Học tiếng vùng cao

(QT) - Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp Vĩnh Linh (Quảng Trị) vừa mở lớp dạy tiếng dân tộc Vân Kiều và cấp chứng chỉ cho 30 cán bộ các ngành có liên quan đến chính sách dân tộc. Chuyện dạy tiếng dân tộc cho cán bộ đồng bằng tưởng chừng rất cũ nhưng hoàn toàn nóng hổi. Có một lần, tôi theo đoàn cán bộ đồng bằng lên miền núi họp dân. Trong cuộc họp, có cán bộ nói với dân phải chọn giống cây trồng chất lượng cao, phù hợp với thị trường mới có cơ hội cải thiện cuộc sống. Nếu chọn giống có chất lượng kém thì sẽ khó cạnh tranh khi gia nhập vào tổ chức WTO và sản phẩm làm ra sẽ không có ai mua dẫn đến cuộc sống của người dân sẽ gặp khó khăn...

Muốn chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước đến được với bà con dân tộc miền núi một cách hiệu quả, nhất thiết cán bộ miền xuôi phải biết tiếng, biết chữ của người bản địa. Có như thế bà con mới tâm phục khẩu phục, đoàn kết một lòng xây dựng quê hương ngày một giàu mạnh.

Tôi ngồi lắng nghe suốt một buổi nhưng không thấy có cán bộ nào nói với bà con bằng thứ tiếng bản địa của họ. Nghe các cán bộ thuyết trình xong, Hồ Vừng, một người dân tộc Vân Kiều ở xã Húc nói : Cán bộ dưới xuôi lên ai cũng vui. Nhưng có nhiều cái họ nói mình không hiểu gì cả. Vì sao cán bộ không nói tiếng của đồng bào mình để nhiều người được nghe hơn, hiểu hơn về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước?”. Kể lại câu chuyện trên để thấy rằng rất nhiều cán bộ miền xuôi sau khi lên làm việc với bà con miền núi, trở về cơ quan đều báo cáo đã hoàn thành nhiệm vụ. Song thực ra những nội dung họ vừa truyền đạt bằng những cụm từ quá hiện đại, mới mẻ (lại không có trong bộ chữ của bà con) nên nhiều người không thể nào tiếp thu được. Cán bộ bị hạn chế ngôn ngữ của bà con dân tộc thì không thể chuyển tải hết ý mình muốn nói, khó thu phục được lòng dân. Đó là một trong những thực trạng diễn ra từ lâu mà nhiều địa phương vẫn chưa khắc phục được. Hay chuyện thi tuyển công chức tại các huyện miền núi như Đakrông, Hướng Hoá, nơi địa bàn sinh sống của phần lớn người Vân Kiều, Pa Cô. Tại sao trong hồ sơ dự tuyển vẫn cứ phải có chứng chỉ A, B tiếng Anh mà không là tiếng của đồng bào dân tộc? Dẫu biết tiếng Anh là ngôn ngữ quốc tế song với địa bàn công tác là các huyện miền núi, vùng cao thì việc đòi hỏi cán bộ phải biết tiếng Anh có phù hợp và thuyết phục không? Nhìn qua Thái Lan, hơn mười năm trước, để đón đầu cơ hội hợp tác làm ăn trên hành lang kinh tế Đông-Tây, các trường đại học của Thái Lan bắt đầu dạy tiếng Việt cho sinh viên của mình. Bây giờ, rất nhiều sinh viên Thái Lan rành tiếng Việt. Hiểu được tiếng Việt, nói tiếng Việt, khi đến làm ăn với người Việt Nam các doanh nghiệp Thái Lan gặp rất nhiều thuận lợi. Từ những câu chuyện trên cho thấy việc Trung tâm kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp Vĩnh Linh mở lớp dạy tiếng dân tộc Vân Kiều cho đội ngũ cán bộ trên địa bàn rất đáng hoan nghênh. Dạy tiếng, dạy chữ của bà con dân tộc cho cán bộ người Kinh lên vùng cao công tác, chuyện nhỏ mà không nhỏ chút nào. Muốn chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước đến được với bà con dân tộc miền núi một cách hiệu quả, nhất thiết cán bộ miền xuôi phải biết tiếng, biết chữ của người bản địa. Có như thế bà con mới tâm phục khẩu phục, đoàn kết một lòng xây dựng quê hương ngày một giàu mạnh. LÂM QUANG HUY