Hiệu quả từ mô hình lúa - cá ở xã Thanh An

Xã Thanh An, huyện Cam Lộ có hơn 50 ha đồng ruộng trũng, thường xuyên bị ngập úng. Những năm trước đây, sản xuất nông nghiệp của nông dân trên những cánh đồng thấp trũng gặp nhiều khó khăn, hiệu quả kinh tế thấp. Từ khi thực hiện chủ trương quy hoạch diện tích sản xuất lúa kém hiệu quả chuyển sang mô hình lúa- cá, nhân rộng mô hình lúa- cá kết hợp với chăn nuôi lợn đã cho thu nhập cao trên một đơn vị diện tích, mở ra hướng đi mới trong đầu tư thâm canh, phát triển nuôi thủy sản, biến khó khăn thách thức thành lợi thế của địa phương.

Chuyển đổi thành công diện tích lúa thấp trũng kém hiệu quả sang mô hình lúa- cá ở xã Thanh An. Ảnh: KN

Ông Hồ Văn Dương là người đi đầu nhận 6 ha ruộng trũng bỏ hoang của thôn An Bình để xây dựng mô hình lúa- cá kết hợp từ năm 2004. Trên cánh đồng chưa mưa đã úng đó, ông cho đào đắp đê bao tạo thành từng ô lớn để tránh lũ lụt tràn vào, trong mỗi ô phía sát bờ đê lại đào sâu xuống để giữ nước nuôi cá, còn ở giữa hồ trồng lúa. Thực hiện mô hình này, người dân chỉ cần lấy nước một lần vào hồ vừa nuôi cá, vừa trồng lúa; cá tận dụng thức ăn từ ruộng lúa và lội sục bùn cho lúa phát triển. Đến năm 2008, ông tiếp tục phát triển mô hình lúa- cá- lợn, xây dựng chuồng trại chăn nuôi công nghiệp hàng nghìn con lợn/lứa, tận dụng phân lợn thải ra ruộng lúa bón cho lúa phát triển và nuôi cá. Hiệu quả mô hình trang trại lúa- cá- lợn của ông trừ chi phí lãi ròng hơn 300 triệu đồng/năm, giải quyết việc làm cho 10 lao động.

Từ hiệu quả mô hình lúa- cá- lợn của ông Hồ Văn Dương, nhiều hộ dân đã tìm đến học tập kinh nghiệm làm ăn. Bây giờ, những vùng bàu trũng và ruộng lúa hiệu quả kinh tế thấp ở thôn An Bình hầu hết đã chuyển đổi thành công sang mô hình lúa- cá và nhân rộng mô hình lúa- cá kết hợp chăn nuôi lợn, thâm canh nuôi trồng thủy sản. Tổng diện tích nuôi trồng thủy sản xã Thanh An hiện có gần 49 ha, trong đó chuyên canh cá gần 19 ha, mô hình lúa- cá 30 ha. Theo tính toán, giá trị sản xuất trên diện tích gieo trồng ở xã Thanh An năm 2019: Lúa đạt 35,7 triệu đồng/ha, lạc đạt 31,5 triệu đồng/ha, rau màu các loại đạt 35,9 triệu đồng/ha; riêng mô hình lúa- cá kết hợp chăn nuôi lợn giá trị sản xuất hơn 100 triệu đồng/ha, gấp 3 lần trồng lúa. Nhờ triển khai thí điểm thành công mô hình lúa- cá và nhân rộng mô hình lúa- cá kết hợp chăn nuôi lợn nên sản xuất nông nghiệp xã Thanh An không những thoát khỏi cảnh chưa mưa đã ngập úng, mùa màng thất bát, mà còn mở ra hướng khai thác tiềm năng đất đai, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào phát triển sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao, nông dân yên tâm đầu tư vào sản xuất. Có thể nói đây là giải pháp mang tính đột phá của xã Thanh An nhằm biến khó khăn thành lợi thế để tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, nâng cao giá trị gia tăng trên đơn vị diện tích.

Theo Chủ tịch UBND xã Thanh An Trần Văn Nam, thời gian tới xã chỉ đạo tận dụng những diện tích mặt nước có sẵn, đồng thời khai thác, cải tạo một số vùng bàu trũng để đầu tư nuôi cá nước ngọt với hình thức thâm canh, nuôi những con giống có năng suất và giá trị kinh tế cao. Tiếp tục xem xét quy hoạch một số diện tích sản xuất lúa kém hiệu quả chuyển sang mô hình lúa - cá, nhân rộng mô hình lúa - cá kết hợp chăn nuôi lợn để nâng cao giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích. Khó khăn hiện nay trong phát triển và nhân rộng mô hình lúacá là đầu ra sản phẩm còn bấp bênh, chưa có liên doanh, liên kết tiêu thụ sản phẩm cá các loại cho người dân. Để giải quyết vướng mắc đó, xã Thanh An tăng cường các hoạt động quảng bá giới thiệu sản phẩm của địa phương, tạo điều kiện hỗ trợ các hộ sản xuất, kinh doanh tiếp cận thị trường để tiêu thụ sản phẩm. Làm tốt công tác thông tin, tiếp cận thị trường, quảng bá sản phẩm cho người dân thì mô hình lúacá kết hợp chăn nuôi lợn trên những cánh đồng thấp trũng sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo điều kiện xây dựng nông thôn mới xã Thanh An ngày càng phát triển.

Khánh Ngọc