chia sẻ.

Nanami là người Nhật Bản nhưng sinh sống và làm việc ở Hải Dương, Việt Nam. Du khách này chia sẻ: Tôi biết đến sân bay Tà Cơn qua lịch sử. Lần đầu tiên được đến đây, hơn 50 năm sau ngày đất nước các bạn được giải phóng, mọi thứ đều khác so với hình dung của tôi. Nhưng tôi sẽ nhớ mãi ngày yên bình đó, theo Khe Sanh Coffee tour, chúng tôi được nghe câu chuyện về cà phê và chiến tranh.

Trong vai trò người điều hành tour Khe Sanh Coffee, Thy Phương - chủ cơ cở Khe Sanh Valley Farm - gắn bó với tour từ những ngày đầu tiên. Theo Phương, một số du khách nước ngoài, trong đó có Nhật Bản, rất thích thú khi được trải nghiệm các công đoạn từ ra vườn hái quả cà phê chín đến sơ chế, chế biến và thưởng thức. Người Nhật quan tâm nhất đến vấn đề chất lượng và an toàn cho sức khỏe nên tìm hiểu rất kỹ về quy trình sản xuất cà phê của người dân địa phương. Họ cũng đã mua nhiều sản phẩm gửi về nước.

“Nhiều du khách trong nước kinh doanh các lĩnh vực liên quan đến cà phê cũng tìm đến tour này. Vừa qua, một chủ doanh nghiệp ở Long Xuyên có hệ thống phân phối cà phê cho toàn miền Tây và TP. Hồ Chí Minh sau khi tham quan đã đặt 6 tấn cà phê Liberica nhưng vì sản lượng tại thời điểm đó không đủ nên phải chia thành nhiều đợt”, Thy Phương kể lại.

Nói đến Khe Sanh Coffee tour không thể không nhắc đến ông Harro Boekhold - chuyên gia du lịch của PUM (tổ chức hỗ trợ phát triển quốc tế của Bộ Ngoại giao Hà Lan) với kinh nghiệm hơn 25 năm trong nghề. Đây là sản phẩm được hình thành bởi sự tư vấn của ông với loại hình tư vấn thực địa.

Ông Harro Boekhold cho rằng Khe Sanh là điểm đến thú vị, hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước. Tuy vậy, địa phương chưa có khái niệm làm du lịch thực sự, trong khi đó muốn phát triển du lịch nông nghiệp thì phải hiểu đúng khái niệm của nó.

Tại sao lại chú trọng đến phát triển du lịch nông nghiệp ở Quảng Trị? Ông Harro phân tích: Trước hết xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của địa phương trong việc đa dạng hóa các sản phẩm du lịch dựa trên lợi thế về tiềm năng có sẵn. Theo đó, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch Quảng Trị (IPA) đã yêu cầu PUM tư vấn chuyên môn về việc xác định các cơ hội cho du lịch nông nghiệp tỉnh Quảng Trị, nhất là ở Khe Sanh, Hướng Hóa. Bên cạnh đó, du lịch nông nghiệp có vai trò quan trọng trong việc góp phần tăng thu nhập cho người dân; tạo việc làm cho thanh niên để tránh ly hương và phổ biến kiến thức về vai trò quan trọng của nông nghiệp cho người dân.

Ông Harro đã có chuyến đi thực tế kéo dài 3 ngày ở Khe Sanh và tham gia Hội thảo về kinh tế du lịch nông nghiệp ở Hướng Hóa. Ông cũng đã dành thời gian làm việc với nhóm nông dân trồng cà phê ở Khe Sanh. Trên cơ sở đó, ông đã đề xuất ý tưởng đưa cà phê trở thành sản phẩm du lịch nông nghiệp của địa phương.

Nhưng chỉ với cà phê thôi thì chưa đủ mà chúng ta phải tạo được sự khác biệt. Khe Sanh nổi tiếng là nơi diễn ra những trận chiến khốc liệt nhất trong chiến tranh, vì thế muốn tạo sự khác biệt, cần liên kết các hoạt động liên quan đến cà phê với di tích lịch sử ở Khe Sanh.

