Thường trực HĐND tỉnh Quảng Trị giám sát tình hình quản lý và sử dụng đất

(QT) - Tiếp tục hoạt động giám sát về tình hình quản lý và sử dụng đất tại các địa phương, trong các ngày từ 19 đến 22/6/2012, đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh Quảng Trị do đồng chí Lê Bá Nguyên, UVTVTU, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh làm trưởng đoàn đã làm việc với lãnh đạo các huyện Hải Lăng, Cam Lộ, Gio Linh, Vĩnh Linh và thị xã Quảng Trị; kiểm tra thực địa việc quản lý, sử dụng đất của các tổ chức, doanh nghiệp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn. Nội dung chính tại các buổi làm việc, đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh đã tập trung vào các vấn đề như việc triển khai thực hiện Luật Đất đai năm 2003, việc lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, quá trình thực hiện quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, tình hình giao đất, cho thuê đất của các địa phương, đơn vị kể từ năm 2003 đến 2011.

Đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng đất và triển khai dự án tại Khu đô thị Bắc Thành Cổ, thị xã Quảng Trị.

Tại Hải Lăng, theo báo cáo của UBND huyện, kể từ khi Luật Đất đai có hiệu lực thi hành, vấn đề tuyên truyền, phổ biến các nội dung của bộ luật đã được triển khai rộng khắp trong quần chúng nhân dân, huyện đã ban hành các văn bản nhằm cụ thể hóa những quy định của pháp luật, từng bước đưa công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn huyện đi vào nền nếp, lập lại trật tự trong quản lý đất đai. Công tác lập và quản lý hồ sơ địa chính được thực hiện khá tốt. Năm 2006, UBND huyện đã chỉ đạo đo đạc, lập hồ sơ địa chính của 19 xã trong huyện, lập bản đồ hiện trạng quy hoạch sử dụng đất đồng thời tổ chức tốt công tác kiểm kê đất đai định kỳ 5 năm một lần (đã kiểm kê năm 2005 và 2010). Theo số liệu thống kê, tổng diện tích tự nhiên của huyện Hải Lăng là 42.513,43 ha, trong đó đất nông nông nghiệp hơn 34.970 ha, đất phi nông nghiệp 5.467 ha, đất chưa sử dụng gần 2076 ha. Công tác giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được triển khai đồng bộ, từ 2003 đến nay huyện đã giao đất, cho thuê đất 426 tổ chức. Nhìn chung, công tác quản lý đất đai trên địa bàn huyện đã từng bước đi vào nền nếp, các tổ chức được nhà nước giao đất, cho thuê đất sử dụng đất đai đúng mục đích, góp phần thúc đẩy kinh tế- xã hội trên địa bàn phát triển. Tuy nhiên do công tác quản lý Nhà nước về đất đai còn nhiều bất cập, chồng chéo, nhiều văn bản pháp luật chưa đi vào cuộc sống, cán bộ chuyên trách về quản lý đất đai còn thiếu về số lượng, yếu về chuyên môn nghiệp vụ lại phải kiêm nhiệm nhiều việc nên vẫn còn tình trạng buông lỏng quản lý tài nguyên đất đai. Một số tổ chức, doanh nghiệp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất với những diện tích rất lớn tại cụm công nghiệp làng nghề Diên Sanh, vùng ven biển đã sử dụng không hiệu quả, để lãng phí tài nguyên đất đai, huyện đang tích cực kiểm tra cụ thể tình hình, kiến nghị cấp có thẩm quyền tiến hành việc thu hồi những diện tích đất đã giao nhưng sử dụng sai mục đích hoặc kém hiệu quả. Tại huyện Cam Lộ, theo số liệu thống kê, toàn huyện có hơn 34.447 ha đất tự nhiên nhưng có đến hơn 15.500 ha đã được giao cho các đơn vị, doanh nghiệp quản lý sử dụng, trong