(SGGP) - Ngày 5-9, đồng loạt các trường học trong cả nước sẽ tổ chức lễ khai giảng năm học mới 2014-2015, năm học của đổi mới, của rất nhiều kỳ vọng về một sự chuyển mình thay đổi của ngành giáo dục Việt Nam.
Trong năm học mới này, ngành giáo dục sẽ thực hiện rất nhiều nội dung đổi mới từ bậc học mầm non, tiểu học, phổ thông đến đại học. Ở bậc tiểu học, lần đầu tiên toàn ngành thực hiện không chấm điểm đối với học sinh, thay vào đó kết quả học tập của các em sẽ được giáo viên thường xuyên nhận xét bằng lời. Ở bậc phổ thông, sự đổi mới diễn ra mạnh mẽ, đồng bộ hơn với việc thay đổi cách dạy và học, hướng tới phát triển năng lực học sinh, chú trọng dạy học sinh cách làm người. Cách thi vì thế cũng sẽ đổi mới khi ngành giáo dục sẽ thực hiện chỉ còn 1 kỳ thi quốc gia để vừa xét công nhận học sinh tốt nghiệp phổ thông, vừa là căn cứ để xét tuyển vào đại học. Lên bậc đại học, việc trao quyền tự chủ cũng sẽ được thực hiện rất sâu rộng, mạnh mẽ trong năm học 2014-2015 khi mà các trường sẽ được tự quyết về tài chính, nhân sự, chuyên môn...
Như vậy, năm học mới này, ngành giáo dục sẽ thực hiện đổi mới triệt để hơn năm học trước, bởi cũng đã sau 1 năm, Nghị quyết 29 của TƯ về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đi vào thực tiễn. Sau 1 năm nghị quyết ra đời, dù chưa dài, nhưng đã đủ để ngành giáo dục có những tiền đề vững chắc cho những đổi mới căn bản trong năm học này. Đặc biệt, như Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển chia sẻ, mô hình trường học mới Việt Nam với định hướng lấy người học làm trung tâm sẽ được đẩy mạnh trong năm học này. Khi ngành giáo dục thực sự có ý thức lấy người học là trung tâm, chắc chắn xã hội có quyền hy vọng về một sự đổi mới có tính căn bản của giáo dục Việt Nam.
Mặc dù đến thời điểm hiện tại, ngành giáo dục vẫn bộn bề, ngổn ngang với bao nhiêu đề án, chương trình đổi mới còn dở dang. Trong đó, không ít vấn đề hệ trọng vẫn khiến xã hội băn khoăn, lo lắng như đề án đổi mới chương trình-sách giáo khoa phổ thông sau năm 2015, xây dựng đội ngũ giáo viên, hoàn thiện cơ sở vật chất. Trên phạm vi toàn ngành cũng như ở từng địa phương, vẫn còn những đề án, những dự định theo kiểu “đưa vào rồi rút ra”, hoặc khiến xã hội bức xúc, nghi ngờ. Bộ GD-ĐT cũng còn “nợ” lời hứa với Chính phủ, với người học, với xã hội về việc sẽ công bố phương án 1 kỳ thi từ năm 2015 trước khi khai giảng năm học mới... Nhưng dù sao, với bất cứ ai quan tâm đến nền giáo dục, đến việc học của con em mình, thì những kỳ vọng trước thềm một năm học mới vẫn cứ chất chứa, bởi ai cũng hướng hy vọng đến một tương lai tươi sáng, rộng mở hơn.
Đặc biệt, ngay trong dịp khai giảng năm học mới này, nhiều trường học với cách làm sáng tạo, khơi gợi tình cảm của giáo viên, học sinh đã mang lại một sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, qua đó tạo thêm niềm tin rằng giáo dục Việt Nam nếu thực sự đổi mới với tất cả tâm huyết của mình, hoàn toàn có thể tạo nên những thế hệ học sinh có tâm, có tầm. Đơn cử trong số đó là lễ khai giảng mang dáng hình Tổ quốc trong ngày 4-9 của Trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội. Toàn thể giáo viên, học sinh của nhà trường đã mặc áo mang hình quốc kỳ, tạo nên một lễ khai giảng đáng nhớ trong ký ức các em học sinh. Hình ảnh hiệu trưởng nhà trường, PGS Văn Như Cương - dù tuổi cao, sức yếu vì bệnh tình, nhưng vẫn mang trên mình màu áo đỏ rực hình cờ Tổ quốc, giơ cao bàn tay phải của mình đặt lên lồng ngực trái, với bài phát biểu lay động tâm can các em học sinh, chắc chắn là hình ảnh đẹp mà cả cuộc đời các em ghi dấu.
“Các em học sinh thân yêu! Hôm nay, mở đầu một năm học mới, sân trường chúng ta tràn ngập sắc màu của lá cờ Tổ quốc vinh quang. Buổi tựu trường hôm nay sẽ nhắc nhở chúng ta rất nhiều điều. Chúng ta hãy thể hiện tình yêu nồng thắm và lớn lao đối với đất nước mình. Chúng ta yêu núi cao, sông dài, yêu rừng xanh, biển bạc, yêu đất liền và đảo xa. Một nắm đất ở vùng biên giới, một vốc cát ở Trường Sa, hay Hoàng Sa đều do ông cha ta để lại, đều không thể mất. Chúng ta hãy yêu mến nhân dân mình, gần gũi nhất là yêu gia đình mình, yêu bạn bè, yêu thầy cô… Hãy nhớ rằng chúng ta được nuôi dưỡng bằng dòng sữa mẹ Việt Nam, tuy rất ngọt ngào nhưng được chắt lọc từ biết bao nhọc nhằn và cay đắng. Tình yêu thương đất nước và nhân dân sẽ là động lực lớn thúc đẩy các em làm tốt nhiệm vụ của mình trong lúc còn ngồi trên ghế nhà trường: nhiệm vụ đó chính là học tập tốt về mọi mặt...”. Đó là lời phát biểu của nhà giáo Văn Như Cương dành cho học sinh thân yêu của mình trong ngày khai trường. Chắc chắn những lời phát ra từ trái tim đó sẽ được các em học sinh ghi nhớ, thấu hiểu. Các em học sinh ghi nhớ bởi một lễ khai giảng đặc biệt, mang đậm hơi thở non sông. Còn cộng đồng, chắc chắn cũng ghi nhớ để từ đó cháy lên những kỳ vọng: đổi mới giáo dục, đâu nhất thiết phải bắt đầu từ những đề án, chương trình to tát; đổi mới giáo dục hãy bắt đầu từ những điều gần gũi nhất, trong việc dạy các em cách học làm người, lòng yêu Tổ quốc, mẹ cha...
PHAN THẢO