Báo chí đồng hành với sự nghiệp đổi mới và xây dựng quê hương

(QT) - Nhân kỷ niệm 89 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6 (1925 - 2014) và 25 năm ngày Báo Quảng Trị xuất bản số đầu tiên 13/7 (1989 - 2014), phóng viên Báo Quảng Trị đã gặp và ghi lại những cảm nhận, suy nghĩ của một số đồng chí nguyên là lãnh đạo các cơ quan báo chí địa phương về quá trình hình thành, phát triển của báo chí quê hương từ ngày tỉnh Quảng Trị lập lại đến nay . Đồng chí TRẦN TRỌNG TỐN, Nguyên Tổng biên tập Báo Quảng Trị:

Với tôi, những ngày đầu cùng với một số đồng nghiệp trở về quê hương xây dựng báo Quảng Trị luôn có ý nghĩa rất đặc biệt. Rất khó nói hết cảm xúc khi số báo đầu tiên được xuất bản vào ngày 13/7/1989, bởi đây là thành quả của trách nhiệm, tinh thần đoàn kết, vượt khó, sáng tạo của đội ngũ những người làm báo giữa bộn bề khó khăn, thiếu thốn, từ cơ sở vật chất, thiết bị đến con người để hoàn thành nhiệm vụ chính trị mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh nhà giao phó. Từ số báo đầu tiên cho đến bây giờ, điều tôi luôn tâm đắc là đội ngũ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên Báo Quảng Trị đã phát huy tốt kiến thức được đào tạo, năng lực, tư duy nhạy bén của người làm báo để không ngừng đổi mới nội dung và hình thức của tờ báo trong tuyên truyền, định hướng những vấn đề lớn, những thông tin sát thực của đời sống xã hội. Trong đó, nhiều chủ trương, chính sách lớn của tỉnh về phát triển kinh tế - xã hội như khôi phục, mở rộng diện tích cây cao su, khai thác tiềm năng, lợi thế Hành lang kinh tế Đông - Tây, phát triển kinh tế biển, vùng cát, xây dựng nông thôn mới; đổi mới, nâng cao chất lượng sự nghiệp giáo dục đào tạo, y tế cũng như tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân đã được báo tập trung tuyên truyền, phân tích, phản biện, trở thành một kênh thông tin có giá trị giúp lãnh đạo các cấp, các ngành kịp thời có giải pháp để triển khai, điều hành và quản lý hiệu quả hơn.

Nói như vậy không có nghĩa là Báo Quảng Trị đã hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, không còn những tồn tại, hạn chế. Bản thân tôi và nhiều người khác có khi vẫn phải đọc những tác phẩm báo chí đơn giản, thiếu thông tin, thiếu chiều sâu và mang tính “tô hồng”, trong khi thực tế cuộc sống đang diễn ra nhiều vấn đề về sự xuống cấp của đạo đức, lối sống, nạn quan liêu, tham nhũng, lãng phí diễn biến phức tạp cần báo chí vào cuộc một cách quyết liệt, dũng cảm hơn.

