Tăng cường phối hợp trong phòng, chống ma túy trên tuyến Hành lang kinh tế Đông-Tây

(QT) - Tuyến Hành lang kinh tế Đông-Tây có chiều dài 1.450 km đi qua 4 nước Myanma, Thái Lan, Lào, Việt Nam, bắt đầu từ thành phố cảng Malamin của Myanma và kết thúc tại cảng Tiên Sa, Đà Nẵng. Ở Việt Nam hành lang kinh tế Đông- Tây đi qua 3 tỉnh là Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế và Đà Nẵng, trong đó có 2 tỉnh giáp biên giới với Lào, tổng chiều dài trên 290 km. Toàn biên giới có 8 cửa khẩu, trong đó có cửa khẩu quốc tế, quốc gia và các cửa khẩu phụ. Ngoài ra còn hàng trăm đường tiểu mạch, hàng ngàn đường mòn qua lại biên giới.

Để tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy trong thời gian tới, tại hội nghị lần thứ 2, tổ chức ở Đông Hà, đoàn đại biểu Việt Nam đã đề xuất một số vấn đề cụ thể như tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân khu vực biên giới về các hiểm họa ma túy, từng bước xây dựng phòng tuyến vững chắc ở khu vực biên giới; nghiên cứu, xây dựng, ký kết thực hiện quy chế phối hợp, trao đổi thông tin; đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát biên giới chung; nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn phòng liên lạc qua biên giới (BLO)...

