Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân không hề họp dân vẫn có biên bản tham vấn cộng đồng

(QT) - Báo Quảng Trị số 5243 ra ngày 24/7/2017 có bài “Cần sớm khắc phục những sai phạm trong việc nạo vét luồng dẫn, khu neo đậu tránh trú bão ở bờ Nam và Bắc Cửa Việt”; số 5257 ra ngày 8/8/2017 có bài “Công ty Duy Tân tiếp tục sai phạm, UBND tỉnh chỉ đạo tạm dừng thi công”, phản ánh những sai phạm nghiêm trọng của Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân (Công ty Duy Tân) trong việc tiến hành nạo vét luồng dẫn, khu neo đậu tránh trú bão ở bờ Nam và Bắc Cửa Việt. Vừa qua, để hoàn thiện thủ tục cần thiết trong việc tiến hành nạo vét luồng dẫn, khu neo đậu tránh trú bão ở bờ Nam và Bắc Cửa Việt, Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân đã báo cáo lên các cấp có thẩm quyền, trong đó có Sở Tài nguyên và Môi trường “Biên bản họp tham vấn cộng đồng dân cư chịu tác động trực tiếp của dự án” cho dù chưa hề tổ chức họp dân. Việc làm thiếu minh bạch nhằm hợp thức hóa thủ tục dự án như đã nêu đã khiến người dân ở thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh rất bức xúc.

Đội tàu khai thác cát của Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân tạm dừng thi công theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Trị

Theo tìm hiểu của chúng tôi, cuộc họp chiều ngày 2/8/2017 do UBND huyện Gio Linh cùng các cấp ủy đảng địa phương và các sở, ngành liên quan tổ chức để tiến hành đối thoại trực tiếp với người dân thị trấn Cửa Việt nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của dự án này. Tại cuộc họp này, phía cán bộ đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường có công bố “Biên bản họp tham vấn cộng đồng dân cư chịu tác động trực tiếp của dự án” (do Công ty Duy Tân đang thực hiện) được lập vào ngày 25/10/2015, có nhiều biểu hiện sai phạm. Ngay lập tức tại cuộc họp, ông Bùi Văn Báo, Phó Chủ tịch UBMTTQVN thị trấn Cửa Việt đã phản ứng mạnh mẽ: “Ngày 25/10/2015 là ngày chủ nhật và cuộc họp đó tôi không hề có mặt thì tại sao lại nói tôi làm thư ký cuộc họp được. Hơn nữa nét chữ trong văn bản đó không đồng nhất và đó không phải là chữ viết của tôi, trong văn bản không có chữ ký của tôi”.

Việc làm thiếu minh bạch này đã khiến người dân tham gia cuộc họp rất bức xúc. “Biên bản tham vấn cộng đồng dân cư chịu tác động trực tiếp bởi dự án” ghi rõ thời gian họp là ngày 25/10/2015, người chủ trì cuộc họp là ông Mai Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt, thư kí cuộc họp là ông Bùi Văn Báo, Phó Chủ tịch UBMTTQVN thị trấn Cửa Việt (năm 2015, ông Bùi Văn Báo đang làm cán bộ văn phòng UBND thị trấn Cửa Việt). Phía chủ dự án có ông Nguyễn Minh Tân, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân. Phía đơn vị tư vấn (Công ty Cổ phần tư vấn Xây dựng và Môi trường HQT) do ông Lê Hoàng Nguyên đại diện tham dự.

Ngoài ra, thành phần tham dự cuộc họp còn có đại diện của UBMTTQVN xã, các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, tổ dân phố, thôn. Trong phần 2.3, thảo luận, trao đổi giữa cộng đồng dân cư chịu tác động trực tiếp với chủ dự án, UBND cấp xã về các vấn đề mà chủ dự án đã trình bày tại cuộc họp ghi rõ: “Các ý kiến đã trao đổi, thảo luận và thống nhất như sau: Dự án nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt đã được các cấp đồng ý, địa phương nhất trí với chủ trương trên. Dự án góp phần khơi thông luồng lạch, thuận lợi cho tàu thuyền ra vào phát triển kinh tế địa phương. Trong quá trình nạo vét cần quan tâm đến việc bảo vệ môi trường như: Ngăn ngừa sạt lở bờ kè và các bến của nhân dân; khai thác, nạo vét trong phạm vi cấp phép; hạn chế gây đục dòng sông. Công ty nghiêm túc thực hiện các biện pháp đã cam kết trong báo cáo”.

