Phát huy truyền thống 60 năm lực lượng bảo vệ giới tuyến, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong tình hình mới

Đại tá NGUYỄN TRỌNG TIỀNG, Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Quảng Trị

9 năm trường kỳ kháng chiến dưới sự lãnh đạo tài tình và sáng suốt của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, dân tộc Việt Nam đã làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, đưa miền Bắc tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, làm hậu phương lớn chi viện cho miền Nam tiếp tục cuộc trường chinh giải phóng khỏi ách thống trị của chủ nghĩa thực dân, thống nhất nước nhà. Sau thất bại thảm hại tại chiến trường Điện Biên Phủ, ngày 20/7/1954 thực dân Pháp buộc phải ký vào bản Hiệp định về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương. Theo Hiệp định Giơnevơ, vĩ tuyến 17, sông Bến Hải - Hiền Lương là giới tuyến quân sự tạm thời, chờ hiệp thương tổng tuyển cử thống nhất đất nước Việt Nam vào tháng 7/1956. Nhưng với dã tâm của kẻ xâm lược, được sự hà hơi tiếp sức của đế quốc Mỹ và âm mưu phá hoại chia cắt lâu dài đất nước ta, ngăn chặn sự phát triển của CNXH, đẩy lùi phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á và trên thế giới, uy hiếp các nước XHCN và phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân yêu chuộng hòa bình, Mỹ tuy là thành viên của Hội nghị Giơnevơ song đã nhanh chóng hất chân thực dân Pháp để ráo riết thực hiện chiến tranh nhằm thống trị miền Nam nước ta bằng chủ nghĩa thực dân mới với lời tuyên bố trắng trợn “Mỹ không bị nội dung Hiệp định này ràng buộc”. Theo các điều khoản của Hiệp định Giơ ne vơ, vĩ tuyến 17 - sông Hiền Lương - Bến Hải trở thành giới tuyến quân sự tạm thời chia cắt hai miền Nam- Bắc; Vĩnh Linh trở thành vị trí đầu cầu miền Bắc XHCN trực tiếp đối đầu với những thủ đoạn và hành động khiêu khích phá hoại của kẻ thù đang âm mưu chia cắt lâu dài đất nước ta, biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới của Mỹ.

Chăm lo bảo vệ, giữ gìn đường biên, cột mốc - Ảnh: PHƯỚC TRUNG

Xuất phát từ đặc điểm tình hình và nhiệm vụ chính trị bảo vệ giới tuyến hết sức khẩn cấp, chỉ 15 ngày sau khi hiệp định Giơ ne vơ được ký kết, vào đầu tháng 8/1954, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 quyết định thành lập lực lượng bảo vệ giới tuyến trên cơ sở lựa chọn các đồng chí cán bộ, chiến sĩ từ các Đại đội 340, 348 của bộ đội địa phương các huyện Vĩnh Linh, Gio Linh, Cam Lộ cùng một số cán bộ, chiến sĩ quân đội, công an nhân dân tỉnh Quảng Trị để thành lập Đại đội Công an bảo vệ giới tuyến theo quyết định của Hội nghị Trung Giã (Sóc Sơn - Hà Nội). Chấp hành chỉ thị của trên, 2 đại đội được thành lập khẩn trương triển khai xây dựng các đồn, trạm và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo vệ giới tuyến. Tháng 5/1955 bọn phản động phái hữu Lào được Mỹ - Diệm giúp đỡ, đưa quân ra khiêu khích gây tranh chấp biên giới ở Hướng Lập. Đảng ủy khu Vĩnh Linh đã cử một trung đội của Đại đội 354 cùng đoàn cán bộ Bộ Công an lên Hướng Lập khảo sát tình hình, tổ chức lực lượng bảo vệ biên giới. Thực hiện quyết định của Tổng Quân ủy về tập hợp một số đơn vị trong các đại đội đang làm nhiệm vụ bảo vệ giới tuyến, biên giới, bờ biển và nội địa Vĩnh Linh, bổ sung thêm quân số, trang bị, tăng cường cán bộ lãnh đạo chỉ huy hợp thành một đơn vị lấy phiên hiệu Tiểu đoàn 25 bảo vệ giới tuyến. Ngoài 2 đại đội 1 và 2 Công an giới tuyến, Tiểu đoàn 25 được tổ chức thêm Đại đội 3 bảo vệ đoạn biên giới Việt - Lào và Đại đội 4 bảo vệ bờ biển và các mục tiêu nội địa khu Vĩnh Linh. Như vậy, dọc giới tuyến, bờ biển, biên giới Việt - Lào, trong nội địa thuộc khu vực Vĩnh Linh đều đã được bố trí các đơn vị bảo vệ giới tuyến khép kín, có cả những đơn vị cơ động để sẵn sàng hỗ trợ nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ. Do mới thành lập, lực lượng tham gia là những cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân, Công an nhân dân được chuyển sang làm nhiệm vụ công an giới tuyến, tất cả đều còn rất mới mẽ từ tổ chức lực lượng đến nhiệm vụ nên còn nhiều bỡ ngỡ. Mặt khác, trong lãnh đạo, chỉ huy chưa có được nền nếp từ đầu. Tuy nhiên, sau khi được quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của trên, xác định rõ trách nhiệm, xây dựng quyết tâm, khẩn trương bồi dưỡng nghiệp vụ, nắm vững Hiệp định, Hiệp nghị, Quy chế khu phi quân sự, toàn thể cán bộ, chiến sĩ đều phấn khởi sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao. Cùng với thời gian, lực lượng bảo vệ giới tuyến tiếp tục được bổ sung lớn mạnh về tổ chức; các biện pháp nghiệp vụ và năng lực công tác không ngừng được nâng cao; có đủ khả năng chiến đấu và giành chiến thắng trước mọi âm mưu, hành động của kẻ thù. Những địa danh như Cửa Tùng, Hiền Lương... luôn mãi là chứng nhân của lịch sử ghi lại những chiến công xuất sắc của các chiến sĩ bảo vệ giới tuyến trong đấu tranh buộc đối phương phải chấp hành quy chế khu phi quân sự; vạch mặt hoạt động phá hoại Hiệp định của địch. Bên cạnh không ngừng nâng cao trình độ nghiệp vụ đánh địch, các đơn vị tập trung quán xuyến địa bàn, quản lý chặt chẽ đối tượng; đồng thời triển khai lực lượng tích cực vận động xây dựng phong trào nhân dân tham gia bảo vệ trị an, góp phần quản lý chặt chẽ các hoạt động trong khu phi quân sự; nắm vững và đập tan các âm mưu cũng như hoạt động thám báo, biệt kích của địch tung ra miền Bắc để chống phá cách mạng. Do đó, phong trào bảo vệ trị an khu giới tuyến, đặc biệt là trong quần chúng nhân dân phát triển ngày càng mạnh mẽ. Tại các đồn liên hợp hay dọc giới tuyến, địch càng xảo quyệt bao nhiêu thì cán bộ chiến sĩ ta càng đoàn kết, mưu trí, sáng tạo và dũng cảm bấy nhiêu. Luôn kết hợp tấn công địch bằng chính trị thuyết phục và vận dụng các cơ sở pháp lý để buộc chúng phải chấm dứt các hành động vi phạm. Từ ngày có các chiến sĩ làm nhiệm vụ bảo vệ giới tuyến quân sự tạm thời ở vĩ tuyến 17, có lá cờ Tổ quốc tung bay trên đỉnh cột cờ Bắc cầu Hiền Lương cùng với hình ảnh hiên ngang, chí khí quật cường của người chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang đứng gác nơi đầu cầu giới tuyến đã trở thành điểm hội tụ sức mạnh tinh thần, niềm tin son sắt cho đồng bào miền Nam hướng về miền Bắc. Mặc dù đế quốc Mỹ gây chiến tranh phá hoại ra miền Bắc với đủ loại máy bay, đại bác, pháo hạm, tàu chiến, hay thám báo biệt kích xâm nhập bằng nhiều phương thức khác nhau vẫn không thể lung lay được ý chí của những người chiến sĩ bảo vệ giới tuyến. Chỉ tính riêng khu vực cột cờ Hiền Lương với diện tích chưa đầy 1 ha, chúng đã thực hiện 192 lần ném bom với 7.000 tấn bom các loại, hơn 2.000 quả đại bác ở căn cứ Dốc Miếu, Cồn Tiên bắn phá cột cờ. Hai lần đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại miền Bắc, cột cờ giới tuyến 11 lần bị bom đạn địch đánh gãy, 11 lần chiến sĩ ta dựng lại, gần 2.000 lá cờ Tổ quốc bị bom đạn địch và gió bão xé rách nhưng chưa một ngày nào chiến sĩ ta để lá cờ ngưng bay trên đỉnh cột, chưa một lần vắng bóng cờ Tổ quốc ở đầu cầu giới tuyến. Trước yêu cầu cấp bách cần phải hỗ trợ để cách mạng miền Nam tiếp tục phát triển, Công an nhân dân vũ trang Vĩnh Linh đã gấp rút thành lập các đội trinh sát chính trị vượt sông Bến Hải sang phía Nam hoạt động. Nhiều chiến sĩ giới tuyến đã xung phong đi xây dựng cơ sở, trực tiếp diệt ác, phá kềm, đó là các đội K1, K2, K3 và K4. Năm 1962, thêm một phân đội trinh sát được thành lập với phiên hiệu “Phân đội 3” tiếp tục sang bờ Nam thực hiện nhiệm vụ. Bằng sự mưu trí, dũng cảm, các chiến sĩ thuộc các đội và phân đội trinh sát đã trực tiếp chiến đấu lập nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc, như tiêu diệt tên Tào ấp trưởng nổi tiếng ác ôn chống phá cách mạng ở thôn Bạch Lộc, xã Trung Hải; giết tên Phương, một tên ác ôn khét tiếng ở quận Trung Lương; phá ấp chiến lược kiểu mẫu của Mỹ - ngụy ở Ba Trăng do Trần Lệ Xuân, vợ của Ngô Đình Nhu tài trợ trên địa bàn vùng cao Quảng Trị. Mặt khác, để cùng góp công đập tan các hoạt động phá hoại và mở đường lưu thông trên biển tạo thuận lợi cho các hoạt động chi viện của miền Bắc