Những ngày này từ cán bộ lãnh đạo đến nhân viên của Khoa Xét nghiệmChẩn đoán hình ảnh-Thăm dò chức năng của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Quảng Trị đang làm việc 24/24 giờ để sớm có kết quả xét nghiệm COVID-19. Từ khi lượng người về cách ly tập trung tại tỉnh ngày càng nhiều thì công việc lấy mẫu, xét nghiệm của khoa càng thêm bề bộn. Vì vậy mỗi cán bộ ở khoa thực sự là chiến sĩ trên tuyến đầu phòng chống COVID-19.
![]() |
Tổ lấy mẫu xét nghiệm trước giờ làm việc ở cơ sở cách ly Phân hiệu Đại học Huế tại Quảng Trị. Ảnh: CDC |
Bảy giờ sáng mỗi ngày của khoảng thời gian cách ly xã hội này, trong khi các cơ quan, đơn vị trong tỉnh cho phần lớn nhân viên làm việc online để tránh tập trung đông quá hai người thì các cán bộ của Khoa Xét nghiệmChẩn đoán hình ảnh-Thăm dò chức năng (XN-CĐHA-TDCN) lại lên đường đến những cơ sở cách ly lấy mẫu kịp về xét nghiệm COVID-19. Khoa có 18 cán bộ và lãnh đạo, được chia làm ba bộ phận, trong đó bộ phận đi lấy mẫu phẩm cũng chia làm 3 nhóm.
Ông Nguyễn Ngọc Tâm, nguyên Phó Trưởng Khoa XN-CĐHA-TDCN, hiện là Trưởng Phòng Tổ chức - Hành chính, cho biết, bước vào cuộc chiến chống COVID-19, cán bộ, nhân viên của khoa luôn “trên từng cây số”. Bất kỳ khi nào có thông tin về những trường hợp nghi nhiễm, họ đều trực tiếp có mặt lấy mẫu xét nghiệm. Từ khi hàng nghìn người về cách ly tập trung tại 27/33 cơ sở trong tỉnh thì cán bộ của khoa lại đến tận các cơ sở lấy mẫu. Nhận thức được tầm quan trọng của việc cung cấp kết quả nhanh và chính xác đối với cuộc chiến chống dịch bệnh là rất quan trọng nên mọi người trong khoa đều nỗ lực hết mình. Vừa lấy mẫu ở khu cách ly tại thị xã Quảng Trị, những tưởng sẽ được về với gia đình thì nhận được thông tin ở một địa phương khác lại có phát sinh nên dù đã 20 giờ đêm cán bộ của khoa vẫn phải quay lại lấy thêm mẫu xét nghiệm. Gian nan là thế nhưng họ vẫn luôn động viên nhau vượt qua.
Tại các cơ sở cách ly, phòng lấy mẫu được phun xịt khử trùng đúng quy định. Lần lượt 5 người một được cán bộ y tế cơ sở gọi tên vào phòng lấy mẫu rồi đặt que mẫu vào ống môi trường để cất giữ mẫu, ghi đầy đủ tên họ, ngày tháng năm sinh, số thứ tự…và đặt ống môi trường vào tủ bảo quản lạnh. Để lấy được mẫu dịch một người cũng mất đến 5 phút. Theo ông Tâm, lấy mẫu dịch là công việc vô cùng vất vả, nguy cơ lây nhiễm cao. Các cán bộ của các tổ lấy mẫu phải làm việc trong môi trường nguy hiểm suốt nhiều giờ đồng hồ mỗi ca làm việc để tiếp xúc với những người cách ly lấy mẫu dịch. Trước khi vào cơ sở cách ly thực hiện công việc, các cán bộ y tế vào phòng kỹ thuật để khử khuẩn toàn bộ người. Đầu tiên là mặc bộ áo quần của ngành, rồi tiếp mặc áo quần bảo hộ và sau cùng là bộ áo quần phòng chống dịch theo thứ tự bộ phận nào trước, bộ phận nào sau. Xong xuôi các khâu chuẩn bị, các cán bộ bước vào phòng lấy mẫu với tinh thần tiếp xúc trực tiếp người cách ly mà không biết được họ mang mầm bệnh hay chưa. Vì vậy các đội lấy mẫu phải cố gắng tuân thủ nghiêm ngặt quy trình phòng chống dịch để bảo vệ bản thân cũng như người cách ly nhằm hạn chế tối đa khả năng lây nhiễm.
