Giúp tình yêu sách tỏa lan

(QT)-Hiện nay, nhiều người xa rời thói quen đọc sách, trong đó có không ít các bạn trẻ. Trăn trở trước thực tế ấy, Lê Minh Tuấn cùng những người bạn đồng hành đã triển khai Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị” với nhiều hoạt động ý nghĩa. Nhân dịp đầu xuân mới, phóng viên Báo Quảng Trị đã có cuộc trò chuyện với Minh Tuấn về những tín hiệu vui mà chương trình mang lại.

- Chào Lê Minh Tuấn! Trong dịp đầu xuân mới 2017 này, bạn và những người bạn của mình đã cùng nhau đi bộ để lì xì sách cho trẻ em. Xuất phát từ đâu mà các bạn có hành động khá đặc biệt này?

-Trước đây, tục lì xì có ý nghĩa tinh thần, gọi là “mừng tuổi”, thể hiện sự quan tâm, trao cho nhau một chút may mắn, phúc lộc. Tiền trong hồng bao chỉ mang tính tượng trưng, mang niềm vui cho cả người trao lẫn người nhận nhưng dần dần, phong tục lì xì bị nhiều người làm cho trở nên thực dụng, không còn giữ được giá trị tinh thần vốn có. Đó là lý do mà từ năm 2015, hưởng ứng Chương trình “Sách hóa nông thôn Việt Nam”, chúng tôi đã triển khai hoạt động đi bộ trong đêm giao thừa tại trục đường Hùng Vương, thành phố Đông Hà để lì xì sách.

- Vì sao các bạn lại chọn sách mà không phải một tặng phẩm nào khác?

- Mỗi cuốn sách, truyện đều là một kho báu tinh thần, tri thức quý giá đối với một đứa trẻ. Chúng mở ra một thế giới thật diệu kì mà ở đó trẻ em đắm mình trong những bài học quý giá. Hãy thử tưởng tượng, tết đến, thật tuyệt vời khi những đứa trẻ chạy ùa ra, háo hức hỏi: “Sách của con đâu?” thay vì “Lì xì của con đâu?” và rồi sung sướng, nâng niu những cuốn sách được thắt nơ đẹp mắt. Thay vì cầm máy tính bảng, điện thoại, trẻ sẽ ngồi say sưa đọc sách, thả tâm hồn tới chân trời tri thức. Thay vì hồi hộp xem bên trong chiếc phong bì lì xì có bao nhiêu tiền, trẻ sẽ đặt sự tò mò ấy vào trang sách. Nó có nội dung gì? Nó có sức hấp dẫn như thế nào? Có đúng như mình mong chờ không? Niềm háo hức đó chắc chắn còn mạnh mẽ hơn phong bao lì xì bởi sách có quá nhiều thứ đặc biệt, quý giá, đáng để trông đợi. - Theo như chia sẻ của Tuấn thì đây là lần thứ 2 các bạn tổ chức hoạt động lì xì sách cho trẻ em vào dịp năm mới.

- Trực tiếp tham gia hoạt động này, hẳn bạn có những kỷ niệm đáng nhớ?

-Có lần chúng mình đi phát sách thì gặp một thanh niên mặc áo tay cánh, xăm trổ đầy người cản đường. Lo sợ anh ta gây sự nên mình bảo cả nhóm lùi lại, hỏi anh ấy có việc gì? Bất ngờ, anh cười hiền rồi nói: “Cho em một cuốn. Em thích đọc sách lắm. Em là thợ xăm làm việc ở Đà Nẵng. Mỗi khi vắng khách em hay ngồi đọc. Em thích đọc truyện trinh thám và sách dạy kinh doanh”. Lúc đó, chúng mình mới thở phào nhẹ nhõm, vui vẻ tặng sách và chụp hình chung với người thanh niên ấy. Hay ngay năm nay, khi đọc trên facebook biết chúng mình có chương trình đi bộ lì xì sách, đại gia đình của một cán bộ hưu trí đã lái xe lên điểm tập kết từ rất sớm để chờ đợi. Khi trao sách xong cho cả 8 người, mình mới biết họ là thành viên trong một gia đình. Tiếp đó, chúng mình trao sách cho một em bé người Gio Mai đang phụ mẹ bán bóng bay ở Trung tâm Văn hóa tỉnh. Em rất thích và tranh thủ đọc ngay khi chưa có khách.

- Được biết, lì xì sách cho trẻ em vào dịp năm mới chỉ là một trong nhiều hoạt động của Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị”. Bạn có thể giới thiệu cho độc giả Báo Quảng Trị biết về Chương trình ý nghĩa này?

- Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị” được triển khai vào cuối năm 2015. Với chương trình này, chúng mình mong muốn tất cả người dân, đặc biệt là trẻ em có sách để đọc như bạn bè đồng trang lứa ở các nước phát triển. Chúng mình đưa tủ sách đến tận lớp học để trẻ có thể đọc mỗi lúc rảnh rỗi hoặc mượn về nhà. Thực tế, việc để sách ở lớp sẽ giúp học sinh tiếp cận tốt hơn. Theo khảo sát, người dân vùng nông thôn Việt Nam chỉ đọc từ 0,2- 0,8 cuốn sách mỗi năm, tức là mỗi năm trẻ em và người lớn vùng nông thôn không đọc nổi một cuốn sách (ngoài sách giáo khoa). Một con số đáng trăn trở khác là có 26% dân số Việt Nam hoàn toàn không đọc sách. Cần phải biết rằng, trẻ em các nước phát triển trung bình đọc 30 - 45 đầu sách mỗi năm. Xin được lấy dẫn chứng ở đất nước Israel, người dân nước này đạt gần 200 giải Nobel và có chỉ số IQ trung bình lên đến 110. Người Israel đọc khoảng 50 đầu sách mỗi năm. Họ nuôi dưỡng tình yêu sách cho trẻ nhỏ từ khi đứa bé chưa biết đọc bằng cách thấm mật vào trang sách và cho trẻ nếm. Cứ như thế, sách đi vào tiềm thức các em nhỏ một cách ngọt ngào.

Trong Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị”, chúng mình không tặng sách giáo khoa và sách chính trị. Tuấn và những người bạn đồng hành có một danh mục sách dành cho từng lứa tuổi khác nhau, được sắp xếp rất khoa học trên cơ sở tư vấn của chuyên gia. Chúng mình tin tưởng lựa chọn những cuốn sách kinh điển thế giới, sách dạy về tình yêu thương đồng loại, sách về tình cảm gia đình, sách về kỹ năng sống, sách dạy làm đồ chơi, sách khoa học vui, sách phát triển IQ…để trao tặng. Cho đến nay, chúng mình đã thực hiện được 15 chương trình tặng sách, xây dựng được 76 tủ sách trị giá 118 triệu đồng ở các trường học vùng nông thôn cùng nhiều hoạt động tặng sách khác hướng tới cộng đồng; tổ chức nhiều buổi giao lưu, trò chuyện với trẻ em về sách. Chúng mình rất phấn khởi khi nhận được những phản hồi tích cực từ nhà trường. Các em học sinh rất hào hứng khi đón nhận sách, tranh thủ đọc truyện lịch sử trong giờ ra chơi. Không ít em đến trường vào buổi nghỉ học để vào lớp đọc sách. Nhiều phụ huynh liên hệ nhờ tư vấn để mua thêm sách tặng con. Càng ngày mình càng kết nối được với nhiều người có cùng sở thích đọc sách. Một tín hiệu đáng mừng nữa là một số người học tập, làm việc xa quê đã và đang vận động bạn bè để mua sách tặng trường cũ.

Lê Minh Tuấn và những người bạn đồng hành tặng sách cho học sinh -Ảnh: Q.H

- Theo như chia sẻ của bạn thì mọi người đều có thể cùng tham gia, ủng hộ Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị” phải không?

-Tất nhiên, việc đơn giản nhất để ủng hộ Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị” đó là hãy tặng cho chính người thân, đặc biệt là trẻ em quanh mình những cuốn sách bổ ích. Hãy đọc sách cho con nhỏ của mình trước khi đi ngủ. Trong các buổi họp mặt lớp cũ, hãy thử đưa ra ý kiến mua sách về tặng cho trường cũ để các em học sinh nhiều thế hệ sau của mình có sách hay đặt trong lớp để đọc. Hãy chia sẽ những hình ảnh đẹp về đọc sách lên facebook của mình để lan tỏa tinh thần đọc sách. Nếu ai cần hỗ trợ, mình luôn sẵn sàng. - Trong quá trình triển khai Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị”, các bạn gặp những thuận lợi, khó khăn gì? - Những năm qua, các thành viên tham gia Chương trình “Sách hóa nông thôn Quảng Trị” đã nỗ lực hết mình vì sự đọc của trẻ em trên địa bàn. Điều đáng mừng là chúng mình nhận được ngày càng nhiều sự quan tâm, ủng hộ của mọi người. Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng gặp không ít khó khăn, thách thức về tài chính, chính sách, giấy phép và ngay ở quan điểm của mọi người về lợi ích từ việc đọc sách. Điều làm chúng mình buồn nhất chính là sự thờ ơ của một số người làm giáo dục và các bậc phụ huynh. Họ chưa hiểu rõ lợi ích của việc đọc sách để từ đó khuyến khích con em mình.

-Vốn là người yêu sách, Tuấn có điều gì muốn chia sẻ cùng mọi người, đặc biệt là các bạn trẻ chưa tìm thấy niềm vui trong những trang sách?

-Muốn tìm niềm vui trong những trang sách thì phải tìm đúng những cuốn sách phù hợp. Rất may, bạn có hàng trăm ngàn sự lựa chọn, là kiến thức, tinh hoa của thế giới. Nếu bạn mê kinh doanh, hãy mua sách về kinh tế. Nếu muốn thư giãn, hãy chọn cho mình những cuốn truyện cười hay những cuốn sách nhẹ nhàng về cuộc sống. Nếu sắp làm bố làm mẹ, hãy mua ngay những cuốn kiến thức gia đình như “Dạy con kiểu Nhật”… Không người thành công nào phủ nhận lợi ích của việc đọc sách. Những doanh nhân thành đạt, những người nổi tiếng trên thế giới luôn dành thời gian cho việc đọc mỗi tuần. Đọc sách như là một phần tất yếu trong cuộc sống của họ.

- Bạn có dự định gì trong năm mới 2017 này?

-Trong năm mới, mình sẽ hệ thống lại cách đưa sách về các trường và lên danh mục sách cần thiết cho trẻ em, từ đó hướng dẫn thực hiện cho những ai có tâm muốn tham gia chương trình. Khi thực hiện thành công việc này, sách sẽ nhanh chóng đến khắp miền quê trong tỉnh mà không còn phụ thuộc vào thời gian của mình nữa. Nếu được sự ủng hộ của mọi người cùng với sự quan tâm của các cấp chính quyền, mình hy vọng Quảng Trị sẽ có phố sách, đường sách vào dịp tết. Đây sẽ là một trong những nền tảng để mục tiêu xây dựng 3.000 tủ sách lớp học và đến năm 2025 mỗi trẻ em tỉnh Quảng Trị sẽ đọc 20 - 30 đầu sách/năm của mình “cán đích” sớm hơn dự định!

-Xin cảm ơn bạn về cuộc trò chuyện thú vị này!

TÂY LONG (thực hiện)