Miền đất biểu tượng của khát vọng hòa bình

(QT) - Không phải bây giờ mà từ lâu Quảng Trị được nhắc đến như là một biểu tượng khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất của đất nước. Cái mảnh đất nhỏ bé, nơi oằn vai của miền Trung gánh hai đầu đất nước, nơi có con sông Hiền Lương, Vĩ tuyến 17 một thời phân đôi đất nước, nơi từng diễn ra cuộc đọ sức lịch sử giữa lực lượng chính nghĩa và phi nghĩa…với biết bao đau thương mất mát đã thắp lên khát vọng hòa bình cho nhân loại. Cuộc chiến đã đi qua 45 năm nhưng khi nhắc nhớ đến miền đất này vẫn chưa ai có thể nguôi quên một thời bi tráng đã qua…

Cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nhân viên Báo Quảng Trị dâng hoa tri ân các anh hùng, liệt sĩ trên sông Thạch Hãn -Ảnh: THÀNH DŨNG

1 .Mới đây, trong Hội nghị Xúc tiến đầu tư và Quảng bá du lịch tỉnh Quảng Trị năm 2016, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thiên, Viện trưởng Viện kinh tế Trung ương đã nhấn mạnh ý tưởng:“Quảng Trị khó có thể làm du lịch theo các tỉnh lân cận đang thực hiện mà phải có giải pháp mới, đó là biến mất mát, đau thương của chiến tranh cùng những giá trị tâm linh thành lợi thế để phát triển và hướng đến đưa Quảng Trị không chỉ trở thành một trung tâm du lịch tầm cỡ mà còn là mảnh đất linh thiêng, biểu tượng hòa bình của thế giới…”. Thông điệp này lập tức được dư luận tán đồng. Có thể nói, chiến tranh đi qua đã để lại trên mảnh đất Quảng Trị một “bảo tàng sống” với 518 di tích danh thắng, trong đó có 469 di tích chiến tranh, 4 di tích đã được xếp hạng đặc biệt quốc gia và nhiều di tích được xếp hạng quốc gia. Ngày nay đến với Khu di tích cầu Hiền Lương - đôi bờ Bến Hải, Thành Cổ Quảng Trị, Cồn Tiên, Dốc Miếu gắn với hàng rào điện tử Mc.Namara, Đường 9-Khe Sanh, sân bay Tà Cơn, đường Hồ Chí Minh huyền thoại, địa đạo Vịnh Mốc, các nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Đường 9, Trường Sơn…, thông điệp từ quá khứ vẫn thể hiện được tầm vóc, ý chí quyết chiến quyết thắng của quân và dân ta trong trong cuộc kháng chiến đấu tranh vì độc lập, thống nhất đất nước. Sức hấp dẫn của miền đất này đã làm cho du khách, các nhà nghiên cứu ngỡ ngàng.Cách đây chưa lâu, cô sinh viên Takaya Hiroco từ đất nước hoa anh đào (Nhật Bản) sang nghiên cứu văn hóa Việt Nam đã thốt lên khi chạm đất Thành Cổ Quảng Trị: “Nhiều người nói với tôi Quảng Trị khổ. Tôi chưa biết được nhiều mà nghĩ rằng tôi đã thấy được nhiều dấu vết như thế này của dân tộc là chứng minh Quảng Trị có cái gì đó làm cho người ta hấp dẫn phải không? Và Quảng Trị có khả năng làm cho cuộc sống của con người phong phú hơn và hạnh phúc hơn, có phải không?”.