Tác nghiệp -Ảnh: THÀNH DŨNG

Điều tôi và nhiều bạn đọc khác luôn trăn trở, kỳ vọng là đội ngũ những người làm báo cần phát huy tốt hơn nữa kiến thức, năng lực chuyên môn, không ngừng trau dồi bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, từ đó quyết tâm, nỗ lực cao nhất khắc phục những khó khăn, hạn chế, nêu cao tính chiến đấu của báo chí và sự dũng cảm của người làm báo, để Báo Quảng Trị luôn đồng hành với sự nghiệp đổi mới và xây dựng quê hương. Đồng chí NGUYỄN ĐÌNH ANH, Nguyên Giám đốc Đài PT - TH Quảng Trị:Trước đây là người làm báo cũng như bây giờ là người thường xuyên theo dõi báo chí địa phương, tôi luôn thấy vai trò, vị trí đồng hành quan trọng của báo chí trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh của quê hương Quảng Trị. Từ những ngày đầu lập lại tỉnh đầy gian khó, thiếu thốn cho đến bây giờ, đội ngũ những người làm báo nói, báo hình, báo viết đã luôn lăn lộn, bám sát thực tiễn của đời sống xã hội để tuyên truyền, phản ánh sinh động không khí lao động sản xuất, kinh doanh, các sự kiện chính trị - xã hội, tâm tư, nguyện vọng, các vấn đề liên quan mật thiết đến đời sống thường nhật của các tầng lớp nhân dân. Trên sóng PT - TH, Báo Quảng Trị ngày càng có nhiều chuyên đề, chuyên trang, chuyên mục có chất lượng cao, chuyển tải hầu hết các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những chủ trương, định hướng lớn của cấp ủy, chính quyền địa phương về phát triển kinh tế - xã hội, giới thiệu những cách làm hay, điển hình tiêu biểu trong các phong trào thi đua yêu nước, cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh…Điều rất đáng phấn khởi là mặc dù hoạt động trong giai đoạn bùng nổ thông tin, sự cạnh tranh nghiệt ngã của cơ chế thị trường, đòi hỏi thông tin phải nhanh nhạy, kịp thời, đa dạng về nội dung, hình thức nhưng báo chí địa phương luôn hoạt động theo đúng mục đích, tôn chỉ, không chạy theo xu hướng giật gân, câu khách, những thị hiếu tầm thường. Đội ngũ những người làm báo luôn giữ vững, phát huy tốt phẩm chất đạo đức, lập trường chính trị, tư tưởng, đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau trong công việc và sinh hoạt. Đội ngũ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên hôm nay đã có bước phát triển về số lượng, được trẻ hóa cùng với đó là cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ chuyên môn được đầu tư tương đối hoàn thiện. Đây chính là điều kiện thuận lợi nhưng đồng thời cũng là thách thức không nhỏ trong hành trình đưa báo chí địa phương vươn lên tầm cao mới. Tôi mong rằng, thời gian tới, các cơ quan báo chí địa phương cần phát huy những kết quả đạt được, quyết tâm, nỗ lực cao nhất để hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao, ngày càng gắn bó mật thiết hơn với nhân dân, với thực tiễn cuộc sống. Đồng chí PHAN THỊ THANH MINH, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Quảng Trị:Nghề báo là một nghề khó khăn và nguy hiểm kể cả trong thời chiến và thời bình nếu nhà báo làm tròn nghĩa vụ của một nhà báo chân chính. Thực tế cho thấy trong chiến tranh, khi có xung đột xảy ra, nhà báo thường có mặt để đưa tin chiến sự thì thường phải đối mặt với hiểm nguy, tính mạng luôn bị đe dọa. Trong thời bình, một nhà báo tận tâm với nghề, luôn theo đuổi mục tiêu chân lý, đưa tin đúng sự thật, đi đến tận cùng của sự thật trong đấu tranh chống tiêu cực cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách và hiểm nguy. Vì vậy, muốn trở thành nhà báo chân chính thì phải biết đam mê, dấn thân. Nếu muốn có những tác phẩm chất lượng cao phải bất chấp nguy hiểm và phải gác lại những lợi ích cá nhân, thậm chí chấp nhận thiệt thòi để phản ánh được những vấn đề được dư luận quan tâm, đúng bản chất của sự kiện nhằm phát huy hiệu quả xã hội. Và tiêu chí để đánh giá một nhà báo