Vĩnh Ô, nơi 10 cây cầu nối liền 8 bản

(QT) - Những ngày đầu tháng 5/2019, trong chuyến đi thực tế đến Vĩnh Ô, xã miền núi phía tây huyện Vĩnh Linh, chúng tôi được tận mắt chứng kiến dân bản nơi đây rất vui mừng khi khoảng 3 tháng nữa những cây cầu còn lại trong số 10 cây cầu mới được xây dựng tại địa phương sẽ lần lượt hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Đây là những cây cầu thuộc Dự án đầu tư xây dựng cầu dân sinh và quản lí tài sản đường địa phương (LRAMP).

Những cây cầu mới được hoàn thành đã chấm dứt tình trạng chia cắt giữa các bản ở xã Vĩnh Ô vào mùa mưa lũ​

Có diện tích rộng đến trên 8,5 ngàn héc ta nhưng địa hình phức tạp, chủ yếu đồi núi dốc, điều kiện tự nhiên không thuận lợi nên đời sống đồng bào Vân Kiều tại 8 bản thuộc xã Vĩnh Ô gặp vô vàn khó khăn. Từ năm 2000 về trước, 100% hộ dân trong xã thuộc diện nghèo. Giao thông cách trở, các bản bị chia cắt bởi tổng cộng 19 con suối lớn, nhỏ. Từ bản trung tâm, muốn lên bản cuối xã hoặc ngược lại phải mất gần 5 giờ đồng hồ đi bộ băng đèo, vượt suối trên những cây cầu tạm được dựng lên từ đá núi, cây rừng. Cứ 1- 2 tháng, hễ mưa to, cầu không đủ sức chống chọi nước lớn, bị cuốn trôi, người dân lại phải cùng nhau dựng cầu tạm mới. Khổ nhất chính vào mùa bão lũ, tháng 6 đến tháng 10 hằng năm, có thời điểm không thể qua suối, người dân gần như bị cô lập hoàn toàn với bên ngoài. Lỡ không may đau ốm, bệnh tật, người dân cũng chỉ biết phó mặc vào lá thuốc, cây rừng.

Bên cạnh đó, việc giao lưu trao đổi hàng hóa, dịch vụ lại càng hạn chế. Dù có thế mạnh về chăn nuôi, sản xuất các loại nông sản và lâm nghiệp với khoảng 300 ha rừng, trên 120 ha cây lương thực, hoa màu và hàng ngàn gia súc, gia cầm nhưng đến vụ thu hoạch, kì khai thác, có được mùa, người dân cũng không thể vận chuyển hàng hóa đi tiêu thụ, hoặc nếu được phải tốn rất nhiều thời gian, công sức, chưa kể bị ép giá, phí vận chuyển quá cao. Đặc biệt, đường đến trường của học sinh, giáo viên nơi đây cũng lắm gian nan, nguy hiểm. Đi học mỗi mùa lũ về là nỗi ám ảnh thường trực, tình trạng học sinh các bản phải nghỉ học, hay bỏ học hẳn sau những mùa lũ lớn mãi chưa thể khắc phục. Khó khăn, vất vả như thế nên người dân Vĩnh Ô bao đời nay luôn khát khao có những cây cầu kiên cố nối bản với bản, nối “ốc đảo Vĩnh Ô” với địa bàn bên ngoài.