2. Quảng Trị còn là miền đất của những sản phẩm du lịch độc đáo mà ít nơi nào có được. Một vùng đất nhỏ hẹp ở miền Trung mà mang chứa tiềm năng du lịch lớn lao. Với một đường biên giới dài 206 km giáp với nước bạn Lào có rừng nguyên sinh với nhiều hang động như Brai, Tà Puồng ở Hướng Hóa, rừng đặc dụng, suối nước nóng Klu ở Đakrông. Quảng Trị còn có bờ biển dài 75 km với những điểm du lịch nổi tiếng về phong cảnh thiên nhiên, hệ sinh thái cùng những sản phẩm du lịch biển độc đáo ở Cửa Tùng, Cửa Việt, đảo Cồn Cỏ. Quảng Trị còn là miền đất hành hương của đồng bào tôn giáo cả nước về những địa chỉ tâm linh như Nhà thờ La Vang, Chùa Sắc Tứ, mỗi mùa lễ hội thu hút hàng vạn khách thập phương tìm về nương náu cõi tâm linh. Và cũng là nơi một năm có một tháng tri ân. Mỗi khi tháng 7 về, đồng bào cả nước lại về các nghĩa trang quốc gia Đường Chín, Trường Sơn, Thành Cổ Quảng Trị và 70 nghĩa trang trong toàn tỉnh để tri ân, thắp hương tưởng nhớ những anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh vì độc lập, tự do và thống nhất của đất nước…

Nơi chiến tranh đi qua -Ảnh: M.T

Cách đây chưa lâu, đoàn cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nhân viên Báo Quảng Trị có dịp về dâng hương, dâng hoa trong đêm hoa đăng của lãnh đạo và nhân dân thị xã Quảng Trị. Đêm rằm tháng 11 Bính Thân, trời cả ngày mưa dầm dề bỗng chốc về chiều tạnh ráo. Khi màn đêm chưa buông xuống, cán bộ, nhân dân thị xã đã tề tựu đông đủ ở Đền tưởng niệm làm lễ tri ân. Những đài hoa, những nén tâm hương, ngọn hoa đăng được dâng lên dòng sông Thạch Hãn linh thiêng. Trong ngan ngát hương trầm, chúng tôi lặng người đi theo dòng hồi ức ngày đã qua: “…Trải qua hai cuộc kháng chiến vệ quốc, có hàng triệu đồng bào, chiến sĩ đã anh dũng hi sinh và để lại một phần thân thể của mình trên khắp các chiến trường. Chỉ tính riêng trong 81 ngày đêm mùa hè đỏ lửa 1972 ở Thành Cổ Quảng Trị, kẻ thù đã sử dụng một khối lượng bom đạn khổng lồ tương đương với sức công phá của 7 quả bom nguyên tử mà Mỹ đã từng ném xuống Hirosima và Nagasaki Nhật Bản năm 1945. Và chính tại bến sông này trong những ngày ác liệt nhất của mùa hè đỏ lửa năm 1972, hàng ngàn chiến sĩ mà phần lớn là những thanh niên miền Bắc đã từ biệt những làng quê yêu dấu, gác lại những hạnh phúc riêng tư và những giảng đường đại học theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc để vào chiến đấu tại chiến trường Thành Cổ. Trong những ngày mịt mù mưa bom bão đạn ấy, hàng ngàn chiến sĩ của đoàn quân tiến vào Thành Cổ đã nằm lại đáy sông sâu, bởi các anh qua sông ngày ấy không về. Máu xương của các anh đã tan vào đất mẹ, hòa trong sóng nước mênh mang của dòng Thạch Hãn để cho chúng ta hôm nay có được cuộc sống hòa bình, ấm no, hạnh phúc…”. Thiết nghĩ những nghĩa cử của thế hệ hôm nay sẽ góp phần sưởi ấm cho linh hồn thế hệ cha anh đã nằm lại với đất này. Anh Lê Tiến Dũng, Bí thư Thị ủy Quảng Trị tâm sự rằng chiếc cầu bắc qua sông Thạch Hãn đang được xây dựng kết nối đôi bờ dòng sông giữa lòng đô thị. Anh mong rồi đây chiếc cầu này sẽ được ngành Giao thông- Vận tải cùng địa phương điều chỉnh thiết kế, trang trí ánh sáng để tạo nên một điểm nhấn trên dòng sông Thạch Hãn linh thiêng, để khách hành hương mỗi khi về đây sau khi dâng hương ở tượng đài, thả hoa trên sông Thạch Hãn sẽ có dịp lên cầu ngắm nhìn dòng sông và mảnh đất nhỏ hẹp từng là đề tài nổi bật trên báo chí thế giới một thời trong sự kiện 81 ngày đêm bảo vệ Thành Cổ năm 1972.

3. Nói đến xây dựng biểu tượng khát vọng hòa bình có không ít người cứ nghĩ đến việc xây dựng quãng trường, tượng đài…hoành tráng. Dĩ nhiên những tượng đài vinh danh danh nhân, địa danh là cần thiết nhưng theo chúng tôi biểu tượng khát vọng hòa bình phải xây dựng từ lòng dân. Đó là người dân ở bất cứ nơi đâu trên mảnh đất này cũng được sống trong môi trường thanh bình, đầm ấm, hạnh phúc, an toàn. Không thể có một biểu tượng của hòa bình nếu như đây đó tội phạm, tai nạn giao thông vẫn thường xuyên xảy ra. Không thể có một miền đất thu hút du khách nếu như đi đâu cũng gặp tình trạng ô nhiễm môi trường, nạn ăn xin…Muốn xây dựng được miền đất hòa bình phải bắt đầu từ con người, từ nếp sống văn minh. Muốn có nhiều bè bạn đến thăm, sẻ chia thì người Quảng Trị phải hiện thân cho tính cách hiền hòa, ngay thẳng, hào hiệp, thủy chung và trách nhiệm với đồng chí, đồng bào khi thay mặt nhân dân cả nước chăm sóc, hương khói cho các anh hùng, liệt sĩ ở các nghĩa trang trong tỉnh… Mới đây, khi lãnh tụ Cuba Fidel Castro mất, người dân Quảng Trị lại có dịp nhắc nhớ về tình cảm và ân tình của ông đối với mảnh đất này. Một kỷ niệm sâu sắc và vinh dự cho Quảng Trị là mảnh đất mới được giải phóng đầu tiên của miền Nam được đón Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến thăm. Và lời phát biểu của ông tại Cao điểm 241, tháng 9/1973 thật là hào sảng, xây đắp niềm tin cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân Quảng Trị: “…Hôm nay, Cuba lấy làm vinh dự là nước bạn đầu tiên, là Chính phủ đầu tiên cử một đoàn đại biểu chính thức đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam. Đoàn đại biểu chúng tôi cảm thấy vô cùng vinh dự được có cuộc gặp này với những chiến sĩ anh hùng như các bạn, với một dân tộc anh hùng như nhân dân miền Nam Việt Nam. Không một dân tộc nào trong thời đại ngày nay đã chiến đấu gian khổ, kiên cường như nhân dân Việt Nam vì nền độc lập của mình… Sáng nay, trên đường đến đây lúc bình minh, chúng tôi đã có một ngày thật đẹp trời, một ánh mặt trời chói lọi dâng lên từ chân trời phía đông. Ngắm cảnh đồi núi điệp trùng, cảnh bình nguyên bừng sáng, chúng tôi thầm nghĩ, tương lai của Việt Nam sẽ rực rỡ, đẹp đẽ biết bao. Nhất định rồi, tương lai của Việt Nam sẽ sáng lạn như ánh mặt trời chào đón chúng tôi hôm nay, và Việt Nam nhất định sẽ được xây dựng lại mười lần to đẹp hơn, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiên liệu”. Đất nước chúng ta đã được xây dựng lại to đẹp hơn mười lần và đang hội nhập sâu rộng với thế giới năm châu. Trên bước đường đi tới, dẫu còn đó bao gian nan, thử thách nhưng từ trong sâu thẳm của lịch sử, trong sự quyết tâm của lãnh đạo và nhân dân Quảng Trị là xây dựng mảnh đất này không chỉ giàu mạnh, văn minh mà còn là miền đất biểu tượng khát vọng hòa bình của nhân loại. Mục tiêu ấy sẽ bắt đầu từ mỗi việc làm của chúng ta ngày hôm nay.

PHƯƠNG MINH