Mùa vàng trên đất Gio Linh

(QT) - Gio Linh (Quảng Trị) là huyện có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển vùng trọng điểm lúa chất lượng cao. Trên thực tế, ở Gio Linh đã hình thành nên các vùng chuyên canh, vùng trồng lúa chất lượng cao với diện tích canh tác hàng năm trên 2.700 ha như ở các xã Trung Hải, Trung Sơn, Gio Quang... Vụ đông xuân 2014 với diện tích gieo trồng lúa đạt 4.456,4 ha, sản lượng đạt 25891,684 tấn, năng suất lúa cao nhất từ năm 1975 cho đến nay với 58,1 tạ/ha, tăng 3,6 tạ/ha so với kế hoạch, so với cùng kỳ các năm trước tăng 4,4 tạ/ha. Nhằm khai tốt những tiềm năng, thế mạnh sẵn có, huyện Gio Linh đã triển khai nhiều chủ trương, kế hoạch, biện pháp quy hoạch sản xuất nông nghiệp, phát triển vùng chuyên canh nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với nhu cầu thị trường, nhằm đạt giá trị cao trên một đơn vị diện tích, tạo ra nhiều sản phẩm, tăng thu nhập và nâng cao đời sống nhân dân. Huyện cũng đã thực hiện mạnh mẽ và hiệu quả chủ trương dồn điền, đổi thửa để có điều kiện sản xuất tập trung, cải tạo đồng ruộng; tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao tiến bộ KHKT để người dân có thêm những kiến thức cần thiết nhất, chủ động đầu tư cho sản xuất có hiệu quả.

Thăm đồng sớm phát hiện dịch bệnh trên cây lúa

Anh Lê Văn Toàn, Phó Trưởng phòng NN&PTNN huyện Gio Linh cho biết, một trong những yếu tố quan trọng trong việc hình thành và phát triển vùng trọng điểm lúa chất lượng cao chính là việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, bố trí lịch thời vụ hợp lý, đưa các giống lúa mới vào sản xuất, đặc biệt là giống lúa cho năng suất, sản lượng cao vào sản xuất, như: TVR, VS1, Bồ đề 688X2, HDT8... , phù hợp với thực tế mỗi địa phương. Đồng thời triển khai khảo nghiệm 10 giống lúa mới tại HTX Quang Thượng (Gio Quang), HTX Nhĩ Trung (Gio Thành), HTX Cao Xá (Trung Hải), HTX Kinh Môn (Trung Sơn) nhằm giúp cho công tác quản lý, lựa chọn bổ sung các giống lúa ngắn ngày, phù hợp vào cơ cấu bộ giống lúa của huyện. Trạm Khuyến nông khuyến ngư huyện triển khai mô hình “1 phải 5 giảm” sản xuất lúa hữu cơ sử dụng phân bón Quế Lâm với quy mô 5 ha dùng giống DT 39 cho năng suất cao 60-62 tạ/ha, thể hiện sự liên kết 4 nhà trong sản xuất nông nghiệp đưa lại hiệu quả kinh tế cho 8 hộ gia đình tham gia mô hình tại HTX Quang Thượng; Trung tâm giống cây trồng tổ chức liên kết sản xuất 10 ha giống lúa IR35366 với HTX tại Gio Thành đạt năng suất tính 60tạ/ha... Ngoài ra, huyện còn triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ sản xuất như diệt chuột bằng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó, nổi bật là tạo lũ giả vùng hành lang sông Cánh Hòm và dùng thuốc sinh học, sử dụng hơn 1.000 bẫy bán nguyệt. Kết quả trong vụ đông xuân 2014, toàn huyện đã diệt được 183.825 con. Nhờ làm tốt công tác diệt chuột mà trong vụ đông xuân và hè thu 2014, toàn huyện chưa có héc-ta nào bị chuột gây thiệt hại nặng. Thuận lợi lớn nhất ở Gio Linh chính là có các hệ thống công trình thuỷ lợi được xây dựng đồng bộ, và phát huy hiệu quả tích cực như: Trúc Kinh, Hà Thượng, Kinh Môn… Để chủ động nguồn nước, phục vụ đắc lực sản xuất nông nghiệp, Gio Linh luôn chú trọng thực hiện có hiệu quả các chương trình kiên cố hoá kênh mương, giao thông nội đồng, đầu tư nâng cấp, mở rộng năng lực tưới tiêu của các công trình thuỷ lợi. Thường xuyên tổ chức triển khai công tác nạo vét kênh mương, vệ sinh đồng ruộng như: nạo vét hạ lưu đập Mụ Châu, kênh tiêu bàu Phùng Lâm (Lâm Xuân, Gio Mai)…

