Khuyến học, khuyến tài vì một xã hội học tập

* NGUYỄN THỊ HỒNG VÂN, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh Quảng Trị

Hội Khuyến học tỉnh có nhiệm vụ làm nòng cốt liên kết, phối hợp với các tổ chức, cá nhân tâm huyết với sự nghiệp “Trồng người”, để phát triển các phong trào “xã hội hóa giáo dục”, “Toàn dân tham gia học tập”, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập (XHHT)... Trong những năm qua, bám sát Nghị quyết Đại hội đại biểu Hội Khuyến học tỉnh, dưới sự hướng dẫn của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo tỉnh, với tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, tận tụy của cán bộ hội các cấp và sự đồng thuận hưởng ứng của các tầng lớp nhân dân, các cấp hội trong tỉnh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đề ra. Hoạt động của Hội Khuyến học tỉnh trong nhiệm kỳ II kéo dài từ năm 2008- 2015. 7 năm qua, các cấp hội đã đưa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về khuyến học, khuyến tài (KH, KT), xây dựng XHHT đi vào cuộc sống. Các mô hình thi đua KH có tác dụng thiết thực được nhân dân đồng tình, phong trào đã lan tỏa về tận các thôn, bản, khu phố, dòng họ, gia đình và từng cá nhân, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo (GD&ĐT), tạo chuyển biến mới về xây dựng XHHT, học tập suốt đời. Với phương châm “Tham mưu tốt, trách nhiệm cao, liên kết rộng” các cấp hội trong tỉnh đã tích cực tuyên truyền, triển khai nghiêm túc các chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác KH, KT, xây dựng XHHT đến tận các hội viên, gia đình, dòng họ, cơ quan, đơn vị, lực lượng vũ trang (LLVT), doanh nghiệp (DN) trên toàn tỉnh. Nhằm xã hội hóa công tác KH, hội đã chủ động liên kết, phối hợp với Mặt trận và các cơ quan, ban ngành, đoàn thể, LLVT, các chức sắc tôn giáo và các nhà tài trợ tổ chức nhiều hoạt động KH như: phối hợp tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo về KH, KT, xây dựng XHHT; phối hợp các ngành, tổ chức thành lập tổ chức KH trong các cơ quan, DN; thành lập các quỹ học bổng... Làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp đã tạo nên hiệu ứng xã hội mạnh mẽ, sự đồng thuận và tập hợp xã hội trong phong trào KH, KT, xây dựng XHHT. Trong nhiệm kỳ qua, các cấp hội từ tỉnh đến cơ sở đã kịp thời củng cố, kiện toàn Ban Chấp hành (BCH), Ban Thường vụ (BTV), cơ quan thường trực để tập trung chỉ đạo hoạt động KH. Qua 7 năm, tổ chức hội và hội viên tăng trưởng cả về số lượng và chất lượng, từ 2.820 tổ chức hội với 161.925 hội viên năm 2008 trên toàn tỉnh, đến nay đã có 3.280 tổ chức hội với 169.018 hội viên, chiếm 27,4% dân số, tổ chức hội đã phủ kín 10/10 huyện, thị xã, thành phố, 141 xã, phường, thị trấn.

Trao học bổng Hoa tình thương cho học sinh nghèo hiếu học - Ảnh: HVA

Xác định tầm quan trọng của công tác thi đua đối với hoạt động KH, Tỉnh hội đã tập trung chỉ đạo các cấp hội phát động phong trào thi đua KH trong các gia đình, dòng họ, cộng đồng thôn, bản, khu phố, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp… thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. Phong trào thi đua KH được xây dựng theo các mô hình gương sáng hiếu học, gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, cộng đồng KH và phong trào học tập nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn nghiệp vụ, học văn hóa, học nghề... Năm 2007, toàn tỉnh có 27.239 gia đình được công nhận đạt chuẩn gia đình hiếu học, đến năm 2014 có 61.757 gia đình đạt chuẩn, chiếm 77,4% tổng số gia đình đăng ký, trong đó có 4.242 gia đình đạt gia đình hiếu học xuất sắc. Đến nay, toàn tỉnh có 275 Ban Khuyến học dòng họ đạt chuẩn, chiếm 30% dòng họ đăng ký; 865 cộng đồng đăng ký cộng đồng KH và đã đạt chuẩn 647 cộng đồng, trong đó có 180 cộng đồng đạt loại xuất sắc. Phong trào thi đua KH theo các mô hình phát triển vững chắc, đã tác động tích cực đến sự phát triển GD&ĐT và phong trào xây dựng XHHT của tỉnh. Về xây dựng các trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ), các cấp hội trong tỉnh đã phối hợp với ngành GD&ĐT duy trì, củng cố hoạt động của các TTHTCĐ. Đến nay, toàn tỉnh có 141/141 xã, phường, thị trấn có TTHTCĐ và có 768 TTHTCĐ vệ tinh ở các thôn, bản, khu phố. Trong 7 năm qua, Tỉnh hội đã chủ động phối hợp với các ngành, đoàn thể mở được 7.273 lớp với gần 400.000 lượt người tham gia học tập với các nội dung thiết thực, phong phú. Với phương châm “Đa dạng hóa các nguồn vận động tài trợ, tối ưu hóa nguồn quỹ”, vận động để kịp thời tiếp sức cho học sinh, sinh viên (HS, SV), với cách làm sáng tạo, các cấp Hội Khuyến học trong tỉnh đã nhận được sự hưởng ứng chung tay của nhiều tổ chức và cá nhân hảo tâm. Từ năm 2008 đến nay, toàn tỉnh huy động được hơn 170 tỷ đồng quỹ KH và đã trao học bổng cho 30.411 em, đỡ đầu dài hạn 10.591 lượt HS, SV nghèo, tiếp sức đến trường 1.970 SV, khen thưởng các cấp 150.797 em, tặng 1.704 xe đạp, 618 máy vi tính… Ngoài ra vận động tài trợ xây dựng cơ sở vật chất cho các trường học gần 20 tỷ đồng. Hiện nay, Tỉnh hội đã xây dựng được các quỹ học bổng duy trì hàng năm: Học bổng “Mầm xanh”, “Mai Vàng”, “Vì trẻ em Việt Nam”, “Lawrence S.Ting”, “Ánh trăng rằm”, “Hoa tình thương”, “Vững bước đến trường”, “Tiếp sức đến trường”, “Chắp cánh những ước mơ”... Được sự tài trợ của các tổ chức, Hội Khuyến học tỉnh đã xây dựng 64 “mái ấm khuyến học” cho HS gia đình hộ nghèo”. Hội Khuyến học tỉnh còn thực hiện tốt công tác nghiên cứu khoa học. Hội được Hội đồng Khoa học tỉnh giao chủ trì thực hiện 2 đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh là: “Xây dựng mô hình XHHT cấp xã, thị trấn trên địa bàn huyện Vĩnh Linh, Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị” và “Nhân rộng mô hình XHHT trên địa bàn tỉnh Quảng Trị” được Hội đồng Khoa học tỉnh nghiệm thu đánh giá xếp loại xuất sắc. Tỉnh hội đã có kế hoạch để nhân rộng mô hình XHHT cấp xã, phường, thị trấn trong những năm tiếp theo. Về hỗ trợ cho sự phát triển số lượng, chất lượng và điều kiện cho các trường học, Hội Khuyến học đã phối hợp với ngành GD&ĐT và công đoàn ngành thực hiện có hiệu quả việc vận động “Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường”; tổ chức “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời”; xây dựng và nhân rộng mô hình “Tiếng trống, tiếng kẻng khuyến học”. Đối với HS giỏi, đạo đức tốt, tất cả các cấp hội đều tổ chức khen thưởng hàng năm. Trong nhiệm kỳ, Tỉnh hội đã hỗ trợ giáo viên vùng khó, giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi, đã vận động xây dựng được 40 khu tập thể ở vùng khó và trực tiếp biểu dương 10.200 lượt giáo viên. Ghi nhận những thành tích của Hội Khuyến học tỉnh, 7 năm qua, các cấp hội trong tỉnh đã vinh dự nhận được nhiều hình thức khen thưởng: Tỉnh hội được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì; Hội Khuyến học huyện Vĩnh Linh được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba; các đơn vị khác được tặng 2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 16 Cờ thi đua xuất sắc của Trung ương Hội Khuyến học; UBND tỉnh tặng 2 Cờ thi đua xuất sắc; 295 cá nhân được tặng Kỷ niệm chương vì sự nghiệp KH, 308 tập thể và cá nhân được tặng Bằng khen các cấp và nhiều phần thưởng khác. Trong giai đoạn 2015- 2020, công tác KH của tỉnh tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, quán triệt nghị quyết đại hội đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Khuyến học Việt Nam lần thứ V, Nghị quyết Đại hội Khuyến học tỉnh lần thứ III và xây dựng chương trình hành động về hoạt động KH trên địa bàn; chủ động tham mưu, đề xuất với cấp ủy và chính quyền các vấn đề liên quan đến xây dựng XHHT, học tập suốt đời; tiếp tục phát triển tổ chức KH, phấn đấu đến năm 2020 đưa tổng số hội viên chiếm 35- 40% dân số; 90% các cơ quan, đơn vị, dòng họ có ban khuyến học; 90% các thôn, bản, khu phố có chi hội khuyến học; 35% tổ chức hội hoạt động thường xuyên, hiệu quả, xếp loại tốt; 55% tổ chức hội có hoạt động, xếp loại khá; tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động KH, KT, xây dựng XHHT; phối hợp với các ngành, đoàn thể tiếp tục nâng cao chất lượng hoạt động của các TTHTCĐ; triển khai thực hiện tốt các đề án “Xây dựng XHHT giai đoạn 2012- 2020” và “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng đến năm 2020”; quản lý sử dụng quỹ công khai, minh bạch; đa dạng hóa các hình thức huy động quỹ KH, KT; phối hợp với ngành GD&ĐT, Ban Thi đua khen thưởng tỉnh tham mưu UBND tỉnh trao giải thưởng Bùi Dục Tài hàng năm; duy trì học bổng đỡ đầu dài hạn; đổi mới các hình thức trao thưởng, cấp học bổng... Nhiệm kỳ mới 2015-2020, các cấp Hội Khuyến học tỉnh quyết tâm, hợp lực để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Hội Khuyến học tỉnh lần thứ III, đưa phong trào “Khuyến học, khuyến tài, học tập suốt đời, xây dựng XHHT” của Quảng Trị phát triển mạnh mẽ, toàn diện, vững chắc, góp phần nâng cao chất lượng GD&ĐT và chất lượng nguồn nhân lực trên địa bàn, đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH của tỉnh và hội nhập khu vực, quốc tế.