Ghi nhanh: Vượt lên lũ dữ

(QT) - Mưa lớn suốt những ngày qua đã gây ngập lụt trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Trị. Tính đến 20 giờ ngày 17/10/2011, toàn tỉnh đã có trên 26.000 hộ dân ở các huyện Hải Lăng, Triệu Phong, Vĩnh Linh, Đakrông, thị xã Quảng Trị và thành phố Đông Hà bị ngập sâu từ 1-2 m, các huyện như Cam Lộ, Gio Linh nước ngập cục bộ từ 0,5- 1m. Hơn 1500 ha lúa chưa thu hoạch bị nhấn chìm trong nước hư hại nặng, hàng ngàn con cá giống bị cuốn trôi...cùng nhiều thiệt hại khác về giao thông, thủy lợi, công trình dân sinh chưa thể thống kê hết. Cứu dân trong đêm Mưa với cường suất lớn từ 7 giờ đến 10 giờ ngày 16/10 đã gây ra tình trạng ngập úng cục bộ tại địa bàn các phường 1,2,3, Đông Lương, Đông Lễ của thành phố Đông Hà. Toàn thành phố có 7 tuyến đường bị ngập úng trong nhiều giờ liền do hệ thống thoát nước kém. Đến chiều tối cùng ngày nước úng đã thoát ở các phường nội thị nhưng ở các phường vùng ven nước lũ lại dâng cao. Đến 20 giờ nước lũ đột ngột tràn vào nhà dân ở các phường Đông Lương, Đông Lễ. Tuyến Quốc lộ 1A từ cầu Lai Phước đến Triệu Giang nước lũ dâng cao hơn 1 m, đường Hùng Vương nối dài đoạn qua KCN Nam Đông Hà nước tràn qua đường gây ách tắc giao thông. Ngay trong đêm 16/10, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính vừa trở về từ vùng núi cao Hướng Hóa đã trực tiếp chỉ đạo công tác di dời dân ra khỏi vùng ngập lụt nặng ở phường Đông Lương. Các lực lượng bộ đội và công an đã huy động 6 chiếc canô khẩn trương len lỏi vào từng nhà để vận động người dân sơ tán khỏi vùng nguy hiểm.

Đồng chí Nguyễn Quân Chính, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo công tác di dời dân ở vùng trũng Hải Lăng.

Trong điều kiện đêm tối, nước lại dâng cao, đường dây điện, viễn thông lại giăng mắc nên rất khó khăn cho việc sơ tán dân. Việc phải làm ngay lúc này là đưa dân ra khỏi vùng ngập lụt nên đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính đã yêu cầu Công ty Điện lực Quảng Trị cắt điện tại hiện trường ứng cứu để bảo đảm an toàn tính mạng cho mọi người khi nước lũ dâng cao. Lực lượng cứu hộ cùng chính quyền thành phố Đông Hà đã bất chấp hiểm nguy dùng canô len lõi vào từng nhà để vận động người dân sơ tán. Ông Hoàng Minh Tâm nhớ lại: “Khi đó khoảng 8 giờ tối, bất ngờ nước ập vào nhà chỉ trong nháy mắt nên mọi tài sản đều bị ngâm nước. Nhưng thật may lúc đó lực lượng cứu hộ đưa canô đến, tôi hối thúc mọi người trong gia đình nhanh chóng leo lên canô để bảo toàn tính mạng, mọi tài sản trong nhà để lại đó đã”. Ông Tâm đưa tay chỉ cho chúng tôi thấy mực nước chạm đến ô cửa sổ vừa rút khỏi nhà. Mặc dù trong đêm tối và mưa gió mịt mù nhưng bằng tinh thần quả cảm và nghị lực phi thường, lực lượng ứng cứu đã kịp thời đưa 75 hộ dân với gần 400 người ở phường Đông Lương, thành phố Đông Hà kịp thời khỏi vùng hiểm nguy ngay trong đêm 16/10. Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính cho biết: “Chúng tôi đã chỉ đạo lực lượng cứu hộ phải làm hết sức mình để đưa dân ra khỏi vùng hiểm nguy. Trong đó có nhiều trường hợp cả gia đình đều ốm nên phải gọi xe cấp cứu chở ngay đến bệnh viện. Lại có trường hợp cả nhà lên canô rồi nhưng một người nằng nặc xin ở lại vì sợ mất mấy con bò... Với ý thức trách nhiệm cao, hành động nhanh chóng, kiên quyết, đảm bảo an toàn nên lực lượng cứu hộ đã hoàn thành công việc sơ tán dân vào lúc 2 giờ sáng ngày 17/10...” “Biển nước” Hải Lăng Suốt cả buổi sáng ngày 17/10, trời vẫn mưa như trút nước, chúng tôi lại theo đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính vào vùng “rốn” lũ Hải Lăng. Quốc lộ 1 bị tắc nhiều đoạn, hàng trăm xe nối đuôi nhau đợi cả tiếng đồng hồ. Ở Hải Lăng, nước lũ vẫn đang dâng cao. Mọi tuyến đường liên huyện, liên xã đã ngập chìm trong biển nước. Việc chỉ đạo chống lũ lúc này chỉ trông chờ vào phương tiện thuyền máy.

