Hội thảo “Đồng chí Lê Duẩn- Nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng, người con ưu tú của quê hương Quảng Trị”

(QT) - Nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Lê Duẩn, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam 7/4 (1907 - 2017), ngày 3/4/2017, tại Hà Nội, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy Quảng Trị tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Lê Duẩn - nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng, người con ưu tú của quê hương Quảng Trị”. Dự hội thảo về phía Trung ương có các đồng chí: Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, UVTƯ Đảng, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngànhTrung ương và đại diện gia đình đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn. Về phía tỉnh Quảng Trị có các đồng chí: Nguyễn Văn Hùng, UVTƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Phạm Đức Châu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông và huyện Triệu Phong…

Quang cảnh hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương ôn lại cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi, đầy nhiệt huyết và những cống hiến to lớn của đồng chí Lê Duẩn với cách mạng Việt Nam và quê hương Quảng Trị. Đồng chí nhấn mạnh: Hội thảo khoa học kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn được tổ chức vào thời điểm toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng; Chỉ thị số 05 ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.

Cuộc hội thảo hôm nay vừa để tri ân những công lao, cống hiến to lớn của đồng chí Lê Duẩn với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc, đồng thời vừa góp phần bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, cổ vũ, động viên, cán bộ, đảng viên, đồng bào và chiến sĩ cả nước hăng hái thi đua lao động sáng tạo, học tập và công tác, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ cách mạng đang đặt ra. Tưởng nhớ đồng chí Lê Duẩn, chúng ta tưởng nhớ đến một nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và nhân dân ta, một tư duy sáng tạo lớn của cách mạng Việt Nam, một người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Chúng ta nguyện học tập tấm gương về ý chí kiên cường, về nhân cách cộng sản mẫu mực của đồng chí Lê Duẩn; kiên trì vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; phát huy tinh thần yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; quyết tâm thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, hội nhập quốc tế có hiệu quả, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhấn mạnh: Đồng chí Lê Duẩn - người chiến sĩ cộng sản kiên cường, nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng. Xuất thân từ một gia đình lao động có truyền thống yêu nước, đồng chí Lê Duẩn sớm giác ngộ cách mạng, đến với Đường cách mệnh của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, tham gia Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên từ năm 1928 và trở thành một trong những đảng viên lớp đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi gần 60 năm của đồng chí gắn liền với quá trình cách mạng nước ta từ những năm 20 đến những năm 80 của thế kỷ XX. Cống hiến lý luận của đồng chí Lê Duẩn vào sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc được thể hiện trong những tư tưởng chiến lược chủ yếu đó là tư tưởng dám đánh và quyết thắng đế quốc Mỹ xâm lược; tư tưởng chiến lược tiến công và nghệ thuật đánh thắng từng bước, đánh bại từng âm mưu, đánh đổ từng bộ phận tiến lên giành thắng lợi hoàn toàn. Quan điểm sử dụng bạo lực cách mạng với hai lực lượng chính trị và vũ trang, với hai hình thức đấu tranh cơ bản: đấu tranh chính trị và đấu tranh quân sự. Tư tưởng chiến lược đánh địch và thắng địch bằng sức mạnh tổng hợp.

Những tư tưởng chiến lược nói trên của Đảng mà người thiết kế chủ yếu là đồng chí Lê Duẩn, là nhân tố quan trọng hàng đầu để dân tộc ta lập nên những chiến công lịch sử có ý nghĩa thời đại trong thế kỷ XX. Trong lãnh đạo, chỉ đạo sự nghiệp cách mạng XHCN nhằm đưa nước ta từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội, bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa - một sự nghiệp vĩ đại nhất chưa từng có trong lịch sử dân tộc, đồng chí Lê Duẩn đã có những suy nghĩ, trăn trở tìm tòi con đường đi lên CNXH phù hợp với điều kiện của Việt Nam, với lịch sử, văn hóa, kinh tế - xã hội và con người Việt Nam, đó là tư tưởng giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, coi đó là luận điểm cơ bản nhất trong đường lối chiến lược của Đảng ta.

Tư tưởng về phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động, tiến hành đồng thời ba cuộc cách mạng: cách mạng quan hệ sản xuất, cách mạng khoa học - kỹ thuật và cách mạng tư tưởng - văn hóa, trong đó cách mạng khoa học - kỹ thuật là then chốt, nhằm xây dựng chế độ mới, nền kinh tế mới, nền văn hóa mới và con người mới XHCN. Quan niệm về thực chất xây dựng nhà nước vô sản là chế độ làm chủ tập thể của nhân dân lao động mà nòng cốt là khối liên minh công - nông - trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng của giai cấp công nhân, thông qua Nhà nước - một Nhà nước do chính nhân dân lập ra và tự mình nắm quyền điều khiển.

