Thực hiện hiệu quả cao hoạt động giám sát lĩnh vực kinh tế - ngân sách

Thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo luật định, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Kinh tế - Ngân sách (KT-NS) HĐND tỉnh đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên theo vị trí việc làm, điều kiện công tác, khả năng và trình độ chuyên môn; tổ chức các hoạt động đảm bảo nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Giao bộ phận chuyên trách triển khai thực hiện chương trình hoạt động hằng tháng, hằng quý; giữ vai trò điều hành trực tiếp trên cơ sở xin ý kiến chỉ đạo trực tiếp của trưởng ban về các hoạt động của ban, tôn trọng ý kiến góp ý của các thành viên; thường xuyên giữ mối liên hệ, cung cấp thông tin, tài liệu cho các thành viên nghiên cứu, kết hợp nắm bắt tình hình thực tế ở địa phương, đơn vị công tác…

Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh làm việc với Sở Tài chính - Ảnh: H.V.A​

Với việc xây dựng chương trình làm việc khoa học, đúng nguyên tắc, đúng luật; khảo sát phù hợp, hoạt động giám sát của Ban KT-NS đã đạt hiệu quả cao, nâng cao chất lượng báo cáo thẩm tra trình HĐND tỉnh. Trong quá trình hoạt động, Ban KT-NS luôn bám sát các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của HĐND tỉnh; chương trình giám sát của HĐND, Thường trực HĐND tỉnh và của ban. Sau khi có phân công của Thường trực HĐND tỉnh, ban đã kịp thời ban hành kế hoạch, xác định nội dung, lựa chọn phương thức, đơn vị dự kiến làm việc, lịch trình khảo sát thực tế cụ thể; đề nghị cơ quan chuyên môn cung cấp thông tin, báo cáo; phối hợp chặt chẽ với các ban HĐND tỉnh trong việc triển khai làm việc với các ngành, địa phương, đơn vị một cách phù hợp, tránh chồng chéo.

Tại các buổi làm việc, khảo sát của ban có đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tham dự. Nhiều chính sách có tính lan tỏa lớn tổ chức hội nghị tham vấn, tiếp thu có chọn lọc các ý kiến đưa vào dự thảo báo cáo, góp phần xây dựng báo cáo thẩm tra trình các kỳ họp đạt chất lượng cao.

Về nội dung thẩm tra, Ban KT-NS xem xét tính đầy đủ của hồ sơ; sự phù hợp của dự thảo nghị quyết với đường lối, chủ trương Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tình hình phát triển KT-XH ở địa phương; gợi mở những vấn đề cần thảo luận, làm rõ, những vấn đề còn có ý kiến khác nhau để cung cấp thông tin cho đại biểu thảo luận. Đặc biệt là thể hiện rõ quan điểm, chính kiến làm cơ sở để HĐND quyết nghị. Từ hoạt động có hiệu quả của công tác thẩm tra, Ban KT-NS đã tham mưu Thường trực HĐND tỉnh chưa trình ra kỳ họp những nội dung chưa đảm bảo cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, hoặc chưa chuẩn bị nội dung chu đáo. Một số tờ trình qua thẩm tra, Ban KT-NS kiến nghị biểu quyết từng phần hoặc điều chỉnh một số nội dung trước khi HĐND quyết nghị. Nội dung thẩm tra của ban hầu hết được UBND tỉnh tiếp thu; nhiều đề xuất, kiến nghị được đưa vào nghị quyết của HĐND tỉnh. Điều đó khẳng định rõ về chất lượng thẩm tra của Ban KT-NS ngày càng được nâng lên.

Ban KT-NS xác định giám sát chuyên đề là một trong những nội dung quan trọng, với 21 đợt giám sát, khảo sát, hội nghị chuyên đề, ban hành 17 báo cáo kết quả giám sát; tham mưu Thường trực HĐND tỉnh tổ chức giám sát, khảo sát 12 chuyên đề về lĩnh vực KT-NS, ban hành 12 báo cáo kết quả giám sát. Tất cả các báo cáo kết quả giám sát được trình bày tại các kỳ họp HĐND tỉnh để đại biểu HĐND tỉnh xem xét, thảo luận, được chủ tọa kết luận đưa vào nghị quyết của HĐND tỉnh để triển khai thực hiện.

