(QT) - Cù lao Bắc Phước, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong từng là một vùng quê biệt lập với bên ngoài bởi bao quanh là bốn bề sông nước, thiếu điện chiếu sáng, làm lúa nước phải nhờ trời, đất bị xâm nhập mặn triền miên. Mỗi mùa mưa bão đến, người dân Bắc Phước luôn nơm nớp nỗi lo âu bởi nước lũ dâng cao, chảy xiết cuốn trôi đê điều, tàn phá ruộng đồng, làng mạc. Và rồi nỗi lo đó đã được giải tỏa khi Chính phủ quan tâm, đầu tư xây dựng tuyến đê biển dài 7,6 km nhằm phát huy tác dụng chắn sóng, ngăn mặn giữ ngọt, chống triều cường, xói lở đất, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân Bắc Phước ổn định sản xuất, an tâm sinh sống. Với người dân Bắc Phước, tuyến đê biển ấy luôn là bến bờ của bình yên, hạnh phúc để hướng đến tương lai tươi sáng hơn...
![]() |
Rừng ngập mặn ở Bắc Phước |
Cù lao Bắc Phước là một vùng đất nằm về phía Bắc của xã Triệu Phước, được bao quanh bởi hai nhánh sông Hiếu, Thạch Hãn, tổng diện tích khoảng 4 km2 , gồm 3 thôn Duy Phiên, Hà La, Dương Xuân với 323 hộ dân, gần 1.500 nhân khẩu. Ba thập niên về trước, cù lao Bắc Phước gắn liền với những bãi sình lầy ngập mặn, người dân phải oằn mình gánh chịu sự khắc nghiệt của thiên tai. Mùa nắng người dân Bắc Phước phải đối diện với sương muối, xâm nhập mặn, thiếu nước sinh hoạt, nước sản xuất, gió Lào bỏng rát quyện vào hơi biển mặn chát làm cây trồng cằn cỗi. Mùa mưa bão, dòng nước lũ từ thượng nguồn ồ ạt đổ về kết hợp với sóng biển, triều cường dâng cao khiến cù lao chìm trong biển nước. Trước sức tàn phá kinh hoàng của bão lũ, con đê bao quanh cù lao Bắc Phước được đắp bằng đất vỡ tan từng khúc rồi bị cuốn ra biển khơi. Khi đê biển bị đánh tan, nước tràn vào làm hư hại hệ thống đê điều nông nghiệp, đường giao thông nội đồng, đường dân sinh và nhấn chìm ruộng đồng, ao hồ nuôi trồng thủy sản, làng mạc. Vì thế, sau mỗi trận lũ, người dân Bắc Phước lại phải huy động nhân công để đắp, vá đê biển, làm lại đường giao thông. Để có đất vá đê, làm đường, người dân buộc lòng phải đào từ ruộng lúa, vườn rau. Điệp khúc ấy cứ lặp đi, lặp lại từ mùa bão lũ năm này sang năm khác và đất đai giữa cù lao cứ thế trôi dần ra biển cả mênh mông.
Vị trí địa lí không thuận lợi cộng thêm thiên tai khắc nghiệt đã khiến đời sống của người dân Bắc Phước gặp muôn vàn khó khăn. Thấu hiểu được những khó khăn, nỗi lo âu mà người dân Bắc Phước đang từng ngày gánh chịu, Chính phủ đã quyết định đầu tư hệ thống đê biển trên đất cù lao. Năm 2006, hệ thống đê biển tại Bắc Phước được đầu tư xây dựng từ nguồn vốn của Chương trình nâng cấp, sửa chữa hệ thống đê biển theo Quyết định 58 - QĐ/TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tuyến đê biển này có tổng chiều dài 7,6 km, được xây bằng bê tông kiên cố, có mái bằng bê tông tấm lợp, bề mặt đê đổ bê tông rộng 5 m. Nhiều tháng trời ròng rã thi công, tuyến đê biển đã hoàn thành đưa vào sử dụng, tạo thành một vòng tròn vững chắc bao quanh lấy cù lao. Và kể từ ngày đó, người dân Bắc Phước không còn canh cánh nỗi lo triều cường hay gió dập sóng dồi, đất đai, làng mạc được bảo vệ. Để bảo vệ đê biển trước sự tàn phá của thiên nhiên, năm 2010 các cơ quan chức năng đã cho trồng cây bần chua bao quanh lấy cù lao Bắc Phước nhằm tạo ra bức tường xanh ngăn sóng dữ. Đê biển kết hợp với rừng bần chua đã hạn chế gần như tối đa sự tác động của sóng biển, nước lũ, triều cường, tăng cường khả năng lắng đọng phù sa, ngăn mặn giữ ngọt, cải thiện môi trường sinh thái và giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu.
![]() |
Tuyến đê biển được xây dựng kiên cố đã đem đến cuộc sống bình yên, ấm no cho người dân Bắc Phước |
Từ khi có tuyến đê biển, người dân Bắc Phước đã yên tâm sản xuất nông nghiệp, phát triển nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, toàn Bắc Phước có diện tích đất sản xuất nông nghiệp gần 120 ha, năng suất lúa bình quân hằng năm đạt trên 52 tạ/ha; trên 150 ha nuôi trồng thủy sản nước mặn, lợ, ngọt như tôm, cua, cá. Do quá trình xâm nhập mặn bị hạn chế, triều cường không còn dâng cao nên việc sản xuất nông nghiệp ngày càng thuận lợi. Bên cạnh đó, các ao hồ nuôi thủy sản được hệ thống đê biển bảo vệ nên không còn tình trạng bị nước lũ làm vỡ ao hồ, cuốn trôi thủy sản ồ ạt khiến người dân trắng tay như trước nữa. Có tuyến đê biển vững chắc, người dân cù lao Bắc Phước đã thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp bằng cách mạnh dạn đầu tư máy móc, áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi nên hiệu quả mang lại rất cao, nhiều hộ có thu nhập từ 150 - 200 triệu đồng/năm. Ông Trần Văn Dương, Giám đốc Hợp tác xã Dương Xuân cho biết: “Thôn Dương Xuân có 76 hộ dân với 390 nhân khẩu, kinh tế chủ yếu là nuôi trồng thủy sản và làm lúa nước. Nhớ lại trước đây khi chưa có tuyến đê biển kiên cố, người dân sống gần bờ sông luôn nơm nớp lo sợ bị trôi nhà cửa do sạt lở đê và đường sá thì lầy lội, sản xuất kém hiệu quả do đất nông nghiệp bị nhiễm mặn. Nhưng từ khi có tuyến đê biển kiên cố này, tình trạng xâm nhập mặn bị hạn chế, có nước ngọt để thau chua rửa mặn nên việc làm nông, nuôi thủy sản thuận lợi, hiệu quả hơn trước đây rất nhiều”.
Với mỗi người dân Bắc Phước, tuyến đê biển không chỉ là con đê bê tông dài 7,6 km mà nó còn là bến bờ của bình yên...
Nhơn Bốn