Thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính (CCHC) nhà nước giai đoạn 2011 – 2020, trung ương và tỉnh đã ban hành các bộ chỉ số nhằm đánh giá kết quả tổ chức thực hiện công tác CCHC, hiệu quả quản trị, mức độ thu hút đầu tư của tỉnh… Từ đó làm cơ sở cho các cơ quan, đơn vị xem xét lại quá trình lãnh đạo, điều hành để có giải pháp kịp thời nâng cao năng lực quản trị công, đẩy mạnh CCHC, cải thiện hình ảnh đối với người dân, doanh nghiệp cũng như thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Dù đạt được nhiều kết quả khả quan trong Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 - 2020 nhưng những năm gần đây bảng xếp loại các bộ chỉ số về CCHC của tỉnh Quảng Trị theo các bộ chỉ số quốc gia như: Chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX); chỉ số hài lòng của người dân về sự phục vụ hành chính nhà nước (SIPAS); chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI); chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) chưa đạt như kỳ vọng. Kết quả xếp loại các chỉ số từ năm 2017 - 2019 của tỉnh cho thấy: Về chỉ số PAR INDEX, năm 2017 đứng thứ 18, năm 2018 đứng thứ 30, đến năm 2019 đứng thứ 28. Về chỉ số SIPAS, năm 2017 xếp thứ 18, năm 2018 xếp thứ 59, đến năm 2019 xếp thứ 30. Về chỉ số PAPI, năm 2017 xếp thứ 15, năm 2018 xếp thứ 6, đến năm 2019 xếp thứ 34. Về chỉ số PCI, năm 2017 xếp thứ 54, năm 2018 xếp thứ 53, đến năm 2019 xếp thứ 49.
Mặc dù lãnh đạo tỉnh đặc biệt quan tâm đến công tác CCHC bằng việc ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành trên lĩnh vực này như Nghị quyết số 01 ngày 15/4/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về Đẩy mạnh CCHC, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2016 - 2020; Chương trình hành động 3245 ngày 15/8/2016 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết 01 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Quyết định số 2057 ngày 30/8/2016 của UBND tỉnh về Kế hoạch CCHC tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2016 - 2020… nhưng việc xếp loại thứ hạng trong các bộ chỉ số về CCHC tỉnh Quảng Trị thời gian qua không ổn định, thường xuyên tụt hạng và có nhiều chỉ số nằm nhóm cuối của cả nước. Ví dụ như kết quả xếp loại chỉ số SIPAS cho thấy, năm 2017, tỉnh Quảng Trị được người dân và doanh nghiệp hài lòng cao, đứng ở vị trí thứ 18/63 tỉnh, thành phố, tuy nhiên đến năm 2018 thì Quảng Trị xếp thứ 59, ở vị trí xếp loại chưa hài lòng cao trong cả nước.
Kết quả phân tích chi tiết cho thấy, điểm xếp hạng thấp là do người dân, tổ chức chưa hài lòng về chất lượng, hiệu quả dịch vụ hành chính công trên địa bàn tỉnh chưa cao; cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc tại bộ phận một cửa chưa đáp ứng yêu cầu, cán bộ còn gây phiền hà cho người dân… Về chỉ số PAPI, năm 2017, tỉnh Quảng Trị xếp thứ 15/63 tỉnh, thành phố thì đến năm 2019 tụt xuống vị trí thứ 34. Nguyên nhân là do điểm một số thành phần trong bộ chỉ số này đạt thấp như thủ tục hành chính công, cung ứng dịch vụ công, quản trị điện tử… Với chỉ số PCI, tỉnh Quảng Trị luôn thuộc nhóm các tỉnh có thứ hạng thấp trong nước mặc dù hằng năm UBND tỉnh đều có các kế hoạch nâng cao chỉ số PCI, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cơ quan, đơn vị phụ trách các chỉ số thành phần. Vậy vì sao tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo CCHC, cải thiện môi trường đầu tư mà các chỉ số trên vẫn thấp?