Sự ra đời của Hành lang kinh tế Đông-Tây mang lại lợi ích thiết thực và lâu dài cho các quốc gia thành viên. Đây là cơ hội để các nước tiếp cận tốt hơn các nguồn tài nguyên khoáng sản, hải sản và năng lượng phục vụ cho các ngành sản xuất và chế biến, tạo điều kiện phát triển các đô thị dọc hành lang, đồng thời thúc đẩy thương mại xuyên biên giới, thu hút đầu tư, tạo điều kiện phát triển hệ thống giao thông thông suốt trên toàn tuyến, giảm tối đa các chi phí vận chuyển. Tuy nhiên đây cũng là điều kiện thuận lợi để các loại tội phạm, trong đó có tội phạm ma túy lợi dụng để buôn bán ma túy giữa các nước trên tuyến hành lang này. Xuất phát từ tình hình trên, năm 2009 ba nước là Thái Lan, Lào, Việt Nam đã tổ chức hội nghị về hợp tác phòng, chống ma túy trên tuyến Hành lang kinh tế Đông- Tây lần thứ I tổ chức ở Thái Lan. Tại hội nghị này các nước có điều kiện trao đổi thông tin về các biện pháp ngăn chặn tội phạm ma túy, thực thi pháp luật, kỹ thuật điều tra, khám xét và bắt giữ tội phạm cũng như tham khảo áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật trong công tác đấu tranh chuyên án ma túy cụ thể. Đến tháng 8/2011 hội nghị hợp tác phòng, chống ma túy trên tuyến hành lang Đông- Tây lần thứ 2 được tổ chức tại TP Đông Hà, Việt Nam. Tại hội nghị này các nước cũng đã cam kết tăng cường trao đổi, hợp tác, hành động mạnh mẽ hơn nữa trong công tác phòng, chống ma túy trên tuyến hành lang kinh tế Đông- Tây. Một đặc điểm cần chú ý là do vị trí địa lý các vùng giáp biên thường có địa hình hiểm trở, núi cao, rừng sâu, giao thông liên lạc gặp nhiều khó khăn, khí hậu khắc nghiệt, dân cư thưa thớt, chủ yếu là đồng bào dân tộc ít người, đời sống vật chất và tinh thần còn nhiều khó khăn, đó là điều kiện thuận lợi để tội phạm buôn bán ma túy lợi dụng để hoạt động. Báo cáo của Văn phòng Thường trực phòng, chống ma túy của Việt Nam cho biết: Tội phạm ma túy hình thành nhiều đường dây mua bán, vận chuyển xuyên quốc gia để đưa ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua biên giới vào Việt Nam. Trên tuyến này có từ 55-70 tụ điểm và từ đây hình thành hàng chục, hàng trăm tuyến đường vận chuyển ma túy qua biên giới. Hê-rô-in, ma túy tổng hợp, tân dược gây nghiện được vận chuyển qua biên giới đều có nguồn gốc từ nước ngoài. Hầu hết các đường dây vận chuyển vào Việt Nam đều có vũ trang và trang bị phương tiện thông tin, liên lạc hiện đại, sẵn sàng chống trả quyết liệt các lực lượng chức năng khi bị phát hiện, bắt giữ. Từ năm 2009 đến nay các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng của Quảng Trị, Thừa Thiên- Huế, Đà Nẵng đã phát hiện bắt giữ 290 vụ, 609 đối tượng tội phạm ma túy, thu giữ hơn 838 gam hê-rô-in; 11,768 kg cần sa; 158.784 viên và 1,285 kg ma túy tổng hợp cùng với 8 ô tô và nhiều tang vật khác. Đối với Quảng Trị, cuộc chiến chống ma túy xâm nhập qua biên giới là cuộc chiến cam go, phức tạp nhưng với sự nỗ lực của các ngành chức năng đã đạt được kết quả tích cực. Trong thời gian qua, lực lượng Công an, Biên phòng, Hải quan của Quảng Trị đã phối hợp với các tỉnh Savanakhet, Salavan (Lào) đánh trúng nhiều vụ buôn bán, vận chuyển ma túy có quy mô tương đối lớn như: Ngày 21/4/2011, Đội phòng chống ma túy, Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp với Công an tỉnh Savanakhet bắt giữ 2 đối tượng người Lào, trú tại huyện Sê Pôn dùng ô tô vận chuyển 20.000 viên ma túy tổng hợp qua biên giới vào Việt Nam; ngày 4/8/2011, Bộ đội Biên phòng Quảng Trị và Công an tỉnh Savannakhet thực hiện thành công chuyên án 625 L-V bắt các đối tượng mang quốc tịch Lào vận chuyển 14.000 viên ma túy tổng hợp, thu giữ 1 khẩu súng K54 với 5 viên đạn đã lên nòng và 1 xe ô tô. Trước đó lực lượng phòng chống ma túy, Bộ đội Biên phòng Quảng Trị phối hợp với Cục phòng chống ma túy Bộ Tư lệnh Biên phòng và Công an tỉnh Savanakhet bắt giữ 3 đối tượng vận chuyển 17.000 viên ma túy tổng hợp trên đường vào Việt Nam... Tuy nhiên hiệu quả hợp tác phòng, chống ma túy qua biên giới vẫn còn một số hạn chế do các tỉnh giáp biên giới chưa xây dựng được quy chế phối hợp, công tác giao ban giữa các lực lượng chức năng chưa được duy trì thường xuyên, việc qua lại biên giới của lực lượng chức năng còn khó khăn về thủ tục ngoại giao. Mặt khác pháp luật giữa các nước có nhiều điểm khác nhau, đặc biệt là chính sách hình sự đối với tội phạm ma túy nên quan điểm xử lý, công tác phối hợp đấu tranh còn nhiều điểm khác biệt, gây trở ngại, nhất là trong phối hợp bắt, xử lý các đối tượng cầm đầu, đối tượng truy nã và đối tượng phạm tội ma túy đang lẩn trốn trên lãnh thổ của nhau. Để tăng cường hợp tác phòng, chống ma túy trong thời gian tới, tại hội nghị lần thứ 2, tổ chức ở Đông Hà, đoàn đại biểu Việt Nam đã đề xuất một số vấn đề cụ thể như tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân khu vực biên giới về các hiểm họa ma túy, từng bước xây dựng phòng tuyến vững chắc ở khu vực biên giới; nghiên cứu, xây dựng, ký kết thực hiện quy chế phối hợp, trao đổi thông tin; đẩy mạnh tuần tra, kiểm soát biên giới chung; nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn phòng liên lạc qua biên giới (BLO)... Hy vọng rằng sau hội nghị này công tác phòng, chống ma túy trên tuyến hành lang kinh tế Đông- Tây sẽ có nhiều chuyển biến tích cực hơn, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn này, thúc đẩy kinh tế- xã hội phát triển, mang lại cuộc sống bình yên cho người dân trong khu vực. HOÀNG NAM BẰNG