Triết học cho tuổi teen

(TPO) - Bộ sách Thú vui tư duy của Nhà xuất bản (NXB) Tri thức được kỳ vọng mở đầu cuộc cách mạng thay đổi nếp nghĩ dạy triết học cho thiếu niên ở nước ta. Nhân dịp ra mắt bộ sách, NXB tổ chức buổi tọa đàm Sách triết học cho thiếu niên: Tại sao không? Diễn ra tại Hà Nội chiều 3-6.

Độc giả mua sách cuối buổi tọa đàm. Ảnh: NXB Tri thức.

Bộ sách Thú vui tư duy do nhà triết học Myriam Revault d’Allones (Pháp) chủ biên, NXB Tri thức chuyển ngữ. Ông Chu Hảo, Giám đốc NXB cho biết: “Chúng tôi dịch và xuất bản bốn cuốn: Con người là gì, Tại sao con người gây ra chiến tranh, Cười cái gì?, Tự do là gì? Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục dịch và xuất bản các cuốn còn lại trong bộ sách. Dù biết khó khăn, nhưng chúng tôi kiên trì với dòng sách khó bán này”.

“Người lớn ăn cơm, đi ô tô, uống nước thì trẻ em cũng được hưởng tương tự. Vậy tại sao trẻ em không được quyền tìm hiểu triết học?”, ông Phạm Toàn - một dịch giả nêu ý kiến. Ông cũng là người hiệu đính bốn cuốn sách triết học cho trẻ em. Tất nhiên là cách lựa chọn ngôn từ, đề tài và làm sách phải phù hợp, hướng tới lứa tuổi thiếu nhi 10-13 tuổi. Cốt lõi của bộ sách chính là luyện cho trẻ có tư duy, như cách nói của Giám đốc Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace: “Triết học với nhiều người vốn là chủ đề khó nói, nhất là với trẻ em. Nhưng triết học nghĩ đơn giản hơn chính là tư duy về ba vấn đề cơ bản: thế giới, cuộc sống, con người”.

Bốn cuốn sách ra đời dù là nỗ lực đáng mừng, song còn nhiều điều chưa hoàn hảo. Một nhà làm sách cho thiếu nhi có tiếng kiến nghị, có thể chọn bất cứ đề tài nào, nhưng tránh các đề tài gây tranh cãi và đi vào quá cụ thể. Cách biểu đạt cũng phải tăng thêm tính hấp dẫn, kích thích tư duy của trẻ qua hình vẽ ngộ nghĩnh.

Đặc biệt thêm nhiều lời giới thiệu, vì đây là sách dịch với nền văn hóa và trình độ giáo dục của trẻ em phương Tây có độ chênh nhất định với trẻ em nước ta. Trong bốn cuốn, Con người là gì dễ đọc hơn cả, nhờ hình thức thể hiện theo một cuộc đối thoại giữa một triết gia và con chó Léo biết nói, nhiều hình minh họa, cách xưng hô dễ chịu bác-em.

Theo ý kiến của nhiều người, muốn thành công trong đưa triết học đến cho trẻ em, người lớn cũng cần tập cho trẻ thói quen phản biện có cứ liệu, và tư duy logic. Bàn về sách cho thiếu nhi, thực tế là vấn đề của người lớn: Chúng ta cần coi trọng logic của trẻ em, tôn trọng khả năng tự đọc của trẻ. Các nhà làm sách kỳ vọng, bộ sách không đơn giản chỉ dùng để tham khảo...

Toan Toan