Công nghiệp Quảng Trị tìm lợi thế từ thách thức của biến đổi khí hậu toàn cầu
(QT) - Là một trong 5 nước trên thế giới dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu (BĐKH) toàn cầu, việc tìm ra cách chủ động ứng phó và từng bước thích nghi hiệu quả đang đặt ra ngày càng cấp bách đối với Việt Nam. Tỉnh Quảng Trị là địa phương chịu ảnh hưởng hầu hết các loại thiên tai thường xảy ra ở Việt Nam nhưng với tần suất cao hơn và mức độ ác liệt hơn như bão, áp thấp nhiệt đới, lũ lụt, lũ quét, dông sét, sạt lở đất, sụt lún đất, úng ngập, hạn hán, xâm nhập mặn, triều cường...trong đó ...

Công nghiệp Quảng Trị tìm lợi thế từ thách thức của biến đổi khí hậu toàn cầu

(QT) - Là một trong 5 nước trên thế giới dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu (BĐKH) toàn cầu, việc tìm ra cách chủ động ứng phó và từng bước thích nghi hiệu quả đang đặt ra ngày càng cấp bách đối với Việt Nam. Tỉnh Quảng Trị là địa phương chịu ảnh hưởng hầu hết các loại thiên tai thường xảy ra ở Việt Nam nhưng với tần suất cao hơn và mức độ ác liệt hơn như bão, áp thấp nhiệt đới, lũ lụt, lũ quét, dông sét, sạt lở đất, sụt lún đất, úng ngập, hạn hán, xâm nhập mặn, triều cường...trong đó có những năm, nhiều loại hình thiên tai diễn ra liên tiếp, gây thiệt hại nặng nề trên địa bàn. Nền kinh tế tỉnh Quảng Trị hiện có hai lĩnh vực chủ công, nòng cốt là nông nghiệp và công nghiệp. Trong điều kiện hết sức bất lợi về thời tiết, khí hậu, thiên tai thường xuyên diễn ra, dịch bệnh thường xuyên đe dọa, giá cả vật tư đầu vào tăng cao... ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Trị vẫn gặt hái được những thành tựu quan trọng. Tổng sản lương lương thực có hạt năm 2013 đạt mức kỷ lục hơn 23,5 vạn tấn. Vấn đề đang đặt ra là, trước thách thức của BĐKH toàn cầu, nền nông nghiệp Quảng Trị đã vượt qua khó khăn và tạo được dấu ấn đậm nét trong công cuộc đổi mới, vậy nền công nghiệp Quảng Trị phải làm gì để thích ứng hiệu quả và phát triển bền vững?

Khai thác gỗ rừng trồng, phục vụ cho công nghiệp chế biến gỗ ván

Hiện nay, BĐKH đang là “báo động đỏ” trên bình diện toàn cầu. Những giải pháp có tính bắt buộc mà nhân loại trên trái đất phải chung tay hành động thì có nhiều, trong đó tập trung vào việc bảo vệ và phát triển rừng bền vững, khuyến khích phát triển các nguồn năng lượng tái tạo (như điện gió, điện mặt trời...), phát triển các loại vật liệu không nung...Những thách thức của BĐKH toàn cầu vô hình chung lại chính là cơ hội cho tỉnh Quảng Trị phát huy thế mạnh trong chế biến gỗ rừng trồng, sản xuất các loại vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường và khai thác tiềm năng về điện gió, điện mặt trời hết sức dồi dào trên địa bàn. Tỉnh Quảng Trị hiện có trên 60.000 ha rừng trồng và hàng chục triệu cây phân tán, được đánh giá là tỉnh có trữ lượng gỗ rừng trồng lớn nhất so với các tỉnh khu vực Bắc Trung Bộ. Hiện trên 21 cơ sở chế biến gỗ rừng trồng trong tỉnh mới tiêu thụ khoảng 2/3 nguồn nguyên liệu gỗ khai thác định kỳ. Nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế về nguồn nguyên liệu gỗ keo các loại, bạch đàn, thông... Công ty CP gỗ MDF VRG Quảng Trị, thành viên của Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam đã tiên phong trong việc đầu tư nhà máy sản xuất ván gỗ có quy mô hàng đầu trong nước cũng như trong khu vực tại Khu Công nghiệp Nam Đông Hà. Nhà máy chuyên sản xuất các sản phẩm gỗ ván MDF với quy mô công nghệ hiện đại nhất và công suất lớn nhất Việt Nam đến thời điểm hiện nay. Sản phẩm chính của công ty là sản xuất gỗ MDF và hàng thủ công mỹ nghệ cung cấp cho thị trường ở trong và ngoài nước. Năm 2013, tổng khối lượng sản xuất gỗ đạt trên 80.000 m 3 sản phẩm; đảm bảo việc làm ổn định cho 220 CB,CNV với thu nhập bình quân đạt gần 8 triệu đồng/người/ tháng. Vào ngày 20/2/2014, tại Khu Công nghiệp Quán Ngang, huyện Gio Linh, Công ty tổ chức lễ khởi công xây dựng dây chuyền hai Nhà máy sản xuất gỗ MDF VRG - Quảng Trị. Đây là dây chuyền hiện đại của châu Âu trong chế biến gỗ MDF, đạt công suất 120.000 m 3 gỗ MDF/năm, với tổng vốn đầu tư gần 1.400 tỷ đồng. Sau khi dây chuyền hai nhà máy đưa vào hoạt động, Công ty cổ phần gỗ MDF VRG - Quảng Trị phấn đấu đưa tốc độ tăng trưởng đạt hơn 300%, doanh thu hơn 1.300 tỷ đồng/năm, nộp ngân sách nhà nước 75 tỷ đồng/năm, giải quyết việc làm cho hơn 2.000 lao động tại địa phương, góp phần thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn ở tỉnh Quảng Trị. Theo kế hoạch, dây chuyền hai nhà máy xây dựng hoàn thành đưa vào hoạt động trong quý hai năm 2015. Điều đáng quan tâm là với việc Mỹ và các nước châu Âu siết chặt các quy định về kiểm tra nguồn gốc sản phẩm gỗ xuất khẩu, giá gỗ rừng trồng đang có xu hướng tăng lên. Đây là cơ hội thuận lợi cho việc phát triển rừng trồng và chế biến gỗ rừng trồng của tỉnh trong những năm tới. Đối với sản xuất vật liệu xây dựng không nung, tỉnh Quảng Trị cũng có rất nhiều lợi thế. Trên địa bàn hiện có nguồn nguyên liệu cát silic dùng cho sản xuất gạch bê tông khí chưng áp (AAC) và các loại gạch trang trí, gạch lát nền...có trữ lượng khá lớn. Đặc biệt, Chính phủ đã có quy định đến năm 2015, các loại vật liệu xây dựng không nung thay thế gạch đất sét nung chiếm tỷ trọng 20-25% và tăng dần trong các năm tiếp theo để bảo vệ quỹ đất sản xuất nông nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường. Đây cũng chính là cơ hội cho tỉnh Quảng Trị trong việc thúc đẩy phát triển các loại vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường. Một doanh nghiệp nhanh nhạy đi trước, đón đầu, biến thách thức thành cơ hội trong sản xuất, kinh doanh ở lĩnh vực vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường phải kể đến Công ty Cổ phần Thiên Tân. Từ tháng 8/2013, Công ty đưa vào hoạt động Xí nghiệp sản xuất gạch không nung với công suất giai đoạn 1 đạt 40 triệu viên gạch quy chuẩn/năm. Đây là nhà máy đầu tiên trên địa bàn tỉnh sản xuất loại gạch thân thiện với môi trường, được xem là bước đi phù hợp chiến lược phát triển quốc gia theo Quyết định 567/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 28/4/2010 và Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 16/4/2012 về định hướng chiến lược phát triển gạch không nung đến năm 2020. Nếu tất cả các cơ sở sản xuất gạch đất sét nung trên địa bàn chuyển đổi sang loại hình gạch không nung, mỗi năm sẽ có một diện tích đất nông nghiệp khá lớn được bảo toàn nguyên vẹn, môi trường cũng sẽ được thanh sạch hơn do hạn chế được khí thải từ than đá, xỉ than, đất thải loại sau tạo hình gạch nung... Hiện tượng trái đất nóng lên cùng với các biến thái cực đoan của khí hậu thời tiết trước mắt và trong tương lai dự kiến sẽ tạo nên số giờ nắng cao và cường độ gió Tây Nam thổi mạnh hơn qua địa bàn tỉnh Quảng Trị. Đây chưa hẳn là một thảm họa, trái lại là điều kiện cần để tỉnh lợi dụng nghiên cứu xúc tiến phát triển loại hình điện gió và điện từ năng lượng mặt trời, loại năng lượng sạch, thân thiện với môi trường đang được thế giới ưa chuộng. Theo khảo sát ban đầu, chỉ riêng xã Hướng Linh (Hướng Hóa), tiềm năng về điện gió đã lên đến trên 200 MW, gấp hơn 3 lần công suất nhà máy thủy điện Rào Quán hiện nay. Điện gió và điện mặt trời cũng sẽ đắc dụng nếu nghiên cứu lắp đặt tại huyện đảo Cồn Cỏ để chủ động nguồn năng lượng tại chỗ. Ngày 7/9/2009, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1419/QĐ-TTg phê duyệt “Chiến lược sản xuất sạch hơn trong công nghiệp đến năm 2020”. Để thực hiện có hiệu quả các nội dung và nhiệm vụ của Chiến lược, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đức Cường ký Quyết định số 1399/QĐ-UBND ngày 12/8/2013 về việc ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược sản xuất sạch hơn trong công nghiệp đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Mục tiêu chung được xác định sản xuất sạch hơn được áp dụng rộng rãi tại các cơ sở sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên thiên nhiên, nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu; giảm thiểu phát thải và hạn chế mức độ gia tăng ô nhiễm; bảo vệ và cải thiện chất lượng môi trường, sức khỏe con người và bảo đảm phát triển bền vững. Với những bước đi thích ứng và hiệu quả, công nghiệp Quảng Trị đang chủ động biến những thách thức thành lợi thế, phát huy hết tiềm năng sẵn có để hội nhập và tăng trưởng, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Quảng Trị. Bài, ảnh: ĐÀO TÂM THANH