Trên cương vị Tổng Bí thư của Đảng, cùng với Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương, đồng chí Lê Duẩn đã lãnh đạo Đảng ta khởi động quá trình đổi mới tư duy kinh tế, bắt đầu từ Hội nghị Trung ương 6, khóa IV và được phát triển một bước trong những năm đầu thập kỷ 80 của thế kỷ XX với những chủ trương của Đảng về đổi mới cơ chế phân phối lưu thông mà trước hết là chính sách giá - lương - tiền. Với tinh thần độc lập tự chủ, ý chí tiến công, tình cảm cách mạng sâu sắc và mong muốn cháy bỏng sớm “đưa nước ta hùng mạnh ngang tầm với các nước giàu có trên thế giới”, đồng chí Lê Duẩn rất tâm huyết trong việc tìm tòi con đường đi riêng của Việt Nam để quá độ lên CNXH.

Công viên Lê Duẩn tại thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Ảnh: Thành Dũng

Tư duy lý luận sáng tạo của đồng chí Lê Duẩn luôn bắt rễ từ thực tiễn Việt Nam, từ truyền thống văn hóa - tinh thần Việt Nam, từ thực tiễn đi tới lý luận, dùng lý luận để soi sáng thực tiễn; luôn dị ứng với mọi biểu hiện xơ cứng, sao chép, mô phỏng của chủ nghĩa giáo điều. Trên hướng tìm tòi đúng đắn đó, có nhiều vấn đề đã được đồng chí làm sáng tỏ về mặt lý luận, đã được thực tiễn kiểm nghiệm là đúng đắn, sáng tạo; cũng có nhiều vấn đề còn quá mới, còn ở bước đầu khai phá, thử nghiệm, chưa thật đủ, chưa thật sáng, còn đòi hỏi có thời gian để bổ sung, phát triển, hoàn thiện thêm. Có những vấn đề cũng chưa vượt lên khỏi mô hình kinh tế đang bao trùm cả hệ thống các nước XHCN lúc bấy giờ. Điều chủ yếu toát lên từ tấm gương của đồng chí Lê Duẩn, đó là một nhà lãnh đạo suốt đời say mê tìm tòi, sáng tạo, luôn nêu cao phong cách tư duy độc lập, tự chủ, luôn luôn xới lật vấn đề, khuyến khích tranh luận để tiếp cận chân lý.

Đồng chí đặc biệt nhấn mạnh đến việc phát hiện quy luật, vận dụng cho được quy luật (quy luật chiến tranh nhân dân, quy luật từ sản xuất nhỏ lên sản xuất lớn, quy luật kinh tế, văn hóa, tư tưởng...) vào thực tiễn đời sống, lấy thực tiễn để kiểm nghiệm chân lý. Nhờ đó, trên bình diện nhà lý luận, đồng chí Lê Duẩn đã thực sự có những đóng góp quan trọng, làm phong phú thêm lý luận của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX. Quảng Trị - vùng đất có bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa, yêu nước, cách mạng. Truyền thống lâu đời của quê hương đã hun đúc nên tài năng và phẩm chất cao quý của đồng chí Lê Duẩn và chính đồng chí đã làm rạng danh truyền thống quê hương.

Quê hương Quảng Trị sâu nặng nghĩa tình luôn là nỗi nhớ nhung đau đáu trong lòng của đồng chí Lê Duẩn. Trong sự nghiệp hoạt động cách mạng của mình, dù ở đâu, trên cương vị nào, đồng chí Lê Duẩn cũng luôn dành cho quê hương Quảng Trị sự quan tâm đặc biệt, tình cảm tốt đẹp và nồng hậu nhất…

Tại hội thảo, các nhà lãnh đạo, quản lý và các nhà khoa học đã phát biểu tham luận về cuộc đời, thân thế và sự nghiệp của đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn. Với chủ đề tham luận “Đồng chí Lê Duẩn với tư tưởng đổi mới”, đồng chí Phạm Đức Châu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Trị nhấn mạnh: Về tư tưởng đổi mới của đồng chí Lê Duẩn, không thể không đề cập đến vấn đề các thành phần kinh tế. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng xác định ba thành phần kinh tế: Kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể và kinh tế tư nhân. Nghị quyết lần thứ 24 của Bộ Chính trị tháng 9/1975 xác định sự tồn tại của nhiều thành phần kinh tế ở miền Nam.

Phát biểu tại hội nghị cán bộ ở thành phố Hồ Chí Minh tháng 7/1976, đồng chí Lê Duẩn nhấn mạnh: “Tôi nói mấy ý kiến về năm thành phần kinh tế ở miền Nam, vì có một số đồng chí nhận thức không đúng vấn đề này... Bên cạnh ba thành phần kể trên, chúng ta cho phép kinh tế tư bản tư nhân và kinh tế cá thể của những người sản xuất nhỏ tồn tại trong một phạm vi nhất định, chủ yếu trong lĩnh vực sản xuất”.

