Tăng cường quản lý chất lượng nông, lâm, thủy sản

(QT) - Tình trạng buôn bán, vi phạm sử dụng chất cấm trong chăn nuôi; kháng sinh, chất bảo quản trong thịt gia súc, gia cầm, thủy sản nuôi; tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong rau, quả ở mức cao xảy ra nhiều nơi trên địa bàn cả nước thời gian qua khiến người tiêu dùng lo lắng, bất an. Trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, mặc dù qua các đợt kiểm tra chất lượng nông, lâm, thủy sản, ngành chức năng chưa phát hiện tình trạng vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) nghiêm trọng, song vấn đề này luôn được quan tâm bởi VSATTP ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người. 9 tháng đầu năm 2015, Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm, thủy sản phối hợp các đơn vị liên ngành như: Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, Chi cục Quản lý thị trường, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường tiến hành những đợt kiểm tra về điều kiện đảm bảo ATTP, trong đó có 2/35 cơ sở kinh doanh thủy sản không có giấy chứng nhận đủ điều kiện đảm bảo ATTP; không khám sức khỏe định kỳ theo quy định cho nhân viên sản xuất. 7/12 chợ có hộ kinh doanh vi phạm các điều kiện về ATTP như: kinh doanh hàng hết hạn sử dụng, kinh doanh chả hàn the, đóng dấu kiểm dịch không đầy đủ, kinh doanh sản phẩm có tồn dư sunfit; 1/3 quầy kinh doanh thực phẩm tổng hợp vi phạm do kinh doanh hàng hết hạn sử dụng; 7/20 cơ sở sản xuất chả không có giấy chứng nhận đủ điều kiện đảm bảo ATTP, không bảo quản từng loại thực phẩm dẫn đến nguy cơ gây ô nhiễm chéo, không khám sức khỏe định kỳ; 1/12 cơ sở sản xuất nước mắm vi phạm về ATTP trong quy trình sản xuất, bảo quản có thể gây nhiễm chéo cho sản phẩm…

Kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên rau

Qua các đợt kiểm tra điều kiện ATTP cơ sở sản xuất, kinh doanh nông sản trên địa bàn tỉnh và lấy mẫu kiểm tra dư lượng các chất độc hại, các đoàn kiểm tra đã lấy 151 mẫu rau, 70 mẫu trái cây để kiểm tra định tính nhóm carbamate và lân hữu cơ, 63 mẫu nông sản và nước ngâm nông sản để test nhanh sunfit, 50 mẫu nước tiểu gia súc và 88 mẫu thịt các loại để test nhanh hocmon tăng trọng cấm sử dụng như: salbutamol, clenbuterol, ractopmine; 112 mẫu thủy sản khai thác và sau thu hoạch kiểm tra ure, hàn the, formol. Kết quả 10/63 mẫu nông sản và nước ngâm nông sản phát hiện có sunfit. Ngoài ra, không phát hiện mẫu dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nhóm carbamate, lân hữu cơ trên rau quả hay hocnom tăng trọng cấm sử dụng trên thịt gia súc và ure, hàn the, formol trên các mẫu thủy sản. Có thể thấy tình hình VSATTP trên lĩnh vực nông, lâm, thủy sản trên địa bàn tỉnh thời gian qua tương đối ổn định song nguy cơ mất VSATTP luôn tiềm ẩn bởi đây là vấn đề phụ thuộc nhiều vào ý thức người sản xuất, kinh doanh. Bộ Nông nghiệp & PTNT vừa phát động đợt cao điểm VSATTP trong lĩnh vực nông nghiệp từ tháng 10/2015 đến hết tháng 2/2016. Mục tiêu từ nay đến Tết Nguyên đán 2016, ngăn chặn hiệu quả, tiến tới giải quyết dứt điểm việc lưu thông, buôn bán và sử dụng chất cấm, đặt biệt là salbutamol, VAT yellow trong chăn nuôi; hóa chất, kháng sinh cấm trong nuôi trồng thủy sản. Hướng tới tỷ lệ mẫu rau có tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, sản phẩm thịt lợn, thịt gà, thủy sản nuôi tồn dư hóa chất và kháng sinh, ô nhiễm vi sinh trong thịt vượt ngưỡng giảm 30%. Hình thành một số điểm cung ứng nông, thủy sản an toàn có xác nhận, đồng thời tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thực, trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh về VSATTP… Thực tế cho thấy, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh còn ở quy mô nhỏ lẻ, manh mún. Thực phẩm nông, lâm, thủy sản do hộ gia đình cung ứng khoảng 70% lượng thực phẩm thiết yếu trên thị trường nhưng vấn đề quản lý ATTP nông, lâm, thủy sản ở các cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, quy mô hộ gia đình còn nhiều khó khăn, do những cơ sở này phân tán dàn trải, rộng khắp các địa phương. Theo quy định của Luật ATTP thì đây là trách nhiệm của UBND cấp huyện, xã nhưng công tác quản lý trên lĩnh vực này tại các địa phương vẫn thiếu sự quan tâm. Đến nay các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh chưa có địa phương nào có cán bộ chuyên trách làm công tác quản lý chất lượng ATTP nông, lâm, thủy sản, mà hầu hết tại cấp cơ sở đều kiêm nhiệm, còn hạn chế về năng lực chuyên môn nên thông tin, báo cáo thiếu kịp thời. Ở cấp xã, chưa có cán bộ được giao nhiệm vụ và đào tạo để làm công tác quản lý chất lượng và ATTP, vì vậy công tác phối hợp cũng như tuyên truyền chưa thực sự về tận người dân. Một số địa phương còn chưa xác định được trách nhiệm của đơn vị mình, mà cho rằng đây là trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh. Mặt khác, công tác quản lý chất lượng, ATTP các sản phẩm nông, lâm, thủy sản nhập từ ngoại tỉnh vào vẫn còn nhiều vướng mắc vàlúng túng do việc phân công quản lý giữa các nhóm ngành hàng cho các ngành Y tế, Công thương, Nông nghiệp & PTNT còn nhiều bất cập và khó áp dụng với thực trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ tại địa phương. Việc phân công quản lý theo các văn bản hiện tại đảm bảo được nguyên tắc một sản phẩm, một cơ sở sản xuất, kinh doanh chỉ chịu sự quản lý của một cơ quan nhà nước nhưng lại không đảm bảo được tính xuyên suốt theo chuỗi. Vì vậy, cùng một mặt hàng nhưng mỗi công đoạn sản xuất, kinh doanh lại do một ngành khác nhau quản lý gây khó khăn trong hoạt động thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là đối với các mặt hàng từ ngoại tỉnh được nhập trực tiếp về các chợ. Trước những khó khăn, tồn tại trên, để thực phẩm nông, lâm, thủy sản đảm bảo chất lượng, ATVSTP khi đến tay người tiêu dùng đòi hỏi mỗi đơn vị, cá nhân phải nhận thức rõ trách nhiệm của mình. Đồng thời, cần cộng đồng trách nhiệm các bên liên quan từ cơ quan quản lý, cơ sở sản xuất, kinh doanh đến người tiêu dùng. Bài, ảnh: LÂM THANH