Thông thường những người được lấy mẫu sẽ do bác sĩ dịch tễ tại các cơ sở cách ly quyết định, trình danh sách. Vì cán bộ y tế tại các cơ sở cách ly đã khám, theo dõi, chăm sóc sức khỏe hằng ngày của từng người, trên cơ sở kết quả theo dõi này để có danh sách chính xác những ai cần lấy mẫu trước cung cấp cho tổ tiến hành công việc. Có cơ sở cách ly danh sách cần lấy mẫu 105 người, nhưng chỉ có 103 người có mặt, 2 người còn lại không hợp tác, trốn lại các phòng. Khi ấy các cán bộ cơ sở cách ly phải đi tìm hàng tiếng đồng hồ mới ra hai người này để tiếp tục công việc. Ngoài ra chưa kể đến các nguy hiểm khi giọt bắn nước bọt từ người được lấy mẫu bắn ra trong lúc các cán bộ đứng gần để lấy mẫu. Có nhiều cơ sở cách ly thiếu phòng nên phòng lấy mẫu được dựng bằng trại dã chiến dưới thời tiết nóng bức. Suốt buổi tiếp xúc lấy mẫu, căng thẳng, nguy cơ lây nhiễm cao nhưng trong thời gian lấy mẫu này các cán bộ không được uống nước dù khát khô họng để tránh lây nhiễm.
Gian nan, vất vả nhưng không ai nản chí, các đội lấy mẫu quyết tâm hoàn thành tốt công việc để kịp đưa mẫu về cho đội ở nhà thực hiện các bước tiếp theo. Mỗi ngày một tổ lấy mẫu thực hiện được 100- 300 mẫu, tùy mức độ hợp tác của người cách ly. Khi mẫu được đem về khoa thì tổ thứ hai nhận nhiệm vụ nhập thông tin, mã hóa mẫu… rồi chuyển cho tổ thứ ba làm xét nghiệm.
Ông Hoàng Quang Vũ, Phó Giám đốc CDC Quảng Trị cho biết, tại CDC tỉnh, tổ xét nghiệm chia thành nhiều ca làm việc 24/24 giờ, tùy theo công việc của mỗi người nhưng ai cũng tập trung, tận tụy để đảm bảo độ chính xác. Khâu nhập thông tin, mã hóa và tiến hành phân tích mẫu nguy cơ lây nhiễm cũng rất cao, không kém gì khâu trực tiếp lấy mẫu. Với tinh thần “chống dịch như chống giặc” nên những ngày qua cả khoa tập trung sức lực, trí tuệ làm việc. Cử nhân xét nghiệm Nguyễn Thị Minh Thuận đang có con nhỏ mới 18 tháng tuổi cũng tham gia công việc nhiệt tình. Khó khăn là thế nhưng chị vẫn trực ca đêm đến 3 giờ sáng để phân tích mẫu. Anh, chị em làm việc trong tâm trạng lo lắng, hồi hộp, rồi khi có kết quả họ lại vỡ òa trong niềm vui vì các mẫu đều âm tính.
Theo ông Vũ, hệ thống xét nghiệm COVID-19 đã hoạt động từ ngày 1/4 tại CDC Quảng Trị, không còn phải đưa mẫu phẩm vào Viện Pasteur Nha Trang nữa. Mỗi lần phân tích mẫu, sau 5 giờ xử lý qua nhiều bước thì cho kết quả mã AND cuối cùng có đúng với gen của COVID-19 hay không. “Trước khi ngồi vào phân tích mẫu cán bộ của chúng tôi mong muốn các mẫu phẩm đều cho kết quả âm tính. Đến bữa, những hộp cơm mua vội đặt trên bàn mà chẳng ai muốn ăn vì công việc bộn bề. Tất cả đều thầm cầu mong người dân luôn gặp may với kết quả xét nghiệm của mình. Toàn tỉnh Quảng Trị đang cùng cả nước gồng mình chống dịch nên chúng tôi cũng cố gắng hết sức để hoàn thành nhiệm vụ”, ông Vũ chia sẻ.
Giám đốc Sở Y tế Đỗ Văn Hùng cho biết, diễn biến COVID-19 ngày càng phức tạp nên hằng ngày, khối lượng công việc mà các cán bộ, nhân viên của khoa phải thực hiện vô cùng lớn. Trước đó sở đã gửi 7 cán bộ đi đào tạo vận hành hệ thống xét nghiệm COVID-19 nên đến nay khoa chủ động rất tốt công việc. Tuy nhiên, lực lượng vẫn đang mỏng nên để hoàn thành nhiệm vụ, anh em phải làm việc gấp 2 đến 3 lần bình thường. Đến hôm nay, khoa đã lấy được 1.651 mẫu, trong đó có 942 mẫu cho kết quả âm tính, còn 709 mẫu đang chờ kết quả. Trung bình mỗi ngày hệ thống xét nghiệm của Trung tâm CDC cho kết quả được khoảng 200 mẫu. Những ngày này sở nhận thêm tin vui là Bộ Y tế tặng cho Quảng Trị một hệ thống xét nghiệm COVID-19. Cùng với hệ thống xét nghiệm của tỉnh trang bị trước đó thì sẽ đẩy nhanh tiến độ xét nghiệm mẫu. Hiện số người đang cách ly tập trung tại Quảng Trị còn rất lớn nên khoa và ngành Y tế Quảng Trị phải còn phấn đấu từng ngày từng giờ, đến khi cùng đất nước chiến thắng được COVID-19.
Tú Linh