Một số chuyên đề giám sát được dư luận quan tâm, đánh giá cao như: Giám sát quản lý, sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân được nhà nước giao đất, cho thuê đất, kiến nghị xử lý thu hồi một số khu đất sử dụng không hiệu quả để giao lại cho nhà đầu tư mới; dành 15 - 20% quỹ đất của các công ty lâm nghiệp không có nhu cầu sử dụng đất giao cho địa phương để giao hộ gia đình thiếu đất sản xuất nhằm bảo đảm an sinh xã hội, nhu cầu sản xuất của Nhân dân; dành quỹ đất để quy hoạch phát triển khu dân cư, xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn mới và tạo quỹ đất sạch phục vụ thu hút các dự án đầu tư trên địa bàn. Giám sát tình hình thực hiện, thanh toán kế hoạch vốn đầu tư công giữa kỳ trung hạn, kiến nghị bố trí lại danh mục các dự án đầu tư đảm bảo với nhu cầu vốn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn theo kế hoạch giao và thực hiện thanh toán kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn. Giám sát tình hình giao dự toán thu ngân sách và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2016 - 2018.

Thông qua đó xác định được một số nguồn thu còn tiềm năng, các lĩnh vực, loại thuế có hiện tượng thất thu; một số hạn chế, khó khăn trong công tác giao dự toán thu, thực hiện nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp; đồng thời kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết và đề ra các giải pháp khắc phục. Giám sát tình hình quản lý nhà nước về tổ chức và hoạt động của các nhà máy chế biến gỗ, gỗ dăm trên địa bàn tỉnh; thông qua giám sát, Ban KT-NS kiến nghị UBND tỉnh dừng cấp phép đầu tư hoặc cấp phép đầu tư có chọn lọc đối với các nhà máy chế biến gỗ dăm để đảm bảo nhu cầu nguồn nguyên liệu đầu vào, điều chỉnh quy hoạch lại các loại rừng, đồng thời chỉ đạo rà soát, kiểm kê, xác định lại phạm vi quy hoạch ngành sản xuất, chế biến gỗ, gỗ dăm theo hướng ưu tiên chế biến sâu, sản xuất hàng hóa xuất khẩu gắn với vùng nguyên liệu thông qua liên kết sản xuất với nông dân và các tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã. Giám sát kết quả triển khai thực hiện cơ chế tài chính xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển quỹ đất và giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch trên địa bàn tỉnh…

Kết quả giám sát, khảo sát chuyên đề, Ban KT-NS kịp thời gửi đến Thường trực HĐND tỉnh, UBND tỉnh, các cơ quan chuyên môn, địa phương có liên quan để có sự chỉ đạo, phối hợp triển khai thực hiện một cách tốt nhất. Đồng thời, tham mưu Thường trực HĐND tỉnh ban hành kết luận kiến nghị giám sát hoặc văn bản đôn đốc các cơ quan chấp hành triển khai thực hiện các kiến nghị sau giám sát đảm bảo hiệu lực, hiệu quả.

Để nâng cao chất lượng báo cáo thẩm tra và hiệu quả giám sát, tập thể lãnh đạo và các thành viên ban phải luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, nhiệt tình, kịp thời nắm bắt dư luận, thu thập thông tin, nghiên cứu tài liệu, tổ chức giám sát, lựa chọn nội dung cần được cơ quan chuyên môn giải trình, làm rõ, tổ chức đoàn đến làm việc trực tiếp tại một số đơn vị, địa phương kết hợp khảo sát thực tế các mô hình có liên quan. Các kết luận sau giám sát được các bên liên quan thực hiện một cách nghiêm túc và báo cáo kết quả thực hiện đúng thời gian khi có yêu cầu.

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số hạn chế nhất định; một số tâm tư, nguyện vọng, tình cảm của cử tri và Nhân dân trong tỉnh gửi gắm cho các đại biểu là thành viên Ban KT - NS chưa được hiện thực hóa một cách trọn vẹn. Trong nhiệm kỳ tới, Ban KT-NS sẽ tiếp tục thực hiện đổi mới hoạt động thẩm tra, giám sát để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động HĐND, xứng đáng là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Nguyễn Đăng Ánh

Ủy viên Thường trực, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh