Tạo xung lực mới về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số

Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Trị vừa ban hành Chương trình hành động số 144-CTHĐ/TU thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đây là bước cụ thể hóa nội dung Nghị quyết số 57-NQ/TW sát với tình hình thực tiễn của tỉnh, tạo chuyển biến đột phá về nhận thức và hành động thực tiễn trong việc đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ; chú trọng hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; tích cực chủ động tiếp cận, vận dụng thành công những thành tựu của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào sản xuất, kinh doanh và phục vụ đời sống, nâng cao năng suất lao động, hiệu quả kinh tế, góp phần thúc đẩy KT-XH của tỉnh phát triển nhanh và bền vững.

Có thể khẳng định, trong những năm qua các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ưu tiên nguồn lực đẩy mạnh ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ, cơ bản đáp ứng yêu cầu sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần hoàn thành các mục tiêu phát triển KT-XH của tỉnh.

Tuy vậy, hoạt động nghiên cứu ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh vẫn còn hạn chế. Đó là khoa học công nghệ chưa thực sự trở thành động lực phát triển; tiềm lực khoa học và công nghệ còn yếu; đầu tư ngân sách cho khoa học, công nghệ còn thấp; hàm lượng khoa học công nghệ trong các hoạt động KT-XH còn thấp; đội ngũ có trình độ chuyên môn sâu làm công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ chưa nhiều, nhất là thiếu các chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực mũi nhọn của tỉnh.

Để cụ thể các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp tại Nghị quyết số 57- NQ/TW, thời gian tới các cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành, các cấp cần tạo chuyển biến đột phá về nhận thức và hành động thực tiễn; xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá quan trọng thúc đẩy phát triển KT-XH, đảm bảo quốc phòng, an ninh, góp phần xây dựng tỉnh Quảng Trị trở thành địa phương có nền kinh tế số phát triển bền vững, ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới phát triển giàu mạnh.

Mục tiêu cụ thể đề ra đến năm 2030, tỉ trọng đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế phấn đấu đạt 55%. Tăng dần tỉ trọng xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao trên tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu hằng năm. Quy mô kinh tế số phấn đấu đạt 20% GRDP. Bố trí kinh phí hằng năm đảm bảo 3% tổng chi ngân sách địa phương cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.

Tỉ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến của người dân và doanh nghiệp đạt trên 80%; giao dịch không dùng tiền mặt đạt trên 80%. Nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo đạt 10 người/1 vạn dân. Thực hiện quản lý nhà nước trên môi trường số, kết nối và vận hành thông suốt giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị...

Tầm nhìn đến năm 2045, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, hạ tầng số đồng bộ, hiện đại. Các hoạt động của hệ thống chính trị được vận hành trên nền tảng số, đảm bảo minh bạch, hiệu quả, phục vụ người dân, doanh nghiệp nhanh chóng, thuận tiện.

Thiết lập quan hệ hợp tác trong nước và quốc tế trong lĩnh vực AI, điện toán đám mây, sinh học và bán dẫn, thu hút chuyên gia công nghệ cao về làm việc tại tỉnh. Tăng cường triển khai việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào sản xuất, đời sống. Cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến mức độ cao theo yêu cầu; xây dựng hệ thống quản trị thông minh toàn diện, hoàn thiện cơ sở dữ liệu số của tỉnh, kết nối với quốc gia...

Nhiệm vụ và giải pháp được đề ra cho những năm tới là nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Triển khai sâu rộng phong trào “học tập số”, phổ cập, nâng cao kiến thức khoa học, công nghệ, kiến thức số; các phong trào khởi nghiệp, sáng tạo, cải tiến nâng cao hiệu quả công việc, năng suất lao động; phát động phong trào “Bình dân học vụ số” trong toàn tỉnh. Tập trung nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước vào các dự án trọng điểm về hạ tầng số và nghiên cứu khoa học công nghệ; thu hút đầu tư ngoài ngân sách cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Xây dựng, phát triển các trung tâm, hệ thống cơ sở nghiên cứu, thể nghiệm; đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật trong các tổ chức khoa học, công nghệ và trong lĩnh vực công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Xây dựng và dùng chung các nền tảng số, bảo đảm hoạt động thống nhất, liên thông của các ngành, lĩnh vực trên môi trường số.

Triển khai các chương trình đào tạo các ngành kỹ thuật, công nghệ then chốt phục vụ phát triển công nghệ chiến lược. Xây dựng nền tảng giáo dục, đào tạo trực tuyến, nâng cao năng lực số trong xã hội. Có kế hoạch và lộ trình đưa toàn bộ hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị lên môi trường số, bảo đảm liên thông, đồng bộ, bí mật nhà nước; hoàn thiện nền tảng số dùng chung của tỉnh, tích hợp vào nền tảng số dùng chung quốc gia.

Ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ số, tổ chức, cá nhân có năng lực thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm về chuyển đổi số, khai thác tốt thị trường chuyển đổi số. Xây dựng chương trình đẩy mạnh sản xuất thông minh, chuyển đổi số trong các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, tài chính, giáo dục, y tế, giao thông, xây dựng, logistics, vật liệu mới, du lịch...

Tập trung đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ với các địa phương trong nước, các địa phương tại các quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số phát triển, nhất là các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, năng lượng nguyên tử và các công nghệ chiến lược khác. Có chính sách mua, chuyển giao công nghệ tiên tiến phù hợp với điều kiện của tỉnh.

Phương Minh