Lớn lên từ mái nhà chung

(QT Xuân) - Những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm đến đối tượng trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Nhiều chủ trương, chính sách được thực hiện nhằm giúp các em có điều kiện vươn lên trong học tập, rèn luyện, trở thành người hữu ích cho xã hội. Tại Quảng Trị nhiều mô hình nhân đạo ra đời từ sự đóng góp công sức, tiền của của cộng đồng, xã hội và hoạt động có hiệu quả cao. Trong số các em trưởng thành hiện đang sinh sống tại thành phố Đông Hà mà chúng tôi có dịp gặp gỡ đã có những tháng năm gắn bó với Trung tâm mái ấm tình hồng, Trung tâm dạy nghề miễn phí Phùng Xuân. Bây giờ, các em đã có được mái ấm gia đình, vui vầy cùng người thân. Điều các em ý thức rất rõ và không bao giờ quên, đó là sự bao bọc chở che từ tình thương yêu của cộng đồng, của xã hội. Mỗi năm tết đến xuân về là dịp để các em nhìn lại quãng thời gian của mình đã gắn bó và lớn lên từ mái nhà chung. Đất lành chim đậu Mỗi tháng một lần, Nguyễn Đức Sơn, sinh năm 1982, quê ở xã Đức Đồng, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh, hiện trú tại khu phố 5, phường Đông Giang (Đông Hà) lại lỉnh kỉnh dụng cụ, đồ nghề về lại Trung tâm Mái ấm tình hồng để cắt tóc, làm đẹp cho các em. Sơn đã có những tháng năm gắn bó với nơi này và được các cô, các chú nuôi dưỡng, giáo dục cho đến khi Sơn trưởng thành, có cuộc sống gia đình hạnh phúc.

Nhờ tình thương của cộng đồng, Sơn đã có một mái ấm gia đình và một công việc ổn định.

