Nhiều điểm mới trong Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi

(QT) - Có hiệu lực từ 1/1/2015, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, bổ sung được ghi nhận là mang lại nhiều quyền lợi hơn cho người tham gia. Đặc biệt, Luật có một số điểm mới khắc phục những hạn chế, bất cập hiện hành. Phóng viên Báo Quảng Trị đã có cuộc phỏng vấn đồng chí HỒ SỸ NAM, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Trị để tìm hiểu rõ hơn về những điểm mới của Luật BHYT. - Thưa đồng chí! Hiện nay, Luật BHYT sửa đổi, bổ sung đã đi vào cuộc sống. Đề nghị đồng chí cho biết những điểm mới, mang tính đột phá của Luật giúp người dân thêm an tâm, tin tưởng khi tham gia BHYT?

-Luật BHYT sửa đổi, bổ sung thể hiện rõ hơn tính nhân đạo, nhân văn sâu sắc, nâng cao quyền con người, phát huy truyền thống “Lá lành đùm lá rách” của dân tộc ta. Theo ghi nhận của chúng tôi, Luật có khá nhiều điểm mới, mang tính đột phá. Một điểm mới quan trọng của Luật lần này là quy định bắt buộc tham gia BHYT. Đây là điểm mới thể hiện quyết tâm chính trị nhằm thúc đẩy thực hiện BHYT toàn dân theo tinh thần của Hiến pháp năm 2013 và Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị. Kinh nghiệm của các nước đã thực hiện BHYT thành công cho thấy, chỉ bắt buộc mới có thể tiến tới BHYT toàn dân. Tính pháp lý của việc bắt buộc này mang ý nghĩa nhân văn, vì lợi ích chăm sóc sức khỏe cho người dân, chia sẻ trách nhiệm với cộng đồng cũng như các quy định bắt buộc tiêm chủng đối với phụ nữ có thai và trẻ em. Điểm mới nữa trong Luật BHYT là quy định khuyến khích tham gia BHYT theo hộ gia đình. Cụ thể, khi tham gia BHYT theo hộ gia đình, người tham gia sẽ được giảm dần mức đóng từ thành viên thứ 2 trở đi. Người thứ 2, 3, 4 trở đi đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ 5 trở đi mức đóng bằng 40% của người thứ nhất, đảm bảo sự chia sẻ ngay trong hộ gia đình. Việc tham gia theo hộ gia đình còn giúp các cơ quan quản lý thực hiện việc đăng ký, quản lý các nhóm đối tượng thống nhất, không bỏ sót và tránh cấp trùng thẻ BHYT. Để đảm bảo sự bình đẳng giữa các đối tượng trước pháp luật và thống nhất việc quản lý, tổ chức thực hiện chính sách BHYT trong hệ thống, Luật BHYT sửa đổi, bổ sung đã huy động thêm lực lượng công an, quân đội phải tham gia BHYT và giao Chính phủ quy định lộ trình tham gia BHYT phù hợp với đặc thù của lực lượng này. Cùng với đó, Luật cũng bổ sung thêm đối tượng là người đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo và người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hàng tháng…được ngân sách Nhà nước mua thẻ BHYT. Với trẻ dưới 6 tuổi, Luật quy định được quỹ BHYT chi trả cho việc điều trị lác, cận thị, tật khúc xạ của mắt. Trong trường hợp trẻ đủ 72 tháng chưa đến kỳ nhập học thì thẻ BHYT sẽ có giá trị đến ngày 31/9 của năm đó, tạo điều kiện cho trẻ được chăm sóc sức khỏe đến khi thẻ hết hạn. Luật cũng bổ sung trách nhiệm của UBND xã phải lập danh sách đề nghị cấp thẻ BHYT đồng thời với việc cấp giấy khai sinh cho trẻ. Đây là những quy định nhằm tháo gỡ những vướng mắc của luật cũ liên quan đến thực hiện BHYT của trẻ em dưới 6 tuổi và đảm bảo quyền lợi tối đa cho trẻ.