đó Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp đường 9 quản lý 11.610 ha, Trung tâm khoa học sản xuất lâm nghiệp Bắc Trung bộ đang sử dụng 848 ha, Trại giam Nghĩa An và Cơ sở giáo dục Hoàn Cát 2297 ha… Vấn đề đáng quan tâm là hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp được Nhà nước giao đất đang có nhiều diện tích sử dụng sai mục đích, chuyển nhượng trái phép, thậm chí có đơn vị mang danh nghĩa đất an ninh quốc phòng nhưng hợp đồng với các đơn vị tư nhân bên ngoài vào sản xuất kinh doanh kiếm lợi, trong khi đó nhu cầu đất sản xuất của người dân không được đáp ứng, gây nên mối quan hệ căng thẳng, bức xúc giữa người dân và các đơn vị này. Với thiện chí và tinh thần xây dựng, đã nhiều lần UBND huyện kiến nghị lên cấp trên, gặp gỡ đối thoại với các doanh nghiệp, đơn vị được giao đất, cho thuê đất tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc, nhưng thực tế do những lợi ích cục bộ của các tổ chức, đơn vị này, giữa huyện và các doanh nghiệp, đơn vị được giao đất, cho thuê đất chưa tìm được sự hợp tác và tiếng nói chung, nhiều vấn đề vướng mắc vẫn chưa được giải quyết. Vấn đề nổi cộm trong công tác quản lý, sử dụng đất của các doanh nghiệp được nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Gio Linh được lãnh đạo huyện và chính quyền các địa phương đề cập tại buổi làm việc với đoàn giám sát là tình trạng giao đất, cho thuê đất nhưng không ban hành quy chế quản lý sử dụng giữa tỉnh và địa phương dẫn đến có nhiều lỗ hổng trong công tác quản lý, việc quản lý sau khi giao đất, cho thuê đất vẫn đang còn bỏ ngõ, trong khi đó lợi dụng những kẽ hở trong pháp luật nhiều doanh nghiệp được giao đất, cho thuê đất đã sử dụng đất sai mục đích, chủ yếu để trục lợi cho cá nhân; nguồn tài nguyên đất đai chưa đem lại lợi ích cho cộng đồng dân cư. Cụ thể có không ít doanh nghiệp dù chưa được giao đất, chưa làm đầy đủ các thủ tục quản lý, sử dụng đất nhưng đã bất chấp pháp luật, ngang nhiên khai thác đất đai, khoáng sản bất hợp pháp. Việc quy hoạch du lịch vùng ven biển Gio Linh một cách ôm đồm, dàn trải, thiếu điểm nhấn và không căn cứ nhu cầu thực tế cũng đã gây nên bao hệ lụy, có quá nhiều dự án treo kéo dài nhiều năm gây không ít phiền toái cho người dân trên địa bàn. Tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện Vĩnh Linh được đánh giá là ổn định, có quy củ, đất nông nghiệp cũng như đất phi nông nghiệp đã được đo đạc lập hồ sơ địa chính và thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tính đến nay đã có 171 tổ chức được Nhà nước giao đất với diện tích gần 11.60 ha, 52 tổ chức được thuê đất trên địa bàn với diện tích hơn 10.545 ha. Nhìn chung các tổ chức được giao đất, cho thuê đất đều sử dụng đúng mục đích, chấp hành đầy đủ các chính sách của Nhà nước về đất đai. Để tăng cường công tác quản lý Nhà nước về đất đai, thời gian qua huyện cũng đã phối hợp với các tổ chức, đơn vị thu hồi những diện tích đất đã giao nhưng không sử dụng; kiến nghị tiếp tục thu hồi những phần đất sử dụng sai mục đích, kém hiệu quả để giao cho dân phát triển sản xuất hoặc xây dựng các công trình phúc lợi công cộng. So với nhiều địa phương khác, thị xã Quảng Trị có diện tích tự nhiên không lớn, quỹ đất hạn chế, nhưng tình hình quản lý, sử dụng đất không vì thế mà ít phức tạp. Vấn đề chiếm nhiều