Cục Hải quan Quảng Trị tích cực thu nợ thuế quá hạn

(QT) - Tính từ tháng 7/2003 trở về trước, tình hình nợ thuế quá hạn của các doanh nghiệp là một bài toán nan giải của ngành Hải quan nói chung và Hải quan Quảng Trị nói riêng. Trên địa bàn Quảng Trị, số nợ thuế của doanh nghiệp tính đến tháng 7/2013 hơn 15 tỷ đồng. Tuy nhiên sau tháng 7/2013, với nỗ lực của Cục Hải quan Quảng Trị, đặc biệt Luật Quản lý thuế (sửa đổi, bổ sung) có hiệu lực từ 1/7/2013 có nhiều quy định thuận lợi cho việc thu thuế, nên thực trạng này đã đi vào ổn định. Chỉ riêng từ tháng 1-3/2014, Hải quan Quảng Trị đã thu thuế hơn 300 tỷ đồng (chưa tính thuế số doanh nghiệp được hưởng hoàn thuế VAT), vượt 50% so với cùng kỳ năm trước, không có tình trạng nợ thuế quá hạn như trước đây. Thời gian qua, Cục Hải quan Quảng Trị triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp đốc thu thuế, truy đòi nợ đọng thuế như: phân loại các đối tượng nợ thuế, các loại nợ xấu, xây dựng kế hoạch truy thu nợ thuế, mời doanh nghiệp đến để thông báo tình trạng nợ thuế, trực tiếp đến tận trụ sở doanh nghiệp trên địa bàn cả nước để làm việc, truy tìm các doanh nghiệp đã bỏ trốn, xác minh các doanh nghiệp không còn hoạt động hoặc đã phá sản. Ngoài ra phối hợp với cơ quan công an, ngân hàng, thuế trong việc truy tìm, xác minh tình trạng doanh nghiệp và truy đòi nợ thuế, tổ chức hội nghị trao đổi kinh nghiệm và tìm giải pháp truy đòi nợ đọng thuế… nên bước đầu đã thu được một số kết quả. Tuy nhiên, những khoản nợ xấu vẫn còn rất lớn. Hiện nay, số nợ xấu còn lại chủ yếu là nợ thuế của doanh nghiệp bỏ trốn, doanh nghiệp giải thể, phá sản và doanh nghiệp chây ỳ từ nhiều năm qua, trong đó có khoản nợ đã trên 10 năm. Đối với những khoản nợ này, Cục Hải quan Quảng Trị đã áp dụng nhiều biện pháp, giải pháp nhưng đến nay vẫn chưa có khả năng thu hồi.

Ngân hàng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nộp thuế

Thực trạng này một phần do trước đây (trước năm 2006), quy định cho phép doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật được ân hạn nợ thuế đến hàng chục, hàng trăm ngày mà không có điều kiện ràng buộc, chẳng hạn như loại hình kinh doanh tạm nhập tái xuất được ân hạn thuế tới hơn 100 ngày và đối với hợp đồng gia công hết thời hạn hợp đồng mới thanh khoản. Thế nên xảy ra tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách ân hạn thuế để không nộp thuế đúng hạn, sau đó bỏ trốn, tự giải thể, đến nay số nợ vẫn chưa được xử lý dứt điểm. Ông Lưu Việt Hưng, Trưởng Phòng nghiệp vụ Hải quan Quảng Trị cho biết: “Phần lớn các khoản nợ thuế của doanh nghiệp bỏ trốn, ngưng hoạt đồng đều phát sinh trong tình huống doanh nghiệp lợi dụng chính sách ân hạn thuế khiến cơ quan hải quan phải vất vả truy tìm thu hồi nợ, nhưng kết quả cũng không mấy khả quan. Bên cạnh đó, công tác hỗ trợ, phối kết hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc truy đòi nợ đọng thuế chưa tích cực do quy chế phối hợp còn chung chung, chưa cụ thể, rõ ràng về trách nhiệm của các bên liên quan khi có yêu cầu. Do chưa có cơ chế khuyến khích, động viên về vật chất và tinh thần cho công chức cũng như các cơ quan nhà nước liên quan có thành tích trong việc phối hợp truy đòi nợ thuế, nên khi cơ quan hải quan đề nghị, yêu cầu thì từ chối hoặc thực hiện một cách chiếu lệ, coi việc truy đòi thuế là của cơ quan hải quan chứ không phải việc của mình”. Từ Luật Quản lý thuế (sửa đổi, bổ sung) có hiệu lực từ ngày 1/7/2013 đã có những quy định tích cực, chặt chẽ hơn trong công tác quản lý thuế như: Không cho phép các doanh nghiệp hoạt động XNK, kinh doanh tạm nhập tái xuất được hưởng chính sách ân hạn thuế tràn lan như trước đây. Trong các biện pháp cưỡng chế của cơ quan hải quan, các bước cưỡng chế được sắp xếp một cách khoa học hơn. Ví dụ như trước đây để cưỡng chế một doanh nghiệp nợ thuế quá hạn phải tuân thủ các bước như: yêu cầu phong toả tài sản, khấu trừ tiền lương, kê biên tài sản, thu tài sản khác do tổ chức, cá nhân khác nắm giữ, dừng làm thủ tục hải quan... Luật quy định là thế nhưng nếu doanh nghiệp không có tài sản ở ngân hàng hoặc doanh nghiệp phá sản thì ngành Hải quan mới thực hiện bước dừng làm thủ tục hải quan. Nay theo Luật Quản lý thuế (sửa đổi, bổ sung) thì bước cưỡng chế: dừng làm thủ tục hải quan được thực hiện ngay từ đầu, nên doanh nghiệp không có cơ hội xuất hàng mà vẫn nợ thuế. Ông Lưu Việt Hưng cho biết thêm: “Sau khi áp dụng Luật Quản lý thuế (sửa đổi, bổ sung) thì việc thu thuế đối với các doanh nghiệp thông thoáng hơn trước đây. Doanh nghiệp phải nộp thuế trước khi thông quan nên không còn tình trạng hàng đã xuất nhập khẩu hoặc bán nhưng vẫn không nộp thuế. Để công tác thu thuế doanh nghiệp đạt kết quả cao hơn, chúng tôi đã đề nghị khi cấp phép thành lập doanh nghiệp, cơ quan cấp phép phải kiểm tra, xác minh năng lực và phải có cơ chế cung cấp thông tin về tình hình hoạt động của doanh nghiệp trên từng địa bàn cho cơ quan hải quan. Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính nên có thông tư hướng dẫn cụ thể cách thức tiến hành các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế theo Luật Quản lý thuế, nhất là đối với các doanh nghiệp bỏ trốn, giải thể, phá sản, chây ỳ, không còn hoạt động; tránh phát sinh nợ thuế trong việc truy thu thuế. Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan thống nhất với các bộ, ngành trong việc ban hành chính sách về miễn, giảm thuế để có chỉ đạo nhất quán, thống nhất trong thực hiện chính sách thuế, tránh tình trạng cùng một mặt hàng mỗi thời điểm chỉ đạo áp vào một mã khác nhau rồi yêu cầu truy thu thuế, hoặc hàng miễn giảm thuế, hàng thuộc dự án đầu tư do văn bản hướng dẫn thực hiện không thống nhất dẫn đến phải truy thu thuế”. Bài, ảnh: NAM ANH