Ứng dụng các phương pháp phẫu thuật mới tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị - Ảnh: QH

Tăng quyền lợi BHYT và mức hưởng BHYT là quy định nhằm giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ y tế với một số đối tượng như: người có công, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người thuộc diện bảo trợ xã hội…, nhất là với những người mắc bệnh nặng, bệnh mạn tính (chạy thận nhân tạo chu kỳ, ung thư, bệnh nội tiết…) do không có khả năng chi trả cũng như tính phức tạp trong việc tổ chức thực hiện. Luật BHYT sửa đổi quan tâm nhiều đến quyền lợi của người tham gia BHYT như: Bỏ quy định cùng chi trả 5% với người nghèo, dân tộc thiểu số đang sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn; bỏ quy định cùng chi trả 20% với thân nhân người có công là cha mẹ đẻ, hoặc vợ/chồng, con của liệt sĩ, người có công nuôi dưỡng liệt sĩ; giảm mức cùng chi trả từ 20% xuống còn 5% với thân nhân của người có công khác và người cận nghèo… Mở thông tuyến khám chữa bệnh BHYT là quy định hết sức quan trọng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người tham gia BHYT trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế. Cụ thể, từ ngày 1/1/2016 sẽ mở thông tuyến giữa xã, huyện trên cùng địa bàn tỉnh cho người tham gia BHYT. Với người thuộc hộ gia đình nghèo, người dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng khó khăn, đặc biệt, huyện đảo, xã đảo có cơ chế được mở thông tuyến khám chữa bệnh từ xã, huyện, tỉnh lên trung ương trên phạm vi cả nước. Từ 1/1/2021 sẽ mở thông tuyến tỉnh trên toàn quốc và nâng mức hưởng đối với người tham gia BHYT tự đi điều trị nội trú tại tuyến tỉnh và trung ương. Ngoài ra, Luật BHYT sửa đổi, bổ sung còn có rất nhiều điểm mới khác, được dư luận quan tâm, đồng thuận và ủng hộ. - Theo quy định của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung, nhiều đối tượng sẽ được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh. Đồng chí có thể cung cấp cho độc giả rõ hơn về thông tin này? -Từ 1/1/2015, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn được Quỹ BHYT thanh toán 100%, chứkhông phải đồng chi trả 5% như trước đây. Đáng chú ý, từ ngày 1/1/2015, một số đối tượng như: lực lượng quân đội, công an, người có công với cách mạng, cựu chiến binh, trẻ em dưới 6 tuổi, người thuộc diện hưởng trợ cấp xã hội... khi đi khám, chữa bệnh sẽ được Quỹ BHYT chi trả 100% chi phí khám, chữa bệnh. Đối với người bệnh có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục tính từ thời điểm người đó tham gia BHYT tới thời điểm đi khám, chữa bệnh lũy kế trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở (trừ trường hợp tự đi khám, chữa bệnh không đúng tuyến) cũng sẽ được Quỹ BHYT chi trả 100%. Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hàng tháng, người thuộc hộ cận nghèo sẽ được Quỹ BHYT chi trả 95%. - Một điểm được dư luận rất quan tâm là bắt đầu từ 1/1/2015, BHYT sẽ không chi trả cho người dân đi khám chữa bệnh vượt tuyến diện ngoại trú. Vậy về phía bệnh nhân khám chữa bệnh vượt tuyến theo diện nội trú sẽ như thế nào thưa đồng chí? -Từ ngày 1/1/2015, người dân đi khám chữa bệnh vượt tuyến diện ngoại trú ở những bệnh viện thuộc tuyến tỉnh, tuyến trung ương sẽ phải tự trả tiền, trong khi trước đây nếu đi khám vượt tuyến ở bệnh viện tuyến tỉnh được thanh toán 50%, còn vượt tuyến lên bệnh viện tuyến trung ương được thanh toán 30%. Tuy nhiên, quy định mới lại tăng thêm mức hưởng BHYT cho người đi khám chữa bệnh vượt tuyến diện nội trú. Nếu trước đây khi đến khám vượt tuyến ở tuyến tỉnh được thanh toán 50% thì nay được 60%, còn vượt tuyến lên bệnh viện tuyến trung ương được thanh toán 30% thì nay được 40%. Người bệnh đi khám trái tuyến (đăng ký ban đầu ở bệnh viện huyện này mà đi khám huyện khác) thì được hưởng 70% chi phí khám chữa bệnh cả nội, ngoại trú. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2016 nếu đi trái tuyến ở tuyến huyện (dù là bệnh viện nào trong cùng một tỉnh, thành phố) cũng được hưởng quyền lợi 100% theo quy định của từng đối tượng. - Xin cảm ơn đồng chí! TÂY LONG (thực hiện)