Nâng cao nhận thức và hiệu quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức Đảng và đảng viên

(QT) - Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Ủy ban kiểm tra (UBKT) các cấp được quy định tại Điều lệ Đảng (do Đại hội VIII của Đảng quyết định) đã nêu rõ:“kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên (kể cả cấp ủy viên cùng cấp) khi có dấu hiệu vi phạm”.

Tăng cường công tác quản lý, giám sát để các công trình xây dựng cơ bản đảm bảo chất lượng kỹ thuật và tiến độ thi công. Ảnh: PV

Xác định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt của UBKT các cấp trong tỉnh, thời gian từ sau Đại hội VIII của Đảng đến nay, ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Trị (UBKT từ Đảng ủy cơ sở đến Tỉnh ủy) đã tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên, cụ thể như sau: Trong nhiệm kỳ đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII (1996 - 2000) kiểm tra đối với 577 đảng viên, 278 tổ chức đảng; nhiệm kỳ đại hội XIII kiểm tra đối với 307 đảng viên, 98 tổ chức đảng; nhiệm kỳ đại hội XIV kiểm tra đối với 345 đảng viên, 60 tổ chức đảng; nhiệm kỳ đại hội XV kiểm tra đối với 399 đảng viên, 127 tổ chức đảng và trong nửa đầu nhiệm kỳ đại hội XVI kiểm tra đối với 150 đảng viên, 25 tổ chức đảng.

Qua thực tiễn, các cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên nêu trên chúng ta thường thấy những dấu hiệu vi phạm tập trung vào một số nhóm, lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm, nổi cộm mà xã hội cũng như cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm: Trong thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác tổ chức cán bộ; hoạt động của các cơ quan tư pháp từ quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Trong quản lý đầu tư, xây dựng cơ bản có dấu hiệu vi phạm ở tất cả các khâu từ việc quyết định đầu tư, phê duyệt dự án, khảo sát thiết kế, lập dự toán, quản lý hợp đồng, quản lý thi công, nghiệm thu, thanh quyết toán; trong quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên, môi trường có dấu hiệu vi phạm trong việc lập, phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng, việc chỉnh lý đo đạc cắm mốc, việc ban hành các quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng, giao đất, cho thuê, thu hồi đất, cấp phép khai thác khoáng sản không đúng trình tự, không đúng thẩm quyền, kê khai bồi thường, hỗ trợ thiệt hại khi giải phóng mặt bằng…

Như vậy, dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên có thể xảy ra trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhưng việc phát hiện, xác định, quyết định và tiến hành kiểm tra là trách nhiệm và thẩm quyền của cấp ủy và UBKT các cấp. Trong những năm gần đây UBKT Tỉnh ủy đã tập trung trọng tâm thực hiện kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên thông qua công tác theo dõi, quản lý; qua kiểm tra, giám sát thường xuyên, chuyên đề, kết quả thanh tra, đơn thư khiếu nại, tố cáo và kết hợp với nhiều kênh thông tin, phản ánh của báo chí. Thông qua kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm nhằm giúp cho tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra thấy rõ ưu điểm để phát huy, khuyết điểm, vi phạm để có biện pháp khắc phục, sửa chữa kịp thời; đồng thời giúp cho tổ chức đảng quản lý đảng viên thấy rõ trách nhiệm của mình, rút ra bài học kinh nghiệm trong quản lý, giáo dục góp phần xây dựng đội ngũ đảng viên, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; đồng thời ngăn chặn kịp thời, không để khuyết điểm trở thành vi phạm, vi phạm nhỏ trở thành vi phạm lớn; có tác dụng răn đe, phòng ngừa vi phạm xảy ra, góp phần đấu tranh phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm, tiêu cực…

Để tiếp tục nâng cao nhận thức và chất lượng, hiệu quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên trong thời gian tới, cấp ủy và UBKT các cấp cần tập trung thực hiện tốt các nội dung sau:

Thứ nhất, cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy các cấp quan tâm chỉ đạo nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định của Đảng, của cấp ủy cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát nói chung và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm nói riêng. Chỉ đạo thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến kết quả xử lý các vụ việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Tiếp tục nâng cao nhận thức cho các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp và chi bộ, nhất là người đứng đầu về mục đích, ý nghĩa, vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để UBKT cùng cấp thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm.

Thứ hai, UBKT các cấp phải chủ động phối hợp với các tổ chức đảng, cơ quan đơn vị để phát hiện, xác định, quyết định và tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm một cách kịp thời, có chất lượng, hiệu quả; trong đó, tập trung vào cấp ủy viên cùng cấp, cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý. UBKT cấp trên phải chủ động chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ, giúp đỡ UBKT cấp dưới thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm. Khi cần thiết, UBKT cấp trên chủ động tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm cấp dưới cách nhiều cấp (như UBKT Trung ương và UBKT Tỉnh ủy đã thực hiện trong năm 2018).

Thứ ba, UBKT các cấp phải tăng cường chỉ đạo cán bộ kiểm tra phụ trách lĩnh vực, địa bàn chủ động nắm tình hình bằng nhiều kênh thông tin để phát hiện, tổng hợp, sàng lọc, đề xuất UBKT tiến hành kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm kịp thời, chính xác, có trọng tâm, trọng điểm. Thực hiện giám sát thường xuyên và giám sát theo chuyên đề để kết luận và xử lý nghiêm minh hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý (nếu có vi phạm). Quá trình kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm phải xây dựng kế hoạch chu đáo; thẩm tra, xác minh một cách tỷ mỷ, khách quan, toàn diện, thận trọng, chặt chẽ, bảo đảm nguyên tắc, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Thứ tư, cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên khi là đối tượng kiểm tra phải có nhận thức đúng, đầy đủ về mục đích, ý nghĩa, vai trò, tác dụng, sự cần thiết của nhiệm vụ kiểm tra là để chủ động phòng ngừa xảy ra khuyết điểm, vi phạm. Phải chấp hành nghiêm chỉnh, chủ động cộng tác, tạo điều kiện thuận lợi cho chủ thể kiểm tra tiến hành kiểm tra; các tổ chức, cá nhân có liên quan chủ động phối hợp với chủ thể kiểm tra trong quá trình kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.

Thứ năm, cấp ủy các cấp quan tâm, kiện toàn tổ chức bộ máy UBKT các cấp phù hợp chức năng, quyền hạn được giao. Xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra bảo đảm về số lượng, có đủ phẩm chất, trình độ, năng lực, đạo đức nghề nghiệp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nắm vững chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tinh thông về nghiệp vụ, nhạy bén, sáng tạo, có phương pháp làm việc khoa học, giàu kinh nghiệm thực tiễn; không ngừng phấn đấu rèn luyện về mọi mặt đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của Đảng nhằm góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Lê Hữu Thọ

Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy