Đầu tư cho trẻ là đầu tư cho tương lai

(QT) - Phòng tư vấn với tên gọi “Mặt trời bé thơ” chính thức ra mắt ở một số địa phương trong tỉnh Quảng Trị gần 2 tháng nay là tín hiệu vui cho những người chăm sóc trẻ nói chung và các bà mẹ có con nhỏ nói riêng. Đến với phòng tư vấn từ khi mang thai 3 tháng cuối đến khi trẻ tròn 24 tháng tuổi, các bà mẹ sẽ được giải đáp những khó khăn và bổ sung kiến thức trong quá trình nuôi dưỡng con nhỏ. Tuy nhiên, hiện số người tìm đến các phòng tư vấn còn rất thưa thớt. Do đó, cần phải có giải pháp hiệu quả để làm sao thu hút ngày càng đông bà mẹ ý thức được tầm quan trọng về vấn đề dinh dưỡng của con em mình. Trong những năm gần đây, Việt Nam không ngừng nỗ lực nhằm giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em dưới 5 tuổi từ 38,7% năm 1999 xuống còn 29,3% năm 2010. Tuy nhiên, tỷ lệ nhẹ cân và tỷ lệ thấp còi ở trẻ dưới 2 tuổi ở nước ta còn cao so với các nước trong khu vực. Lý do chủ yếu là tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu quá thấp và thực hành ăn bổ sung chưa hợp lý. Đối với Quảng Trị, qua điều tra 30 cụm ngẫu nhiên năm 2010 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia nhận định về SDD trẻ em thì tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi ở tỉnh giảm đáng kể so với năm 2009.

Tư vấn cho bà mẹ có con nhỏ tại phòng tư vấn “Mặt trời bé thơ”, Trung tâm Y tế Đông Hà.

Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề y tế đáng quan tâm vì trong đó có gần 1/3 trẻ bị thấp còi và 1/5 trẻ bị SDD thể nhẹ cân; có 86% bà mẹ cho con bú trong vòng 1 giờ đầu sau sinh nhưng chỉ có chưa đến 1/10 trẻ dưới 6 tháng tuổi được bú mẹ hoàn toàn và 1/4 số trẻ được tiếp tục bú mẹ cho đến 24 tháng tuổi. Nhận thức được tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng trẻ nhỏ, trong những năm qua, tỉnh Quảng Trị đã quan tâm đầu tư cho lĩnh vực phòng chống SDD trẻ em bằng nguồn ngân sách của nhà nước và viện trợ của các tổ chức phi chính phủ. Trước thực trạng trên, dự án Alive and Thrive (A&T) do Quỹ Bill&Melinda Gate-Hoa Kỳ đã tài trợ cho Việt Nam thông qua Viện Khoa học Phát triển giáo dục và Tổ chức cứu trợ trẻ em tại Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế, Viện Dinh dưỡng và các đối tác cấp tỉnh cùng triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ, góp phần giảm thiểu tỷ lệ nhẹ cân và thấp còi ở trẻ em dưới 2 tuổi. Ở Quảng Trị, dự án A&T được triển khai từ năm 2009-2013 tại 4 huyện, thành phố là Hướng Hóa, Gio Linh, Triệu Phong và Đông Hà với mục tiêu: Tăng gấp 2 lần tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu; cải thiện thực hành cho trẻ từ 6 đến 24 tháng tuổi, bổ sung cả về chất lượng và số lượng; giảm 2% tỷ lệ trẻ em dưới 2 tuổi bị thấp còi mỗi năm tại các vùng triển khai dự án. Mô hình can thiệp của dự án là phòng tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ và nhóm hỗ trợ nuôi dưỡng trẻ nhỏ tại cộng đồng. Hiện tại các địa phương nằm trong dự án đã xây dựng 25 phòng tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ “Mặt trời bé thơ”. Từ tháng 8 - 10/2011, tất cả các phòng tư vấn sẽ đi vào hoạt động. Đến với phòng tư vấn, các bà mẹ sẽ được cung cấp các kiến thức về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ thông qua các gói dịch vụ như khuyến khích, hỗ trợ, quản lý việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn; hướng dẫn, quản lý cách cho trẻ ăn bổ sung nhằm góp phần giảm tỷ lệ SDD, thừa cân béo phì và các bệnh liên quan đến SDD trẻ em. Trong tháng 8/2011, 2 trên tổng số 25 phòng tư vấn “Mặt trời bé thơ” đầu tiên trong tỉnh được đặt tại Trung tâm Y tế và Bệnh viện đa khoa thành phố Đông Hà chính thức ra mắt. Gần 150 phụ nữ mang thai và có con nhỏ cùng đông đảo người dân các phường lân cận tham dự đều háo hức chờ đợi được các tư vấn viên trả lời những thắc mắc của mình. Tại phòng tư vấn, chị em được cung cấp 5 gói dịch vụ như: Dành cho đối tượng bà mẹ mang thai 3 tháng cuối (1 - 3 lần tư vấn), dành cho những bà mẹ mới sinh (1 lần tư vấn), dành cho những bà mẹ có con dưới 6 tháng tuổi (1 lần tư vấn), dành cho những bà mẹ có con 5 - 6 tháng tuổi (4 - 6 lần tư vấn) và dành cho những bà mẹ có con 6 - 24 tháng tuổi (4 - 6 lần tư vấn). Tuy nhiên, sau gần 2 tháng đi vào hoạt động, các phòng tư vấn chỉ rải rác có vài người đến để được tư vấn. Chị Nguyễn Thị Vinh, Phó trưởng Khoa CSSKSS, phụ trách phòng tư vấn “Mặt trời bé thơ” tại Trung tâm Y tế Đông Hà cho biết: “Trong 9 tháng đầu năm, toàn thành phố Đông Hà có 1.590 phụ nữ mang thai, trong đó có 1.014 chị đã sinh con. Trung tâm Y tế Đông Hà có 6 cán bộ được đào tạo khá bài bản kiến thức, kỹ năng cung cấp các dịch vụ tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ. Gần 2 tháng nay, phòng tư vấn chỉ tiếp đón khoảng 10 chị đến đây”. Bệnh viện đa khoa Đông Hà là nơi có lượng bệnh nhân đến khám, chữa bệnh hàng ngày khá đông nên việc chọn đặt phòng tư vấn này là điều kiện thuận lợi hơn so với những điểm tư vấn khác, tuy nhiên, bác sĩ Trần Thị Quỳnh Hoa, Trưởng Khoa sản cho biết, sau ngày khai trương đến nay, phòng tư vấn chỉ có khoảng 15 chị em đến xin giải đáp một số thắc mắc về chăm sóc, nuôi dưỡng con nhỏ. Thực tế đó đòi hỏi cần phải có giải pháp thích hợp để các bà mẹ ý thức cao được vấn đề đầu tư cho giai đoạn mang thai và nuôi con dưới 24 tháng tuổi, đây là điều kiện quan trọng để cải thiện tương lai về sau cho trẻ. Bởi từ 24 - 36 tháng tuổi trở đi nếu được chăm sóc, nuôi dưỡng đúng cách sẽ thấy hiệu quả rõ rệt, giúp trẻ chống lại nguy cơ SDD. Để các phòng tư vấn “Mặt trời bé thơ” phát huy hiệu quả lâu dài, thu hút nhiều phụ nữ mang thai và có con nhỏ, các ngành chức năng cần tăng cường hơn nữa các biện pháp tuyên truyền, vận động sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân về tầm quan trọng của vấn đề dinh dưỡng của trẻ. Trong đó, chú trọng những cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ mang thai và có con nhỏ, đặc biệt là tại các địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa. Phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể lồng ghép nội dung vấn đề dinh dưỡng ở trẻ trong các cuộc họp dân, hội phụ nữ, nông dân…Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, kỹ năng tuyên truyền, vận động cho cộng tác viên dinh dưỡng ở cơ sở. Có thể áp dụng những cách làm hay của công tác dân số-KHHGĐ để làm sao trong tương lai gần không còn cảnh cán bộ, cộng tác viên dinh dưỡng phải “đi từng nhà, rà từng đối tượng” mà nhiều chị em ý thức cao hơn và xem phòng tư vấn “Mặt trời bé thơ” là địa chỉ quen thuộc, tin cậy về dịch vụ tư vấn nuôi dưỡng trẻ nhỏ chất lượng cao. Từ đó, giúp họ cải thiện hành vi nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ nhỏ để con mình có thể phát triển hoàn thiện cả về thể lực và trí lực. Bài, ảnh: KÔ KĂN SƯƠNG