Tiếp đến trong phần 3-Người chủ trì cuộc họp tuyên bố cuộc họp ghi rõ: “Nhất trí với nội dung báo cáo”. Nội dung biên bản thể hiện sự nhất trí của thành phần tham dự, đại diện cho chính quyền, công ty và người dân về chủ trương nạo vét luồng dẫn vào khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt (có danh sách kèm theo). Biên bản này đã được ông Mai Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt (đại diện cho UBND xã) và ông Nguyễn Minh Tân, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân (đại diện chủ dự án) cùng ký tên, đóng dấu xác nhận.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Văn Báo, Phó Chủ tịch UBMTTQVN thị trấn Cửa Việt cho biết: “Như đã nói trong cuộc họp hôm 2/8/2017, tôi không tham gia cuộc họp và không có chữ ký của tôi trong đó. Thêm một điều khiến tôi rất bức xúc là cũng vì biên bản tham vấn cộng đồng này mà người dân nghi ngờ cán bộ và những người ký vào biên bản đã thông đồng, bắt tay với phía đơn vị thi công (Công ty Duy Tân) để giải quyết vấn đề này. Từ ngày diễn ra cuộc họp đến nay, chúng tôi đang chờ những cơ quan chức năng vào cuộc để làm rõ vụ việc này. Đồng thời đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường về tại khu phố 1,2,3 thị trấn Cửa Việt để nói rõ biên bản đó thực chất là như thế nào, đúng sai phải làm rõ. Nếu như Sở Tài nguyên và Môi trường không làm rõ vấn đề thì chúng tôi sẽ có tờ trình gửi UBND tỉnh về biên bản mà sở đã cung cấp tại cuộc họp vừa qua”.

Lần theo danh sách những người tham dự cuộc họp tham vấn cộng đồng ngày 25/10/2015, chúng tôi đã nhận được câu trả lời chung là Công ty Duy Tân không hề tổ chức một cuộc họp dân nào ở thị trấn Cửa Việt để lấy ý kiến tham vấn cộng đồng. Ông Nguyễn Văn Khoa, Khu phố trưởng khu phố 2, thị trấn Cửa Việt nói: “Trong biên bản tham vấn cộng đồng đó, chữ ký đúng là của tôi nhưng mà ngày đó không có cuộc họp tham vấn cộng đồng nào, danh sách chữ ký đó là danh sách những người tham dự nhưng dự cuộc họp nào cần phải làm rõ bởi tôi không hề dự một cuộc họp tham vấn cộng đồng nào cả. Nếu Công ty Duy Tân về tham vấn cộng đồng thì khu phố trưởng phải đứng ra tổ chức và tôi khẳng định là công ty chưa về tham vấn cộng đồng tại khu dân cư của chúng tôi”.

Ông Nguyễn Văn Khang, Khu phố trưởng khu phố 1 bức xúc: “Tôi khẳng định là ngày 25/10/2015, Công ty Duy Tân không hề thực hiện một cuộc họp tham vấn cộng đồng nào. Biên bản đó là 3 tờ giấy độc lập ghép lại, không có con dấu giáp lai nên không minh bạch, thiếu tính hợp pháp. Tôi nghĩ là họ đã lấy mỗi nơi một tờ để hợp thức hóa chữ ký, trong đó có chữ ký của tôi. Tôi kiến nghị lên các cấp nếu như sau này chủ trương của tỉnh tiếp tục triển khai thì phải về họp dân để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của dân góp phần thực hiện quyền dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Có như vậy mới tránh được những hậu qủa không lường được”.

Giải thích về biên bản nói trên và những thắc mắc của người dân, ông Mai Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt cho biết: “Tôi thừa nhận chữ ký đó là của tôi và văn phòng đã đóng dấu trong biên bản tham vấn cộng đồng. Tôi ký là thể hiện sự đồng ý của chính quyền về mặt chủ trương của tỉnh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho Công ty Duy Tân thực hiện tham vấn cộng đồng về dự án. Sau đó, tôi bàn giao cho Công ty Duy Tân để họ thực hiện tham vấn cộng đồng nhưng phía công ty đã không thực hiện tham vấn cộng đồng vào ngày 25/10/2015 như biên bản nêu. Trách nhiệm tham vấn cộng đồng là của công ty thực hiện với cộng đồng dân cư nhưng qua thực tế cho thấy biên bản này không đúng quy định. Tôi kiến nghị với các cấp nếu dự án này tiếp tục thực hiện thì buộc Công ty Duy Tân phải đảm bảo đúng các quy định, quy trình đề ra”.

Như vậy, rõ ràng là Công ty Duy Tân đã lập biên bản tham vấn cộng đồng “khống” rồi trình lên các cấp, trong đó có Sở Tài nguyên và Môi trường. Nếu nhìn bằng mắt thường cũng dễ nhận ra sự khuất tất ở biên bản này bởi thư ký cuộc họp không ký vào biên bản, nét chữ trong biên bản không đồng nhất nhưng không hiểu sao lại qua mặt được các cơ quan chức năng. Ông Võ Văn Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường) cho biết: “Tại cuộc họp tham vấn cộng đồng ngày 25/10/2015, Sở Tài nguyên và Môi trường không tham dự. Sau khi phía Công ty Duy Tân gửi biên bản đến Sở Tài nguyên và Môi trường, qua căn cứ thấy đủ thủ tục, trình tự, ý kiến đồng nhất nên chúng tôi không kiểm tra lại. Trong trường hợp các địa phương, doanh nghiệp có ý kiến trái chiều nhau thì chúng tôi sẽ kiểm tra”.

Qua vụ việc có nhiều khuất tất này, các cấp chính quyền, cơ quan chức năng sớm vào cuộc để xử lý triệt để sai phạm, góp phần làm minh bạch thông tin, củng cố niềm tin của nhân dân vào cấp ủy, chính quyền các cấp.

Nhơn Bốn