Tại hội nghị tổng kết 10 năm Chương trình tổng thể CCHC nhà nước tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2011 - 2020 được tổ chức vào cuối tuần qua, các đại biểu đã thẳng thắn chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác CCHC trên địa bàn tỉnh, được xem là những nguyên nhân chính ảnh hưởng đến thứ hạng xếp loại của chỉ số trong các bộ tiêu chí đánh giá về CCHC như: Lãnh đạo một số ngành, địa phương chưa chủ động, quyết liệt trong công tác chỉ đạo thực hiện CCHC; thiếu cụ thể về phân công nhiệm vụ, thời gian, kết quả và trách nhiệm tổ chức thực hiện kế hoạch CCHC. Giải quyết công việc cho tổ chức, công dân ở một số cơ quan, đơn vị chưa tuân thủ đầy đủ quy trình khiến người dân phải đi lại nhiều lần. Vẫn còn tình trạng giải quyết hồ sơ chậm, muộn, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Việc thực hiện quy định xin lỗi người dân khi giải quyết thủ tục hành chính trễ hẹn chưa nghiêm, chưa đầy đủ. Tỉ lệ ứng dụng dịch vụ công trực tuyến còn thấp, mang tính hình thức. Việc xem xét, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp của một số ngành, địa phương chưa đúng thời hạn, nhiều trường hợp xử lý chưa thấu đáo. Vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức thiếu ý thức, trách nhiệm, trình độ chuyên môn, khả năng ứng xử hạn chế, việc chấp hành kỷ cương, giờ giấc làm việc chưa nghiêm túc…
Sự chậm trễ, phiền hà, chưa giải quyết công việc thấu tình, đạt lý trong giải quyết công việc với Nhân dân đã dẫn đến việc người dân, doanh nghiệp “chấm điểm” cho nhiều ngành, lĩnh vực của tỉnh ở vị trí thấp trong bảng xếp hạng.
Nhìn vào thực tế này có thể thấy, sự hài lòng của người dân chính là thước đo giá trị CCHC. Vì thế, hơn lúc nào hết các đơn vị, địa phương cần nhìn nhận, nỗ lực hơn nữa trong thái độ, phong cách phục vụ của nền hành chính công để không chỉ nâng cao thứ hạng trong bảng tổng sắp các bộ chỉ số CCHC mà còn tạo sức bật, thúc đẩy sự phát triển của chính đơn vị, địa phương mình.
Người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương cần có giải pháp quyết liệt, hiệu quả bám sát các tiêu chí, chỉ tiêu chấm điểm để thực hiện, đồng thời cần bàn bạc, rút kinh nghiệm và xây dựng phương án khắc phục những tiêu chí điểm thấp, tụt hạng trong bảng xếp loại hằng năm. Bên cạnh sự nỗ lực của từng đơn vị, địa phương, tỉnh cần ưu tiên nguồn lực hỗ trợ đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, các điều kiện cho phát triển chính quyền điện tử, đô thị thông minh, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành và thực hiện công việc một cách thông suốt từ tỉnh đến cơ sở. Tiếp tục rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Nâng cao ý thức trách nhiệm, tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ; chấn chỉnh lề lối, tác phong làm việc, kiên quyết không để xảy ra tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà trong giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính.
Quá trình thực hiện cần có khảo sát, đánh giá mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục hành chính, tiếp cận thông tin dự án, đầu tư… để chỉ đạo giải quyết kịp thời phản ánh, kiến nghị và đề ra giải khắc phục những hạn chế, thiếu sót nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của tổ chức, cá nhân. Có thư xin lỗi và hẹn ngày trả kết quả cho người dân, tổ chức đối với hồ sơ trễ hạn và xem xét xử lý kỷ luật người có trách nhiệm khi vi phạm. Hằng năm, cần gắn công tác thi đua, khen thưởng của tập thể, cá nhân với công tác CCHC, kết quả thực hiện các nhiệm vụ của các bộ chỉ số CCHC để phân loại, không xét thi đua - khen thưởng đối với cơ quan, đơn vị, địa phương có các tiêu chí hoặc tiêu chí thành phần về CCHC không đạt kế hoạch đề ra.
Lâm Thanh