Hoạt động của Đoàn ĐBQH Quảng Trị tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII

(QT) - Tiếp theo chương trình xây dựng luật tại kỳ họp thứ 3 của Quốc hội khóa XIII, chiều 29/5/2012, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật. Đại biểu PHẠM ĐỨC CHÂU, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị đã tham gia phát biểu thảo luận. Sau đây là ý kiến phát biểu của đại biểu PHẠM ĐỨC CHÂU. Về luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, trong giai đoạn cho ý kiến cũng như tham gia tại đoàn đại biểu Quốc hội, chúng tôi tập trung được nhiều ý kiến đóng góp và đã được tiếp thu. Riêng 3 nội dung sau đây, mặc dù đã có ý kiến, bây giờ tôi xin phát biểu lại . Thứ nhất , về hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng đặc thù, được quy định tại Mục 2, Chương II. Tôi đề nghị bỏ Mục 2, Chương II này và thay bằng một điều, với 2 lý do sau đây:

Đại biểu Phạm Đức Châu, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh phát biểu tại hội trường - Ảnh: P.H.N

Lý do thứ nhất, chúng ta không thể coi tư duy xây dựng Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật như tư duy dạy nghề cho nông dân (tức là tùy theo đặc điểm, tình hình... được), mà tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho mỗi đối tượng là như nhau. Có khác chăng là khác về hình thức, khác về phương pháp đến với các đối tượng làm sao cho họ dễ hiểu, dễ nắm mà thôi. Lý do thứ hai, nếu quy định như 6 điều từ Điều 17 đến Điều 22 có một số đối tượng đặc thù thì sẽ xảy ra một số trường hợp. Các đối tượng đặc thù còn thiếu, ví dụ phụ nữ cần phải học Luật Bình đẳng giới, cao tuổi thì Luật Người cao tuổi, tiểu thương thì Luật Giá, Luật Vệ sinh, an toàn thực phẩm..., cũng là những đối tượng rất đặc thù. Hơn nữa, có những đối tượng thực chất không có nhu cầu học bằng những người khác, ví dụ như đối tượng bị bạo lực gia đình, thì người cần học Luật Phòng, chống bạo lực gia đình là người gây ra bạo lực gia đình. Hay là người khuyết tật, cả xã hội chăm lo cho người khuyết tật thì đối tượng đáng nghiên cứu Luật Người khuyết tật là cả xã hội chứ không chỉ có người khuyết tật. Ở đây cũng sẽ phát sinh hai điểm về tính pháp chế. Một là nếu người ta không thực hiện như thế thì sao. Hai là sẽ có tình trạng hoặc là làm sao cho tính phổ biến của pháp luật đặc trưng, làm sao cho tính chất bình đẳng và tính chất cưỡng chế của pháp luật mọi người hiểu biết pháp luật như nhau. Vì vậy, tôi nghĩ cần nghiên cứu lại điểm này và bỏ, chỉ thay bằng một điều, ý như sau: Trong quá trình phổ biến, giáo dục pháp luật, các cơ quan chức năng phải căn cứ điều kiện, đặc điểm tình hình của từng vùng miền, từng đối tượng để có hình thức, phương pháp và giải pháp phù hợp. Thứ hai , tôi xin phát biểu cũng ở Mục 3, Chương II. Tôi đề nghị bỏ mục này và thay bằng một điều thôi. Bởi vì sao, vì chúng ta không thể quy định vừa thừa, vừa thiếu đối với việc giáo dục pháp luật trong nhà trường và các cơ sở giáo dục đào tạo được. Chúng ta quy định như thế này là thừa. Theo tôi chỉ thay bằng một điều trong đó có hai nội dung: a) Giáo dục pháp luật là một trong những nội dung bắt buộc trong chương trình chính khóa của mọi cơ sở giáo dục. b) Bộ Giáo dục và Đào tạo căn cứ các loại hình trường, lớp, cấp học, độ tuổi ban hành chương trình, nội dung, giáo trình, sách giáo khoa để thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường. Còn công việc cụ thể như thế nào thì giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo. Thứ ba, tôi xin phát biểu về báo cáo viên pháp luật. Tôi quan niệm báo cáo viên pháp luật cũng như giảng viên kiêm chức vậy thôi, không phải là