có tâm lực phải nhìn vào tác phẩm báo chí và hiệu quả xã hội mà tác phẩm mang lại. Để báo chí tiếp tục là phương tiện thúc đẩy phát triển xã hội, những người làm báo cần phải không ngừng học hỏi đồng nghiệp, đừng bao giờ tự thỏa mãn với những gì mình đạt được, phải lắng nghe hơi thở cuộc sống để cùng thao thức với đời sống xã hội để tạo ra những tác phẩm báo chí có chất lượng phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và địa phương nói riêng. Chúng tôi rất tin tưởng và phấn khởi về đội ngũ nhà báo trẻ hiện nay rất năng động, xông xáo, được đào tạo bài bản. Tuy nhiên, điều tôi băn khoăn và trăn trở nhất hiện nay là trong thời kỳ kỷ nguyên số với sự hỗ trợ đắc lực của công nghệ thông tin đã khiến một số nhà báo có tư tưởng ỷ lại, biến mình thành nhà báo “salon”, “copy and paste” (sao chép và dán), khiến tác phẩm không có sức sống, vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Đặc biệt, trong vòng xoáy của cơ chế thị trường với nhiều cám dỗ đã khiến một số nhà báo chạy theo thị hiếu tầm thường, đưa tin không đúng sự thật. Bên cạnh đó, báo chí ngày càng được xã hội tôn vinh, ghi nhận đã khiến một số nhà báo xuất hiện tư tưởng tự kiêu, tự phụ, có những hành vi thiếu khiêm tốn khi về cơ sở tác nghiệp đã ảnh hưởng không nhỏ đến đội ngũ những người làm báo chân chính. Vì vậy, mong mỏi của chúng tôi là các nhà báo trẻ cần phát huy thế mạnh của tuổi trẻ thường xuyên nâng cao đạo đức nghề nghiệp, ý thức trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân của người làm báo, không ngừng tu dưỡng, học tập, làm tốt nhiệm vụ của mình, xứng đáng với nghề báo để cùng chung tay xây dựng quê hương, đất nước ngày càng phát triển. Đồng chí LÊ VĂN CẦN, Nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh, nguyên Phó Tổng biên tập Báo Quảng Trị:Những ai trước khi bước vào nghề báo phải xác định được đây là một nghề đầy gian khổ, hy sinh và khi đã dấn thân với nghề thì phải có tâm lực. Tâm lực chính là cái tâm, cái tầm và tài năng của người viết báo. Tâm lực ở đây được thể hiện rất rõ qua lòng yêu quê hương, yêu cuộc sống và luôn vun đắp cho cuộc sống mãi xanh tươi. Trong thời chiến, người làm báo là để phục vụ Tổ quốc và tất cả đều vì một mục tiêu giải phóng đất nước. Vì lẽ đó, mọi người đều sẵn sàng dấn thân, hy sinh. Trong thời bình, mục tiêu của báo chí là xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc nhưng nhiệm vụ xây dựng đất nước trong cơ chế thị trường không hề giản đơn. Trong điều kiện mặt trái của cơ chế thị trường với nhiều dòng xoáy, nhà báo đi đâu cũng cũng phải đối mặt với “cơ chế” nên ngòi bút rất khó vững vàng. Cách đây 25 năm - những ngày tái lập tỉnh nhà, tôi cùng với một số đồng nghiệp được phân công về Quảng Trị tổ chức xuất bản những số báo Quảng Trị đầu tiên. Trong điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực thiếu thốn, điều kiện kinh tế xã hội khó khăn nhưng chúng tôi vẫn hoàn thành nhiệm vụ được cấp trên giao phó.

Qua đó để nói rằng, lòng yêu quê hương sẽ có ý nghĩa rất lớn đối với sự thành công của nghề báo. Khi lòng yêu quê hương luôn hối thúc con tim của người làm báo, lúc đó những người cầm bút mới nhẹ lòng chấp nhận những hy sinh, thiệt thòi về phía mình. Tình yêu quê hương cũng giúp người viết báo đi sâu vào đời sống người dân, đau cùng nỗi đau của vùng đất, của người dân để tìm ra những nhân tố điển hình và khi xử lý được những vấn đề như thế sẽ có những tác phẩm báo chí làm lay động lòng người, khác với những bài báo được thực hiện theo yêu cầu của toà soạn và hoàn thành tác phẩm chỉ để lấy nhuận bút. Một khi nhà báo có tâm lực, lòng yêu quê hương thì cho dù phải chịu nhiều thiệt thòi, hy sinh thì tôi hy vọng dù sớm dù muộn cuộc sống không bao giờ quay lưng với những người như thế. HUY NAM - LÊ MINH (thực hiện)