Hơn 10 năm đòi lại 30 ha đất bị xâm chiếm vẫn chưa được

Trồng rừng trên đất của mình. Rừng đang phát triển tốt bỗng nhiên bị nhiều người ngang nhiên chặt, đốt cây cối để chiếm hết 30 ha đất. Vụ việc vi phạm pháp luật trắng trợn nhưng đã hơn 10 năm nay vẫn chưa giải quyết được. Và đơn thư “cầu cứu” cứ tiếp tục gửi đi. Đó là câu chuyện của ông Nguyễn Quang Minh, trú ở Khối 1, thị trấn Khe Sanh, huyện Hướng Hóa.

Ông Nguyễn Quang Minh (bên trái) kiểm tra lại diện tích đất của mình bị xâm chiếm - Ảnh: L.T

Ngang nhiên chặt, đốt cây để chiếm hơn 30 ha đất

Ngày 12/10/2005, UBND huyện Hướng Hóa có Quyết định số 316/QĐ-UBND về việc cho ông Nguyễn Quang Minh thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất nông nghiệp với diện tích 304.008 m2 (hơn 30 ha) tại khu vực Bản 9 (nay là thôn Ba Viêng), xã Thanh có thời hạn 30 năm.

“Hơn 30 ha đất mà tôi được nhà nước cho thuê quyền sử dụng đất nói trên là đất chưa sử dụng, trên đất chỉ có tre và cây dại mọc um tùm, đường vào cũng không có. Để làm sạch đất, tôi phải đầu tư kinh phí hơn 100 triệu đồng thuê máy móc và nhân công vào đây cày xới và cải tạo đất”, ông Minh nhớ lại.

Cũng theo ông Minh, sau khi làm sạch đất và đường vào, trong năm 2006 ông tiến hành trồng tập trung 15 ha cây tràm hoa vàng và keo tai tượng, đến năm 2008 tiếp tục trồng thêm hơn 15 ha nữa. Tại khu vực đất trên, ông Minh còn dựng một ngôi nhà sàn bằng gỗ để nhân công ở và chăn nuôi thêm gia súc để trong quá trình chăm sóc, bảo vệ cây trồng, người làm có thêm nguồn thức ăn hằng ngày.

Mọi chuyện đang tiến triển tốt, cây tràm bén rễ và phát triển nhanh. Tuy nhiên, từ tháng 3/2010, khi toàn bộ diện tích hơn 30 ha cây tràm của ông Minh lên khoảng 4 năm tuổi, thì hàng chục người dân là đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương ngang nhiên đến chặt, đốt cây trồng để chiếm đất. Phát hiện sự việc, ông Minh báo với cơ quan chức năng, các lực lượng công an, viện kiểm sát, cán bộ xã và huyện có mặt tại hiện trường nhưng không ngăn cản được người dân. Việc chặt, đốt cây tràm để chiếm đất vẫn cứ tiếp tục diễn ra ngang nhiên và kéo dài. Đến tháng 4/2011, thì toàn bộ hơn 30 ha đất của ông Minh hoàn toàn bị các hộ dân ở xã Thanh chiếm để trồng cây sắn và hoa màu.

Người bị mất đất đề nghị hỗ trợ kinh phí

Sau khi có phản ánh của ông Nguyễn Quang Minh, Công an huyện Hướng Hóa đã tổ chức điều tra, xác minh và thấy có dấu hiệu của tội phạm “Hủy hoại tài sản”. Bước đầu, Công an huyện Hướng Hóa xác định có 28 hộ dân ở Bản 9, xã Thanh có liên quan đến việc chặt phá cây tràm để chiếm đất của ông Minh. Xác định vụ việc có tính chất phức tạp, Công an huyện Hướng Hóa đã cho lập hồ sơ điều tra. Nhưng ngày 5/4/2011, ông Nguyễn Quang Minh có đơn đề nghị không xử lý hình sự đối với 28 hộ dân nói trên.

“Biết đó là việc làm sai trái, nhưng vì nhận thức của bà con về pháp luật còn hạn chế, cho nên tôi đã làm đơn và có nguyện vọng rằng, nếu được cơ quan chức năng hỗ trợ kinh phí khai hoang, cây giống và chăm sóc hơn 30 ha rừng trồng bị phá hoại đó thì sẽ tôi tự nguyện giao lại toàn bộ diện tích đất nói trên để địa phương chia cho người dân canh tác theo đúng quy định”, ông Minh chia sẻ.