chuyên nghiệp. Mà chúng ta phải lựa chọn những người có đủ trình độ, đủ bằng cấp, có khả năng tuyên truyền để đưa vào đội ngũ báo cáo viên và quy định rất đơn giản, mang tính xã hội hóa, ai cũng có thể làm báo cáo viên được nếu người đó có năng lực, có đảm bảo tiêu chuẩn như quy định. Về thẩm quyền công nhận, tôi đề nghị: Bộ Tư pháp công nhận báo cáo viên ở Trung ương, UBND tỉnh công nhận báo cáo viên ở cấp tỉnh, tương ứng ở huyện cũng thế. Riêng cấp xã thì có người chuyên trách làm tuyên truyền viên. Về chứng chỉ, chúng ta rất vô lý ở chỗ là những nghề rất quan trọng như bác sĩ thì chúng ta cấp chứng chỉ hành nghề suốt đời, còn báo cáo viên thì quy định 5 năm. Làm báo cáo viên, khi làm nhiệm vụ thì được trả tiền, xong thì thôi, có sức khỏe, có khả năng thì có thể tiếp tục làm, không cần thiết phải quy định 5 năm. * Trước đó, tại thảo luận các Tổ đại biểu Quốc hội đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2011; việc triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2012; Quyết toán ngân sách nhà nước năm 2010; bổ sung một số dự án mới sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2102- 2015 gồm Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị, Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Nguyên, Lào Cai và Tây Ninh, đại biểu Hà Sỹ Đồng, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị đã có phát biểu về tình hình kinh tế - xã hội, đề nghị Chính phủ cần xem xét để có chính sách, biện pháp tháo gỡ khó khăn về tiếp cận vốn, giảm lãi suất cho vay, giảm thuế, giãn thuế cho doanh nghiệp. Việc hạ lãi suất phải giảm mạnh để đảm bảo đáp ứng với nguyện vọng của doanh nghiệp, vì việc giảm lãi suất 1% trong thời gian qua đối với doanh nghiệp đang trong quá trình sản xuất kinh doanh thu hẹp và khó khăn như hiện nay thì tác dụng không đáng kể, điều này càng rõ hơn đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, là đối tượng khó khăn nhất trong điều kiện khủng hoảng kinh tế như hiện nay. Đại biểu đặt ra vấn đề về tác động của Nghị quyết 11 của Chính phủ trong cắt giảm đầu tư công, với mục tiêu chính là giảm lạm phát, ổn định giá cả đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các khu công nghiệp, khu kinh tế. Hoạt động của 2 khu vực này là nhân tố chủ yếu kích thích tăng trưởng, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho dân cư. Đề nghị Chính phủ nghiên cứu để có giải pháp hiệu quả, thiết thực, đồng bộ, ổn định và lâu dài nhằm giải quyết vấn đề trên, hạn chế các giải pháp tình thế. Thảo luận về đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng khi tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước thì cần triển khai mạnh mẽ, chỉ giữ lại các doanh nghiệp nhà nước phục vụ công ích, còn lại nếu không cổ phần hóa thì cũng phải sáp nhập hoặc tăng vốn điều lệ để doanh nghiệp đủ mạnh, đủ sức cạnh tranh với khu vực và thế giới. Mở rộng hơn, đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, đề án chú trọng nhiều đến các doanh nghiệp nhà nước ở trung ương mà đề cập ít đến doanh nghiệp nhà nước ở địa phương (kể cả các nông, lâm trường quốc doanh sau khi chuyển đổi), trong khi đây là đối tượng rất cần bổ sung vốn điều lệ hoặc thực hiện cổ phần hóa. Đối với hệ thống pháp luật và chính sách kinh tế cần ban hành đồng bộ với đề án tái cấu trúc kinh tế gắn với mô hình tăng trưởng, cần sửa đổi Luật Đầu tư và xây dựng để ban hành luật Khu Kinh tế, khu công nghiệp, có như vậy mới tháo gỡ được những khó khăn vướng mắc, các nút thắt về cơ chế để khuyến khích các thành phần kinh tế yên tâm đầu tư khi hệ thống chính sách pháp luật được ban hành. PHẠM HỒNG NAM - NGUYỄN THỊ LÝ (lược ghi)