“Chiến tranh là câu chuyện của quá khứ nhưng trên nền quá khứ đó, ngày nay đất này đã nảy những mầm xanh mà cà phê là một trong số đó. Hơn nữa, cây cà phê còn mang lại giá trị kinh tế cao. Vì vậy, “Make coffee, not war” (làm cà phê chứ không phải chiến tranh) được đưa ra như một khẩu hiệu nhằm quảng bá và tiếp thị cho hoạt động du lịch nông nghiệp ở vùng đất này”, ông Harro cho biết.

Muốn bắc những nhịp cầu kết nối và chuyển tải thông điệp mang giá trị hòa bình rộng rãi hơn thì phải có chiến lược lâu dài để du lịch nông nghiệp ở Hướng Hóa có chỗ đứng trong bản đồ du lịch của cả nước.

Trong vai trò tư vấn, ông Harro đã đưa ra nhận định: Quảng Trị vốn nổi tiếng với tour du lịch DMZ. Bên cạnh các bãi biển ở phía Đông và khu vực tự nhiên, núi non ở phía Tây, di tích lịch sử là nguồn tài nguyên chính cho du lịch. Vì thế, Quảng Trị nên xây dựng một hồ sơ du lịch riêng biệt cho mục đích quảng bá và tiếp thị, tốt nhất là liên quan đến lịch sử chiến tranh.

Hiện tại, một dự án về du lịch nông nghiệp ở Hướng Hóa đã được thành lập với sự hỗ trợ của tổ chức PUM, chia ra nhiều giai đoạn khác nhau mà Harro đảm trách vai trò tư vấn. Theo ông Harro, để khởi động một dự án du lịch nông nghiệp trong thời gian ngắn, IPA và Nhóm Du lịch cộng đồng Khe Sanh nên tập trung vào phát triển du lịch nông nghiệp hơn là du lịch sinh thái hoặc du lịch thiên nhiên. Theo đó, đối tượng cần hướng đến là du khách nội địa và người nước ngoài sinh sống, làm việc tại Việt Nam. Ông Harro đề xuất hai mô hình: tour nửa ngày hoặc một ngày (cho khách nội địa) và tour 1 tuần cho khách nước ngoài, tập trung vào các đối tác kinh doanh.

“Về việc tiếp cận du khách nội địa, theo tôi nên thiết lập kết nối với các đại lý du lịch địa phương và công ty lữ hành nội địa. Có thể tiếp cận du khách kinh doanh quốc tế bằng cách kết nối với thị trường quốc tế về “du lịch khen thưởng” và các tổ chức như Hiệp hội Cà phê đặc sản, các chi nhánh của họ ở châu Âu và Hoa Kỳ”, ông Harro nói. Bên cạnh đó cần tổ chức các lớp đào tạo cho Nhóm Du lịch cộng đồng Khe Sanh về nghiệp vụ hướng dẫn du lịch, kể chuyện, tiếng Anh và các vấn đề an toàn, sức khỏe trong việc tiếp đón du khách. Theo kế hoạch, vào giai đoạn 4 của dự án sẽ là chiến lược rút dần để người dân địa phương tiếp quản, hoạt động độc lập và kinh doanh du lịch bền vững.

“Ở vùng núi Kilimanjaro, Tanzania, Đông Phi, trước đây tôi đã tư vấn xây dựng dự án Phát triển du lịch với hộ nông dân trồng cà phê quy mô nhỏ cho người dân địa phương. Sau 5 năm, dự án đã vươn lên top 5 sản phẩm du lịch nổi bật của đất nước này. Chúng tôi đã rút ra khỏi dự án đó và hiện tour du lịch 3 ngày 2 đêm do một công ty tư nhân ở địa phương tiếp quản, ngày càng phát triển. Tôi hy vọng điều này sẽ xảy ra ở Khe Sanh, Hướng Hóa trong tương lai không xa”, ông Harro bày tỏ.

PHAN HOÀI HƯƠNG

TRÌNH BÀY: HOÀI NAM

ẢNH VÀ CLIP TRONG BÀI: HOÀI NAM VÀ KHE SANH COFFEE TOUR CUNG CẤP

4:08:02:2024:16:14 GMT+7