Tuy nhiên, sau một thời gian dài, sự việc không có phương án giải quyết, nên ông Minh đã gửi đơn “cầu cứu” đến Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và các cơ quan khác. Sau khi nhận đơn của ông Minh, các cơ quan của tỉnh đã có các văn bản đề nghị huyện Hướng Hóa sớm lên phương án giải quyết, trong đó, ngày 9/6/2017, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị có văn bản yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa sớm giải quyết dứt điểm kiến nghị của ông Nguyễn Quang Minh theo quy định của pháp luật, nhưng sự việc vẫn bế tắc.

Ngày 23/4/2021, Thường trực Huyện ủy Hướng Hóa đã có buổi làm việc với các cơ quan, đơn vị liên quan đến đơn kiến nghị của ông Minh. Theo thông báo Kết luận của Thường trực Huyện ủy Hướng Hóa tại buổi làm việc trên, sự việc như đơn thư của ông Nguyễn Quang Minh chưa giải quyết dứt điểm, dẫn đến kéo dài là do sự vào cuộc của các cơ quan chức năng từ huyện đến xã thiếu quyết liệt, sự phối hợp chưa chặt chẽ, phương pháp triển khai có lúc chưa hợp lý. Huyện ủy Hướng Hóa yêu cầu UBND huyện rà soát hiện trạng thửa đất của ông Nguyễn Quang Minh đã được cho thuê; tuyên truyền, vận động các hộ dân trả lại đất lấn chiếm cho ông Minh, trường hợp các hộ dân không chấp hành thì báo cáo cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.

Cần giải quyết dứt điểm vụ việc

Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Trị, Chủ tịch UBND xã Thanh Hồ A Cất cho biết, đất của ông Minh cách khu dân cư khoảng 2 km. Phần đất này trước đây không có ai canh tác vì cây dại mọc rậm, đất đai cằn cỗi. Nhưng từ khi được cấp giấy CNQSD đất, ông Minh khai hoang, làm đường rồi trồng cây xong thì thấy khu vực này đất đẹp, trong lúc một số hộ dân đang thiếu đất sản xuất nên đã lấn chiếm để trồng sắn.

Cũng theo ông Hồ A Cất, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bí thư Huyện ủy Hướng Hóa, ngày 5/8/2021, UBND xã đã phối hợp Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện, các hộ liên quan đo đạc diện tích từng hộ lấn chiếm đất của ông Minh. Kết quả, có 34 hộ thuộc thôn Ba Viêng (Bản 9 cũ) đang trồng trọt trên phần đất của ông Minh với diện tích khoảng hơn 30 ha. UBND xã cũng đã nhiều lần tổ chức họp các hộ gia đình nói trên để tuyên truyền, vận động người dân, nhưng đến nay các hộ không đồng ý trả lại đất với lý do thiếu đất sản xuất. Xã cũng rà soát để tìm quỹ đất cấp cho các hộ này, nhưng hiện tại quỹ đất của xã không còn.

Theo Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường huyện Hướng Hóa Nguyễn Văn Diện, đến nay, cơ quan chuyên môn của huyện đã hoàn thành rà soát lại hiện trạng đất, thống kê diện tích bị xâm lấn, đo đạc tổng thể thửa đất và bóc tách các thửa của các hộ đang sử dụng trên đất đã cấp cho ông Nguyễn Quang Minh. Việc UBND huyện Hướng Hóa cho ông Nguyễn Quang Minh thuê đất, cấp giấy CNQSD đất nông nghiệp số AD 217623 ngày 12/10/2005 với diện tích hơn 30 ha để trồng cây lâm nghiệp có trả tiền hằng năm là đúng với quy định tại Điều 35 và Điều 37, Luật Đất đai năm 2003”.

Đất của ông Minh đã được cấp giấy CNQSD đất; ông Minh khai hoang, trồng rừng phát triển kinh tế đúng pháp luật, nhưng rồi bị những người khác ngang nhiên chặt phá cây, chiếm đất. Vụ việc đã qua nhiều năm mà vẫn chưa được giải quyết, làm phát sinh đơn thư vượt cấp, kéo dài. Vậy nên, chúng tôi kiến nghị chính quyền, cơ quan chức năng địa phương cần sớm giải quyết dứt điểm vụ việc đúng pháp luật, bảo vệ lẽ phải, nếu không sẽ tạo thành tiền lệ xấu.

Lê Trường