Kiểm tra đồng ruộng đánh giá năng xuất và sản lượng

Nguồn nước từ công trình thuỷ lợi giúp các địa phương lâu nay chỉ canh tác được một vụ bấp bênh như Gio Thành, Gio Mỹ… nay đã chủ động được nguồn nước, nhất là trong vụ hè thu. Khi đã chủ động được nguồn nước, người dân đã mạnh dạn tập trung xây dựng và phát triển nền sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, tạo ra những cánh đồng lúa có quy mô sản xuất tập trung, chuyên canh, có khối lượng hàng hóa lớn và chất lượng cao. Bước đột phá quan trọng và hiệu quả trong phát triển vùng trọng điểm lúa, chính là huyện Gio Linh chú trọng thực hiện mạnh mẽ và hiệu quả việc dồn điền, đổi thửa, chuyển đổi ruộng đất để có điều kiện sản xuất tập trung, cải tạo đồng ruộng, và đẩy mạnh công tác quy hoạch lại hệ thống giao thông nội đồng, thủy lợi, đảm bảo thuận lợi trong việc đưa cơ giới và các tiến bộ KHKT, công nghệ tiên tiến vào sản xuất. Thời gian qua, các HTX, người dân đẩy mạnh cơ giới hoá vào sản xuất nông nghiệp, sử dụng máy có công suất lớn thay cho loại máy cào cào có công suất thấp để tăng năng suất lao động, đảm bảo đúng lịch thời vụ. Có thể khẳng định, việc áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất không chỉ rút ngắn thời gian mùa vụ mà còn giúp người nông dân mở rộng diện tích sản xuất, tăng năng suất lao động, giúp người nông dân có thêm điều kiện đầu tư, thâm canh tạo ra nông sản có tính hàng hoá cao. Với những phương án đổi mới hình thức canh tác, cùng các chủ trương đúng đắn, những năm qua, các vụ mùa lúa ở Gio Linh luôn cho năng suất, sản lượng cao, từ đó, duy trì bền vững và phát triển các vùng trọng điểm lúa chất lượng cao, góp phần nâng cao đời sống người dân. Đây chính là cơ sở quan trọng để thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với nhu cầu thị trường theo hướng hiện đại, khai thác tốt các tiềm năng, thế mạnh ở mỗi địa phương, phấn đấu đến năm 2015, giá trị sản xuất nông nghiệp trên địa bàn đạt 100 triệu đồng/ha/năm. Hình thành hệ thống sản xuất lúa giống với sự tham gia của nhiều tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế, gắn nghiên cứu với ứng dụng, chuyển giao; gắn chọn giống, tạo giống, bình tuyển giống với thị trường tiêu thụ. Gio Quang là một xã trọng điểm lúa chất lượng cao của huyện Gio Linh. Nhiều người dân tự hào với những thành quả đạt được trong sản xuất nông nghiệp ở Gio Quang những năm qua. Từ một vùng quê khô khát, sản xuất nông nghiệp bấp bênh, người dân phải phiêu bạt tứ xứ để mưu sinh, nhưng có được kết quả như hôm nay chính là nhờ chủ động được nguồn nước tưới, nhiều hộ gia đình nông dân gắn bó với ruộng đồng lại có nhiều kinh nghiệm quý báu trong thâm canh lúa nước, ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, quan tâm đầu tư mua sắm thiết bị máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp nên Gio Quang đã có những đổi thay rất mạnh mẽ. Để tiếp tục phát triển đi lên, người dân Gio Quang đang chú trọng đẩy mạnh hợp tác, liên kết giữa các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp, các nhà khoa học cũng như tìm thị trường đầu ra ổn định cho sản phẩm. Đặc biệt, đây là địa phương đi đầu trong việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp, hiện toàn xã có 490 máy phục vụ sản xuất nông nghiệp, trong đó có 80 máy Kubuta, 15 máy gặt đập liên hợp, máy tuốt lúa, bơm nước, vận chuyển nông sản... Ngoài ra, Gio Quang có 14 máy xay xát lúa, trong đó có 9 máy đánh bóng gạo chất lượng cao đủ tiêu chuẩn xuất khẩu với công suất khoảng 4.000 tấn/năm. Gio Quang được Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị chọn 10 ha để xây dựng cánh đồng mẫu lớn, trên cơ sở đó để nhân ra diện rộng. Ở Gio Quang xuất hiện ngày càng nhiều những gia đình nông dân có thu nhập với hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Tiêu biểu như: ông Nguyễn văn Minh ở thôn Vinh Quang Thượng với 8 mẫu ruộng, làm thêm dịch vụ máy gặt, máy xay xát mỗi năm cho thu nhập khoảng 600 triệu đồng. Anh Hoàng Đình Hùng, một nông dân trẻ ở thôn Kỳ Trúc với 2 mẫu lúa, chăn nuôi hơn 200 con gà, 20 con lợn, kinh doanh dịch vụ xay xát lúa, chế biến thức ăn gia súc cho thu nhập trên 1,6 tỷ đồng/năm, sau khi trừ chi phí, lãi ròng gần 200 triệu đồng. Từ những mô hình tiêu biểu này, đã được nhân rộng ra toàn huyện, và đã có nhiều người thực hiện thành công, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao thu nhập cho người dân, làm thay đổi bộ mặt làng quê trong hành trình xây dựng nông thôn mới. Bài, ảnh: NGUYỄN MINH ĐỨC