Vùng trũng Hải Lăng ngập chìm trong lũ lụt.

Theo báo cáo nhanh của UBND huyện Hải Lăng tính đến 10 giờ ngày 17/10 toàn huyện đã có 8.800 hộ dân bị ngập sâu từ 1-2 m, đặc biệt ở các xã vùng trũng như Hải Thành, Hải Tân, Hải Hòa, Hải Dương, Hải Thiện, Hải Thọ...do nước ở thượng nguồn đổ về quá lớn nên đã ngập hoàn toàn. Hồ chứa nước Miếu Bà ở Hải Sơn vượt mức an toàn buộc phải xả lũ, tại khu vực xã Hải Trường nước chảy mạnh gây sạt lở nhiều đoạn nên phải huy động hàng năm người dân ra sức cứu lấy tuyến đê bao. Sức người chống chọi với thiên tai và hiểm nguy luôn rình rập. Một điều đáng tiếc đã xảy ra đối với thanh niên Trương Công Minh sau khi tham gia lực lượng cứu đê trở về đã không may bị nước lũ cuốn trôi. Trước những mất mát về người và thiệt hại về tài sản, huyện Hải Lăng đã chỉ đạo công tác phòng chống lũ một cách khẩn trương và đề cao tính an toàn. Ngay chiều tối và đêm 16/10, huyện đã nhanh chóng di dời hơn 1000 hộ dân ở các vùng thấp trũng, ngập lụt đến nơi an toàn. Đồng thời huy động lực lượng để khuân vác, đưa lên nơi cao ráo hàng ngàn tấn lương thực của các hộ dân vừa thu hoạch xong. Một thực tế rất dễ nhận thấy ở Hải Lăng đó là tinh thần chủ động và sáng tạo của người dân. Ông Nguyễn Văn Đĩu ở xã Hải Chánh cho biết: “Dân chúng tôi từ khi lọt lòng mẹ đã thấy lũ. Nay đã 70 tuổi nhưng với tôi có năm nào mà không phải chống chọi từ 1 đến 3 cơn lũ. Vì vậy, việc tôn cao nền nhà, xây nhà chống lũ hay chèo xuồng giúp dân lánh nạn là công việc thường nhật của người dân ở đây.” Chúng tôi đi bằng thuyền máy xuôi dòng Ô Lâu về các xã Hải Tân, Hải Hòa. Cả một vùng đất lúa mênh mông nay đang ngập chìm trong biển nước. Hàng trăm ngôi nhà bị nước ngập quá giường nằm buộc phải đi sơ tán. Từ thôn Phú Kinh qua An Thơ (Hải Hòa) rồi lên Hội Kỳ (Hải Chánh) nhà cửa, ruộng vườn đang ngập chìm trong nước lũ. Anh Nguyễn Mãnh, Chủ tịch UBND xã Hải Hòa cho biết: “Toàn xã có 1073 hộ thì có đến 950 hộ bị ngập sâu từ 1-2m. Khi nước lũ về, chúng tôi đã huy động hàng chục ghe, thuyền để sơ tán dân, đặc biệt ưu tiên cứu giúp các hộ già cả, neo đơn nên đã bảo vệ an toàn tính mạng cho dân, còn thiệt hại về tài sản đó là điều không tránh khỏi.” Khi hỏi về sự khác biệt của trận lũ này so với mọi năm, anh Mãnh cho biết thêm: “Nếu xét về độ triều cường thì năm nay không cao bằng năm 2009, nhưng mức độ nguy hiểm hơn vì nước lũ đổ về quá nhanh. Mặc dù đã đưa ra các phương án phòng chống và dựa vào kinh nghiệm chống lũ của người dân nhưng quả thật tối qua chúng tôi có phần lúng túng. Điều thuận lợi là toàn xã có đến 90% hộ có thuyền ghe nên cơ bản người dân đã chủ động lên ghe tránh lũ. Mặc khác, trong những năm trở lại đây nhờ kinh tế khá giả, nhiều hộ dân đã xây nhà cao tầng để chống lũ nên công việc phòng chống lũ lụt ở địa phương ít gặp khó khăn...” Mỗi khi đối mặt với thiên tai, đặc biệt là lũ lụt thì phương án tối ưu nhất đặt ra là “4 tại chỗ”. Đây được coi là phương án hữu hiệu nhất để phát huy nội lực của từng địa phương, từng người dân ngay trong vùng bị thiên tai. Vì vậy, khi trực tiếp chỉ đạo các địa phương chống lũ, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Cường luôn nhấn mạnh đến phương án “4 tại chỗ” để giảm thiểu các thiệt hại về người và tài sản. Trong điều kiện mưa lũ vẫn đang tiếp diễn, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương luôn đề cao tinh thần cảnh giác với thiên tai để có phương án phối hợp chặt chẽ cùng nhau trong từng khu dân cư nhằm đối phó hiệu quả với thiên tai, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản, quyết tâm khắc phục nhanh hậu quả, sớm ổn định sinh hoạt, đời sống, sản xuất cho nhân dân. Bài, ảnh: HỒ NGUYÊN KHA