Về vấn đề này, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã viết: Đồng chí Lê Duẩn không “mặn mà” lắm với chủ trương cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh và đồng chí cũng không coi đó là một động lực cho sự phát triển. Mãi đến Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, chủ trương này mới được Đảng ta khẳng định. Nhìn lại thời kỳ 5 năm 1981-1985, cho thấy một khoảng cách khá xa về sự phát triển so với thời kỳ 1976-1980. Điều này chứng tỏ tư tưởng đổi mới của đồng chí Lê Duẩn và của Đảng, nhất là của Đại hội V đã đi vào cuộc sống, mang lại hiệu quả rõ nét. Những bước tiến, bước đột phá về đổi mới tư duy dưới thời Tổng Bí thư Lê Duẩn đã tạo tiền đề cơ sở quan trọng cho công cuộc đổi mới toàn diện đất nước sau này.

Phát biểu tổng kết hội thảo, đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị nhấn mạnh: Hội thảo lần này Ban tổ chức hội thảo đã nhận được 41 bản báo cáo, tham luận của các nhà khoa học, quản lý. Qua phân tích, đánh giá, các tham luận và ý kiến phát biểu đều khẳng định đồng chí Lê Duẩn là người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và cách mạng Việt Nam. Cuộc đời hoạt động gần 60 năm của đồng chí Lê Duẩn trải dài khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Tổ quốc, gắn liền với quá trình lãnh đạo cách mạng nước ta từ những năm 1920 đến những năm 1980.

Một số tham luận đã khẳng định: Trong những năm hoạt động bí mật, cũng như hai lần bị địch bắt, tra tấn, tù đày, đồng chí đã luôn nêu cao tinh thần cách mạng kiên định, giữ vững khí tiết của người chiến sĩ cộng sản, biến ngục tù của đế quốc thành trường học cách mạng, vượt qua mọi gian nguy thử thách.

Nhiều tham luận và ý kiến phát biểu tại hội thảo đã làm rõ quá trình hoạt động cách mạng, những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Duẩn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc trên các cương vị quan trọng: Bí thư Xứ ủy Trung Kỳ, Bí thư Xứ ủy Nam Bộ, Bí thư Trung ương Cục miền Nam, Bí thư thứ nhất rồi Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Đoàn công tác tỉnh Quảng Trị chụp ảnh lưu niệm với đồng chí Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương và các đại biểu dự hội thảo

Với cương vị là Bí thư thứ nhất rồi Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương suốt 26 năm, đồng chí Lê Duẩn đã góp phần quan trọng cùng với Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương hoạch định, hoàn thiện đường lối và phương pháp cách mạng, đường lối và nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh nhân dân của Đảng. Thực hiện mong ước cháy bỏng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trước lúc đi xa là đất nước ta phải được độc lập, đồng chí Lê Duẩn đã cùng với Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng kế tục và hoàn thành xuất sắc tâm nguyện của Người đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, làm nên một kỳ tích của dân tộc ta, một trong những sự kiện vĩ đại của lịch sử cận đại thế giới trong thế kỷ XX.

Nhiều báo cáo, tham luận và ý kiến phát biểu tại hội thảo đã làm rõ những đóng góp của đồng chí Lê Duẩn trên bình diện một nhà lý luận lớn, một tư duy sáng tạo của cách mạng Việt Nam. Đặc điểm nổi bật của đồng chí Lê Duẩn là suốt đời say mê tìm tòi, sáng tạo, luôn luôn nêu cao phong cách tư duy độc lập, tự chủ và sáng tạo, luôn trăn trở suy nghĩ, xuất phát từ tình hình thực tế, phân tích, giải quyết những vấn đề mới do cuộc sống đề ra.

Đồng chí đặc biệt nhấn mạnh đến việc phát hiện quy luật, vận dụng quy luật vào thực tiễn đời sống, lấy thực tiễn để kiểm nghiệm chân lý. Nhờ đó, trên bình diện lý luận, đồng chí Lê Duẩn đã thực sự có đóng góp quan trọng, làm phong phú lý luận của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ XX.

Các tham luận và ý kiến phát biểu đều đánh giá cao tấm gương đạo đức cách mạng tận trung với nước, tận hiếu với dân; trung thành vô hạn với lợi ích tối cao của Tổ quốc và nhân dân, với lý tưởng cộng sản của đồng chí Lê Duẩn.

Nhiều tham luận làm rõ, Quảng Trị là một vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi sinh ra đồng chí Lê Duẩn. Mảnh đất miền Trung giàu truyền thống yêu nước và cách mạng đó đã sinh ra con người và góp phần hình thành nên nhân cách cao đẹp của nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và sự gắn bó của nhà lãnh đạo Lê Duẩn với quê hương lại làm sâu đậm thêm truyền thống yêu nước, bất khuất của nhân dân Quảng Trị. Học tập và noi gương đồng chí Lê Duẩn, Đảng bộ và nhân dân Quảng Trị luôn phát huy tinh thần đoàn kết, dân chủ, sáng tạo, đổi mới, đẩy mạnh các phong trào thi đua, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Nguyễn Vinh