thời gian làm việc của đoàn giám sát là tình trạng nhiều tổ chức, doanh nghiệp được giao đất, cho thuê đất nhưng đã sử dụng đất không đúng mục đích, tự ý chuyển mục đích sử dụng, cho thuê đất trái phép hoặc để hoang hóa lãng phí gây bức xúc trong dư luận. Trong số 4026,4 ha đất được giao cho các tổ chức, đơn vị quản lý sử dụng có nhiều diện tích ở những vị trí đắc địa nhưng các đơn vị được giao đất sử dụng kém hiệu quả, để đất hoang, cho thuê trái phép như Chi nhánh lương thực thị xã Quảng Trị, Trung tâm giống cây trồng vật nuôi, Công ty cổ phần Thiên Tân, Công ty cổ phần thương mại dịch vụ Thạch Hãn… UBND thị xã đã nêu kiến nghị tỉnh cho kiểm tra, thanh tra toàn diện về đất đai trên địa bàn để sớm thu hồi sử dụng vào các mục đích công ích, tránh để tình trạng lãng phí kéo dài. Về dự án Khu đô thị Bắc Thành Cổ, đây là một dự án lớn mà cán bộ và nhân dân thị xã đặt nhiều kỳ vọng do những mục tiêu kinh tế và nhân văn ban đầu mà nó đặt ra. Tuy nhiên do những lý do khách quan và chủ quan, đến nay dự án đã qua nhiều lần thay đổi so với mục tiêu xác định ban đầu, chính quyền thị xã và nhà đầu tư (Công ty cổ phần đầu tư Sài Gòn) vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. Đã có quá nhiều cuộc họp để giải quyết những vướng mắc, khó khăn giữa các bên nhưng thực tế vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại chưa được tháo gỡ. Trong đó nổi lên vấn đề thuộc về cách quản lý chưa được bài bản, bỏ qua những nguyên tắc, thủ tục theo quy định của pháp luật trong quản lý đầu tư xây dựng của nhà đầu tư. Về phía thị xã Quảng Trị, vẫn còn những cá nhân thiếu thiện chí, chưa thật sự chia sẻ với nhà đầu tư, chưa tạo điều kiện thuận lợi để hỗ trợ nhà đầu tư vượt qua giai đoạn khó khăn, yên tâm tiếp tục hoàn thành dự án. Sau khi nghe báo cáo cũng như các đề xuất, kiến nghị của các địa phương, đơn vị, đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh đã dành nhiều thời gian chất vấn về tình hình quản lý, sử dụng đất bao gồm công tác tuyên truyền hướng dẫn về Luật Đất đai, công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, công tác kiểm kê đất đai của các địa phương và thực trạng tình hình giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, trong đó tập trung vào những vướng mắc cần tháo gỡ để các tổ chức, đơn vị được giao đất, cho thuê đất phát huy hiệu quả sử dụng đất, khai thác tốt nhất tiềm năng đất đai phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Đối với những tổ chức, đơn vị được giao đất, cho thuê đất nhưng sử dụng không sai mục đích, kém hiệu quả, có nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật về đất đai như chuyển nhượng, cho thuê đất trái phép hoặc để đất hoang hóa, quản lý lỏng lẻo để bị xâm lấn, chiếm dụng cần phải có kiến nghị thu hồi, lập lại trật tự trong hoạt động quản lý và sử dụng đất đai. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đoàn giám sát của Thường trực HĐND tỉnh cũng đã dành nhiều thời gian kiểm tra thực tế tình hình quản lý sử dụng đất của các tổ chức, đơn vị được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn để hoàn thiện báo cáo, đề xuất các giải pháp nhằm quản lý, sử dụng đất có hiệu quả, đúng pháp luật trình kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh khóa VI sẽ diễn ra trong thời gian tới. Tin, ảnh: P.V