Bên ly cà phê một chiều đầu xuân, Sơn tâm sự: Năm tròn bảy tuổi, Sơn lên chuyến tàu lửa rời khỏi Hà Tĩnh, xa gia đình và quê hương vào Nam. Chuyến đi vô định ấy chỉ đơn giản vì Sơn không muốn ngày ngày chứng kiến cuộc sống nghèo khổ cứ đeo đẳng mãi trong khi bố mẹ miệt mài lao động cật lực một nắng, hai sương. Chẳng hiểu vì sao, khi tàu đến ga Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, Sơn đã nhảy xuống và bắt đầu cuộc sống lang thang ăn xin. Một thời gian sau Sơn lại lên tàu trở ra và dừng lại tại ga Đông Hà. Chuỗi ngày ăn xin vạ vật nơi đầu đường, góc chợ khiến Sơn nhớ quê, nhớ bố mẹ và đứa em gái thơ dại da diết. Sơn muốn trở về nơi mình đã từng cất bước ra đi, thế nhưng Sơn không sao nhớ nổi địa chỉ nơi gia đình sinh sống. Bước ngoặt cuộc đời đến với Sơn vào năm 1991, khi Uỷ ban Bảo vệ chăm sóc trẻ em thị xã Đông Hà (nay là thành phố Đông Hà) có chủ trương gom trẻ em lang thang đường phố, mở lớp tình thương dạy học văn hoá vào ban đêm. Lớp học được thực hiện ngay dưới gầm cầu thang của chợ Đông Hà. Sơn là một trong những đứa trẻ siêng năng, chịu khó theo học nên em đã biết đọc, biết viết thành thạo. Trong một lần trả lời phỏng vấn cán bộ Hội Chữ thập đỏ Hà Lan tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của trẻ em lang thang đường phố Đông Hà, Sơn đã bộc bạch muốn có một mái ấm để các em có nơi đi, về. Từ mong muốn đó, Trung tâm Mái ấm tình hồng thuộc Hội chữ thập đỏ Đông Hà đã ra đời, không chỉ Sơn mà có đến gần 60 bạn cùng cảnh đã được chăm sóc, nuôi dưỡng và học tập văn hoá. Trong thời gian sinh sống tại Trung tâm, Sơn đã chứng kiến có người thợ cắt tóc tên là Hoàng Hữu Mạnh, mỗi tháng một lần đều đặn đến cắt miễn phí cho các em. Nhanh ý, chịu khó, Sơn đã học được nghề từ người thợ giàu lòng nhân ái này, dần dần anh đã chuyển giao việc cắt tóc cho các em tại Trung tâm để Sơn thực hiện. Tay nghề đã chắc, năm 2001, Sơn xin ra khỏi Trung tâm để mở tiệm cắt tóc tự nuôi sống mình. Sơn không trở về quê mà ở lại Đông Hà để có điều kiện phụ giúp các cô, các chú chăm sóc, dạy dỗ đàn em lớp sau. Năm 2009, Sơn xây dựng gia đình và được bố, mẹ bên vợ yêu thương, tạo điều kiện để xây dựng cuộc sống ổn định. Sơn rất vui và bằng lòng với hạnh phúc mà mình đang có. Cũng theo Sơn, tình thương yêu của cộng đồng đã mang đến cho Sơn cuộc sống hạnh phúc và đầy ý nghĩa như hôm nay. Tình thương nâng bước “Sẽ mãi mãi theo mẹ hái rau, cắt cỏ nếu không có sự cưu mang của các cô, các chú tại Trung tâm Mái ấm tình hồng”, đó là lời tâm sự của em Nguyễn Thị Ngọc, sinh năm 1990. Hoàn cảnh của Ngọc khá thương tâm, gia đình Ngọc phải rời quê nội tại xã Phúc Trạch, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh sau khi ba em bị bệnh nặng qua đời để trở về quê ngoại tại khu phố 2, phường 3 (Đông Hà). Mẹ Ngọc thường xuyên bị ốm đau, trong lúc một mình phải nuôi ba đứa con thơ dại. Công việc hàng ngày của Ngọc là phụ mẹ đi hái rau má đưa về chợ bán lấy tiền trang trải mọi sinh hoạt trong gia đình. Tuy chưa phải lang thang đầu đường, góc chợ song hoàn cảnh khốn khó của gia đình Ngọc được chính quyền địa phương và nhiều người dân biết đến nên rất chia sẻ, thương cảm và tạo điều kiện cho em được vào Trung tâm Mái ấm tình hồng Đông Hà. Những ngày ở Trung tâm, tuy gần nhà nhưng Ngọc vẫn rất nhớ mẹ và em, nhiều lúc Ngọc muốn rời Trung tâm trở về cùng mẹ tiếp tục bươn chải lao động.

Em Nguyễn Thị Ngọc.

Vậy rồi nghĩ đến tương lai nên Ngọc lại dặn lòng phải cố gắng vượt qua bao trở ngại để theo học đến nơi đến chốn. Những năm theo học bậc Tiểu học và THCS, Ngọc luôn đạt học sinh giỏi, bậc THPT đạt học sinh tiên tiến. Năm 2009, Ngọc đã thi đỗ vào Trường CĐSP Quảng Trị, Khoa Âm nhạc. Tại trường Cao đẳng, Ngọc luôn nỗ lực phấn đấu vừa học tập, rèn luyện tốt với ước mơ trở thành cô giáo âm nhạc. Mỗi ngày của Ngọc, ngoài giờ học, những lúc rảnh rỗi em lại đi làm thêm tại các nhà hàng khi có đám cưới hoặc trở về Trung tâm giúp các em tập văn nghệ, học bài. Hiện nay người em thứ ba của Ngọc cũng đang được Trung tâm Mái ấm tình hồng Đông Hà cưu mang nuôi nấng và cho học văn hoá. Bởi vậy nên Ngọc lại càng gắn bó với mái nhà chung của mình. Theo ông Ngô Quang Mành, Phó Giám đốc Trung tâm Mái ấm tình hồng Đông Hà, ngoài các em Nguyễn Đức Sơn, Nguyễn Thị Ngọc, trên địa bàn thành phố Đông Hà còn có nhiều em cùng cảnh ngộ đã được Trung tâm giáo dục, nuôi dưỡng. Hiện nay các em đã có việc làm từ nghề may, nghề cơ khí và tự nuôi sống được bản thân như: Lê Thị Tình Thương, Trần Thị Bích Liên, Nguyễn Văn Hùng, Nguyễn Long Thành... Từ năm 1998 đến nay, nhờ sự đóng góp, hỗ trợ của các tổ chức, đoàn thể, cá nhân hảo tâm, Trung tâm Mái ấm tình hồng Đông Hà đã nuôi dưỡng, giáo dục hàng trăm trẻ em lang thang, cơ nhỡ, hầu hết các em đã trưởng thành, trở về với gia đình hoặc hoà nhập với cộng đồng. Lập nghiệp từ nghề may Ông Lê Văn Diêu, Trưởng Ban Từ thiện xã hội Phật giáo tỉnh Quảng Trị dẫn chúng tôi tham quan cơ sở dạy nghề miễn phí Phùng Xuân, thị xã Quảng Trị. Được thành lập từ năm 1997, những năm qua, Trung tâm đã mở được 36 lớp dạy nghề gồm: may công nghiệp, may dân dụng, điện dân dụng, tin học văn phòng, chằm nón lá... với gần 2.000 học viên là các em có hoàn cảnh gia đình khó khăn.

Hải làm thợ may tại nhà may Kiều Diễm.

Để duy trì hoạt động có hiệu quả, Trung tâm đã vận động từ các nguồn hỗ trợ của cộng đồng, các nhà hảo tâm, các hoạt động từ thiện xã hội của Phật giáo... Hầu hết các em được đào tạo nghề tại Trung tâm dạy nghề miễn phí Phùng Xuân đã tự tìm cho mình một nơi làm việc phù hợp, trong đó có không ít em đã vào làm việc tại các công ty may mặc ở miền Nam, có em tự mở tiệm may hoặc xin làm thợ cho các tiệm may nổi tiếng trong và ngoài tỉnh. Một trong những trường hợp đó là em Hoàng Thị Hải, trú tại phường Đông Giang (Đông Hà). Bố Hải mất khi em lên ba tuổi, mẹ một mình nuôi hai chị em, chị gái của Hải lại bị bệnh nặng, liệt nửa người nên hoàn cảnh gia đình hết sức khó khăn. Gắng gượng mãi, Hải mới vượt qua được biết bao khó khăn để hoàn thành chương trình học văn hoá bậc Tiểu học, THCS rồi bổ túc THPT. Năm 2002, do không có điều kiện dự thi đại học nên Hải quyết định ở nhà học nghề, xét hoàn cảnh của Hải, Trung tâm dạy nghề miễn phí Phùng Xuân đã tạo điều kiện cho em theo học. Từ sự hỗ trợ của Trung tâm, Hải rất phấn khởi và đã cố gắng học hỏi thầy cô, bạn bè để đạt được ước mơ lập nghiệp từ nghề may. Sau 6 tháng theo học nghề may, tay nghề của Hải đã khá lên, năm 2003, em được nhà may Kiều Diễm tại Đông Hà nhận vào làm việc. Hải tâm sự, em vẫn chưa quên được giây phút hạnh phúc khi biết mình được Trung tâm dạy nghề miễn phí Phùng Xuân tạo điều kiện cho em học nghề. Đây là điều quan trọng để em có cơ may tìm được việc làm phù hợp với khả năng của bản thân và gia đình. Hiện tại, ngoài những giờ làm việc tại nhà may Kiều Diễm, Hải còn tranh thủ cắt may thêm tại nhà riêng để tăng thu nhập. Đặc biệt vào thời điểm khi mọi nhà, mọi người chuẩn bị đón chào năm mới, công việc của Hải bận rộn hơn bao giờ hết, song dù vất vả đến đâu Hải vẫn yêu thích bởi đây không chỉ là nghề mưu sinh mà còn là cơ hội để Hải thể hiện tài năng và vươn lên trong cuộc sống. Bài, ảnh: Ngân Hoa