với cách mạng miền Nam, nhiều chiến sĩ giới tuyến đã xung phong vào đội thuyền không số, trực tiếp tham gia vận chuyển, tiếp tế lương thực, thực phẩm, đạn dược cho đảo Cồn Cỏ. Đồng thời tổ chức bảo vệ bí mật, thuận tiện và kịp thời cho những đoàn quân cùng với vũ khí trang bị chi viện miền Nam đáp ứng yêu cầu “thần tốc, táo bạo, bất ngờ” của Đảng, góp phần cùng cả nước làm nên đại thắng mùa Xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Phát huy truyền thống của các thế hệ đi trước, ngày nay Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực xây dựng cấp uỷ đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, xứng đáng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trên phạm vi tỉnh Quảng Trị. Trong những năm qua, các đơn vị cơ sở trong BĐBP tỉnh đã đẩy mạnh các hoạt động thiết thực, tích cực tham gia xây dựng, củng cố cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, thực hiện tốt chức năng tham mưu, phối hợp với các ngành, đoàn thể và chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, qui định của địa phương. Đồng thời thực hiện có hiệu quả các chương trình phối hợp, tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xoá đói giảm nghèo, vệ sinh môi trường, khám, chữa bệnh miễn phí cho nhân dân, xây dựng các điểm sáng văn hóa. Hình ảnh người “Thầy thuốc quân hàm xanh”, “Thầy giáo quân hàm xanh” đến người cán bộ xã mang quân hàm xanh đã trở thành niềm tin của nhân dân khu vực biên giới của tỉnh. Vận dụng kinh nghiệm của các thế hệ đi trước, các đồn biên phòng đã không ngừng đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các phong trào “Quần chúng tham gia tự quản đường biên cột mốc và giữ gìn an ninh trật tự thôn, bản khu vực biên giới”, “Tổ tự quản tàu thuyền bến bãi và giữ gìn an ninh trật tự thôn xóm” để huy động sức mạnh tổng hợp trong nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ và an ninh biên giới của Tổ quốc. Đoàn kết, hợp tác để bảo vệ biên giới là một truyền thống vô cùng quý báu của lực lượng, do đó BĐBP Quảng Trị là đơn vị đầu tiên trong toàn lực lượng BĐBP xây dựng đề án và tổ chức có hiệu quả hoạt động “Kết nghĩa bản-bản hai bên biên giới” để nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân. Trên lĩnh vực đấu tranh với các loại tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma túy, cán bộ, chiến sĩ luôn khắc ghi và kế thừa truyền thống vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, kiên quyết tấn công tội phạm của thế hệ cha anh để làm nên những chiến công vang dội trên mặt trận này, góp phần to lớn vào sự nghiệp chung của lực lượng. Với sự nỗ lực đó, trong thời kỳ đổi mới BĐBP tỉnh đã được tặng thưởng 20 huân chương chiến công các hạng và hàng nghìn danh hiệu, hình thức khen thưởng của các cấp, các ngành tặng cho các tập thể và cá nhân; một vinh dự thật lớn lao là ngày 13/3/2008, Đồn Biên phòng Tam Thanh được tuyên dương Anh hùng LLVTND trong thời kỳ đổi mới. 60 năm trôi qua trên quê hương Vĩnh Linh lũy thép anh hùng, những chiến công, sự hy sinh và cống hiến của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng bảo vệ giới tuyến những ngày đầu, những người chiến sĩ Công an nhân dân vũ trang Vĩnh Linh vẫn luôn là những bài học mới, vô cùng quý giá đối với các thế hệ người chiến sĩ Biên phòng Quảng Trị hôm nay và mai sau. Tiếp bước truyền thống của chiến sĩ giới tuyến, nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng BĐBP Quảng Trị ngày nay luôn nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, giữ vững truyền thống “không sợ đầu rơi, máu chảy, người trước ngã xuống, người sau xông lên” để gắn bó máu thịt với quần chúng nhân dân, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao trong thời kỳ mới. Những thành tích trong công tác của BĐBP tỉnh Quảng Trị đạt được trong những năm qua đã chứng minh rằng, dù ở vào thời điểm lịch sử nào thì các phẩm chất anh hùng, truyền thống tốt đẹp của người chiến sĩ giới tuyến năm xưa vẫn luôn được lực lượng BĐBP của quê hương Quảng Trị phát huy trong học tập, công tác và chiến đấu.