Cuối năm đi chợ heo Ba Bến

(QT) - Mặc cho thời tiết những ngày gần tết không chiều lòng người nhưng chợ heo Ba Bến vẫn họp sớm như mọi ngày. Chỉ có điều những ngày cận tết, người mua thưa thớt hơn kẻ bán, nỗi lo toan tiền nong càng trĩu nặng tâm tư những người vốn đã nhiều năm chỉ gắn bó với mỗi một nghề: buôn heo.

Nhộn nhịp chợ heo Ba Bến​

Dì Ha, ở làng Văn Vận, xã Hải Quy, Hải Lăng người nhỏ thó, nhanh nhẹn, đã có mấy chục năm dày dặn với nghề thu mua heo sữa từ các hộ gia đình đem lên chợ bán lại cho các chủ hàng thu gom số lượng lớn xuất bán các tỉnh. Đều đặn mỗi ngày, từ ba bốn giờ sáng, dì Ha đã có mặt ở chợ, dù hôm đó chỉ gom được hai, ba con heo con hay nhiều hơn, tiền lời mỗi con heo cũng tùy buổi chợ, có khi hai, ba chục ngàn một con, có khi nhiều hơn, nhưng đây chính là khoản thu nhập chính để dì Ha có đồng ra đồng vào mua thức ăn cho cả nhà. “Cứ sáng chở heo ra chợ bán xong là phải về đi lùng sục khắp nơi để tìm mua heo. Để có heo bán liên tục thì phải tạo được mối quen vì tìm mua được heo đẹp bây giờ khó lắm. Ngày xưa khỏe mạnh tôi còn chở được nhiều chứ bây giờ sức khỏe giảm sút rồi, chỉ dám chở hai, ba con, lãi ít nhưng cũng chấp nhận đi buổi chợ cho có tiền nuôi con. Làm nghề nào cực nghề đó, nghề này còn bấp bênh hơn vì không phải lúc nào nhà dân cũng sẵn heo để mình đến bắt, nhiều hôm phải đi qua mấy xã mới có heo sữa đúng như ý mình”, dì Ha bộc bạch.

Chợ heo Ba Bến, ở phường II, thị xã Quảng Trị có lẽ là chợ duy nhất trong toàn tỉnh chỉ kinh doanh cũng duy nhất mỗi mặt hàng là các loại heo với đủ lứa khác nhau, tùy theo nhu cầu của chủ hàng nhập sỉ. Heo lứa khoảng 5kg/con thường có giá từ 280.000 đồng/con, heo lứa 8kg/ con thì có giá từ 480.000 đồng/con, giá cả có thể dao động thấp hơn hoặc cao hơn tùy từng thời điểm. Theo ông Minh, một người buôn bán heo lâu năm ở chợ cho biết, trung bình một ngày chợ heo Ba Bến xuất bán đi các tỉnh khoảng 5-10 tấn thịt. Các chủ hàng đến từ các tỉnh lân cận như Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế…thu gom, sau đó chở ra Bắc xuất bán sang Trung Quốc. Thời gian gần đây, giá heo giảm mạnh nên người bán, người buôn cũng gặp nhiều khó khăn. Quan sát một buổi ở chợ heo, chúng ta sẽ thấy rất nhiều câu chuyện đáng ngẫm. Heo vừa được những người chuyên thu gom mang đến chợ, lập tức được các thương lái xúm lại xem, bốc lên bàn cân, ngã giá, tranh mua. Ngoài đảm bảo về cân nặng theo đúng nhu cầu của thương lái là thu mua heo con hay heo thịt, thì để có được giá tốt, heo phải có mẫu mã đẹp, da, lông láng mượt, không bị nhão thịt. Tiếng người bán kẻ mua, tiếng kêu inh ỏi của heo khiến khu chợ nhỏ ven đường trở nên ồn ào, náo nhiệt. Thuận giá cả thì tiền trao cháo múc, bằng không, nhiều người cũng chịu khó chở nguyên cả lồng heo bị ép giá thấp đi nhập cho mối khác, mong kiếm thêm chút tiền lời.

Bà Trần Thị Mùi, đến từ xã Triệu Sơn, Triệu Phong, người đã hơn 30 năm buôn bán ở chợ heo Ba Bến nói: “Mình là người chuyên thu gom, phải đi nhiều nơi mới mua được heo, rất vất vả. Chưa kể công sức bỏ ra, giá heo lên đến chợ người ta trả có khi chưa bằng tiền vốn bỏ ra mua, nên chuyện chở heo lên chợ rồi chở đi tìm mối khác bán là bình thường. Buôn bán ngày càng khó khăn, mỗi con heo con có khi chúng tôi chỉ lãi từ 20.000 -25.000 đồng nhưng công sức đổ ra thì vất vả không kể hết. Chuyện bị heo cắn, sổng heo phải chạy mướt mồ hôi bắt lại nhiều lắm, không kể hết. Dù về đến nhà đã tắm rửa sạch sẽ nhưng vẫn có cảm giác người lúc nào cũng toàn ám mùi heo, nhiều khi rất ngại giao tiếp hay đứng gần người lạ”. Dù vất vả, nhưng bà Mùi cho biết nhờ nghề này mà bà có thể nuôi các con ăn học đàng hoàng, cho dù với các con, bà vẫn luôn có một nỗi mặc cảm khi nhắc đến nghề nghiệp buôn heo.

Ở chợ heo Ba Bến, để tìm ra người quen thật không dễ bởi hầu hết các bà, các chị buôn bán ở chợ heo đều phải tự ngụy trang kín mít bằng khẩu trang các kiểu, chỉ chừa lại hai con mắt để hạn chế phải ngửi các loại mùi xú uế từ chợ. Một thương lái nói đùa: “Suốt ngày cắm mặt ở chợ heo, ngửi đủ thứ mùi hôi, sợ chưa về già đã mang bệnh đường hô hấp, nghề nào cũng khổ mà nghề này còn khổ gấp mấy lần vì không có được chút không khí trong lành để thở”. Chợ không chỉ có phụ nữ tham gia buôn bán mà rất nhiều thương lái là đàn ông cũng gắn bó hàng chục năm với nghề này.

Như mọi năm, chợ heo họp đến ngày 28 tết, càng cận tết càng ít chủ hàng đến nhập nhưng người làm nghề buôn heo vẫn cố gắng gom hàng để bán lẻ cho các lò mổ, cần mẫn kiếm thêm chút tiền lời để sắm sanh đón tết. “Vất vả cực nhọc quanh năm, cuối năm gắng thêm chút để con cái có được áo quần mới, tết đến nơi rồi”, dì Ha quày quả chở chiếc sọt có hai con heo sữa rời chợ, nghe nói có lò quay heo đang cần và trả giá nhỉnh hơn tí chút.

Bảo Bình