Học lịch sử từ trải nghiệm thực tế

Bên cạnh việc học lý thuyết tại lớp, hiện nay, có một số trường học triển khai cho học sinh học văn hóa, lịch sử qua những trải nghiệm thực tế tại các di tích lịch sử, làng nghề, nhà văn hóa truyền thống, rạp chiếu phim... Hình thức học tập này mang lại cho học sinh những cảm nhận mới mẻ, lý thú với kiến thức cần tiếp thu.

Học sinh Trường Phổ thông Liên cấp Quảng Trị chăm chú lắng nghe thuyết minh về Di tích Nhà tù Lao Bảo -Ảnh: M.L

Những ngày đầu tháng 3/2024, các em học sinh khối lớp 8, Trường Phổ thông Liên cấp Quảng Trị được các thầy cô giáo tổ chức chuyến trải nghiệm thực tế một số di tích lịch sử, điểm văn hóa ở địa bàn huyện Hướng Hóa và Đakrông. Tại đây, học sinh rất hứng thú khi nghe cán bộ di tích thuyết minh giới thiệu và hướng dẫn tham quan khuôn viên, các địa điểm cũng như hiện vật lưu giữ tại Nhà tù Lao Bảo và Sân bay Tà Cơn; tìm hiểu nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số và tham quan công trình kiến trúc Nhà Văn hóa truyền thống các dân tộc Vân Kiều, Pa Kô huyện Đakrông.

Em Vũ Tâm Ngọc, học sinh lớp 8A, Trường Phổ thông Liên cấp Quảng Trị chia sẻ: “Chuyến đi đã tạo ấn tượng giúp em nhớ nhanh và lâu hơn kiến thức lịch sử. Nhất là tại Nhà tù Lao Bảo, khi nghe cô thuyết minh của di tích kể những câu chuyện về các hình thức tù đày hà khắc, man rợ của thực dân Pháp đối với các chiến sĩ cách mạng bị giam giữ tại đây, đồng thời tận mắt nhìn thấy những hình ảnh về các công cụ tra tấn tại khu nhà giam, tượng đài chứng tích tội ác... khiến em xúc động. Em hiểu hơn sự kiên cường, ý chí cách mạng, lòng yêu nước của những thế hệ đi trước”.

Theo cô Trịnh Ngọc Tường Vy, giáo viên bộ môn Lịch sử, Trường Phổ thông Liên cấp Quảng Trị, trước chuyến đi thực tế này, giáo viên đã phân nhóm cho học sinh chuẩn bị để chủ động thu thập thông tin về điểm đến; đồng thời trao đổi với phụ huynh tạo điều kiện cho các em được sử dụng điện thoại di động trong chuyến đi để chụp ảnh, quay video làm tư liệu về viết bài thu hoạch. Sau chuyến thực tế, các nhóm đã hoàn thành bài thuyết trình về những địa điểm đã được đặt chân đến.

Rất đáng mừng là có một số nhóm có được những bài thu hoạch chất lượng. Các em thể hiện nội dung tiếp thu được rất sinh động dưới dạng clip một cách sáng tạo hoặc bài thuyết trình bằng powerpoint với hình ảnh đẹp, chuyên nghiệp. Hoạt động trải nghiệm này không chỉ bổ trợ bài học trên lớp, tăng cường vốn kiến thức xã hội mà còn nâng cao kỹ năng giao tiếp, trao đổi, làm việc nhóm cho học sinh.

“Từ học sinh khối 8 là bắt đầu áp dụng theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, trong đó có môn học mới là Giáo dục địa phương. Với môn học này, trong 3 năm học lớp 6, 7, 8 vừa qua, học sinh đều có các chuyến trải nghiệm thực tế tại những di tích lịch sử. Nhà trường đã cố gắng kết nối để các em biết quê hương mình có những địa điểm lịch sử nổi tiếng nào, bản sắc văn hóa gì đặc trưng, từ đó giúp học sinh có thêm hiểu biết xã hội, bồi đắp tình yêu quê hương”, cô Vy chia sẻ.

Mới đây, “cơn sốt” của bộ phim “Đào, phở và piano” cũng cho thấy thêm một hình thức để khơi dậy cho giới trẻ cách tiếp cận lịch sử dễ dàng, sinh động hơn. “Đào, phở và piano” là một bộ phim điện ảnh về đề tài chiến tranh, lấy bối cảnh những ngày cuối cùng của trận chiến bảo vệ Thủ đô Hà Nội vào 1946 (thời điểm trước khi quân Việt Minh rút lui lên Việt Bắc) để tái hiện lại một giai đoạn chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vô cùng ác liệt nhưng rất đỗi hào hùng.

Từ hiệu ứng truyền thông của bộ phim này trên toàn quốc đã thu hút một lượng lớn khán giả đến rạp. Trên địa bàn tỉnh, phim được chiếu duy nhất tại rạp Cinemax Quảng Trị từ ngày 29/2. Giai đoạn cao điểm, rạp này chiếu 7 suất/ngày. “Những ngày đầu trình chiếu, trung bình một ngày có trên 300 lượt khách đến xem bộ phim này tại rạp, trong đó khán giả phổ biến nhất là các bạn học sinh từ lớp 8 -12. Một số trường học trên địa bàn TP. Đông Hà và huyện Triệu Phong có những lớp tổ chức mua vé tập thể cho học sinh cả lớp cùng đi xem. Chưa bao giờ có một bộ phim thu hút đông đảo học sinh, giáo viên đến như vậy”, anh Văn Ngọc Duy, Giám đốc Rạp phim Cinemax Quảng Trị cho biết.

Em Hoàng Thị Quỳnh Anh, một học sinh trên địa bàn TP. Đông Hà chia sẻ: “Nội dung phim “Đào, phở và piano” có nhiều tình tiết rất cảm động, gắn với dấu mốc lịch sử của dân tộc. Câu chuyện của những nhân vật trong phim đã tái hiện lại tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất của ông cha ta trong cuộc chiến đấu giành lại độc lập dân tộc, bảo vệ Tổ quốc một cách sinh động, hấp dẫn, giúp thế hệ trẻ chúng em dễ dàng tiếp nhận, hiểu thêm về lịch sử đất nước”.

Mai Lâm