Uớc mong, hi vọng, chờ đợi bao nhiêu thì người dân xã Vĩnh Ô càng vỡ òa niềm vui bấy nhiêu vì ngay sau khi đầu tư xây dựng con đường nhựa nối từ Quốc lộ 1 ngang qua thị trấn Hồ Xá lên tận Bản 2 (bản trung tâm) xã Vĩnh Ô hoàn thành năm 2010, công trình cầu treo nối Bản 2 với Bản 3 cũng đã hoàn thiện vào năm 2016. Nhà nước tiếp tục quan tâm, triển khai chương trình xây dựng cầu dân sinh đảm bảo an toàn giao thông vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2014-2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 2529/QĐTTg ngày 31/12/2015. Theo đó, trong dự án đầu tư xây dựng cầu dân sinh và quản lí tài sản đường địa phương trên địa bàn 50 tỉnh do Tổng cục Đường bộ Việt Nam triển khai, xã Vĩnh Ô được đầu tư xây dựng đến 10 cây cầu với tổng vốn đầu tư 33,85 tỉ đồng, gồm: Cầu cuối Bản 2 - Bản 3, các cầu: Cây Khế, Khe Móc, Khe Cam, Khe Lư, Khe Roàng, Xa Vát, Khe Pho, Khe Le và cầu Xà Ninh. Mỗi cầu rộng khoảng 3m, dài 40- 60m, trị giá từ 2,66- 3,96 tỉ đồng, do Ban Quản lí Dự án 4, Tổng cục Đường bộ Việt Nam làm chủ đầu tư và khởi công xây dựng đầu năm 2018. Dù gặp không ít khó khăn trong quá trình triển khai, song với tính chất cấp thiết, ý nghĩa lớn về mặt dân sinh của dự án nên các cấp, ngành liên quan cùng địa phương, đặc biệt là các đơn vị trực tiếp thi công: Công ty Cổ phần Giao thông Quảng Trị, Công ty 384, Công ty TNHH Công Sơn, Công ty TNHHDVTH An Hòa đã luôn chủ động, nỗ lực thực hiện đảm bảo tiến độ, chất lượng.

Mỗi cây cầu dựng lên là một công trình hết sức ý nghĩa đối cán bộ, người dân Vĩnh Ô. Sau gần một năm khởi công, những chiếc cầu đầu tiên cơ bản hoàn thành, người dân và phương tiện đã có thể qua lại thuận tiện. Ông Hồ Đình, Chủ tịch HĐND xã Vĩnh Ô cho biết: “Những cây cầu dân sinh thuộc dự án LRAMP giúp giao thông được kết nối thông suốt, tạo điều kiện thuận lợi cho các đề án, chương trình, dự án hỗ trợ đến gần hơn với các thôn, bản, nhất là các thôn, bản xa trung tâm, tăng hiệu quả thực hiện, mở ra nhiều hướng đi mới, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Mặt khác, có cầu, có đường, người dân không còn trông chờ, ỷ lại vào sự trợ giúp của nhà nước mà có ý thức hơn trong làm ăn, chuyển đổi sinh kế. Từ những cây cầu, giờ đây người dân các bản mạnh dạn đầu tư, đưa cây, con giống, áp dụng khoa học kĩ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi cũng như tạo sự liên kết trong giao thương giữa miền ngược với miền xuôi nhằm nâng cao giá trị sản xuất”.

Những cây cầu ở Vĩnh Ô đã chấm dứt việc băng sông, lội suối cùng nỗi lo thường nhật của hàng trăm học sinh, cán bộ, giáo viên. “Tình trạng học sinh nghỉ học vào mùa mưa lũ không còn. Năm học 2018-2019, tỉ lệ huy động học sinh trong độ tuổi đến trường đạt 100%; học sinh toàn trường duy trì 145 em từ đầu đến cuối năm học. Nhờ những cây cầu mới, cán bộ, giáo viên khắc phục bao vất vả thường ngày khi di chuyển giữa 3 điểm trường cách nhau hơn 12 cây số để luôn bám lớp, bám trường, cùng nỗ lực vì sự nghiệp trồng người cho những học sinh vinh dự mang họ Hồ của Bác…”, thầy Nguyễn Văn Thông, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú tiểu học Vĩnh Ô chia sẻ. Ngoài ra, nhờ hệ thống giao thông thông suốt, công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được đảm bảo, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững. Cùng với đề án giảm nghèo bền vững cho các xã miền núi đặc biệt khó khăn của huyện Vĩnh Linh, những cây cầu thuộc dự án LRAMP đã và đang góp phần quan trọng giúp cho xã Vĩnh Ô đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Nguyễn Trang