Nâng cao nhận thức bảo vệ sức khỏe cho người dân tại chỗ thông qua các hoạt động đa dạng, thiết thực

* Bà PHAN THỊ LIÊN, Chủ tịch Hội Y tế thôn bản Quảng Trị trả lời phỏng vấn. - Thưa bà! Đề nghị bà cho biết khái quát một số thông tin của Hội Y tế thôn bản Quảng Trị từ khi thành lập đến nay cũng như những kết quả đạt được, đặc biệt trong đó, Dự án chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng do Ủy ban Y tế Hà Lan- Việt Nam hỗ trợ đã mang lại lợi ích gì cho người dân? - Hội Y tế thôn bản tỉnh Quảng Trị (YTTB) là hội nghề nghiệp, được thành lập năm 2006, với mục đích tạo cơ hội để YTTB trong toàn tỉnh được giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, kỹ năng thực hành sơ cấp cứu giúp họ trở thành một trong những dịch vụ chăm sóc sức khoẻ (CSSK) gần nhất, đáng tin cậy nhất của người dân tại thôn bản. Toàn tỉnh hiện có 9 chi hội/9 huyện, thị xã, thành phố với tổng số hội viên 1.105 người, trong đó nữ 707, nam 308; 25% hội viên có trình độ văn hóa THPT và trung cấp; 957 hội viên (86%) YTTB đã được qua đào tạo từ 3-9 tháng tại Trường Trung học Y tế Quảng Trị. Đến nay, 100% hội viên được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Hội cũng đã xây dựng quỹ tương trợ để giúp đỡ động viên, chia sẻ, thăm hỏi hội viên ốm đau, gặp hoạn nạn khó khăn.

Phóng viên Báo Quảng Trị trao đổi với bà Phan Thị Liên (bên phải) về công tác y tế thôn bản - Ảnh: PV

Thời gian qua, Hội Y tế thôn bản tỉnh đã tích cực chỉ đạo các chi hội tuyến huyện vận động hội viên thực hiện đúng 9 chức năng nhiệm vụ của y tế thôn bản theo qui định của Bộ Y tế gồm: Tập trung tuyên truyền, phổ biến kiến thức bảo vệ sức khoẻ, vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm. Hướng dẫn các biện pháp chăm sóc sức khoẻ, phòng chống dịch bệnh tại cộng đồng. Chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ em và kế hoạch hoá gia đình. Sơ cứu ban đầu và chăm sóc bệnh thông thường. Tham gia thực hiện các chương trình y tế tại thôn, bản. Vận động, hướng dẫn nhân dân trồng và sử dụng thuốc nam tại gia đình để phòng và chữa một số chứng, bệnh thông thường. Tham gia giao ban định kỳ với trạm y tế xã, phường, thị trấn. Tham gia các khoá đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về chuyên môn do cơ quan y tế cấp trên tổ chức và tự học tập để nâng cao trình độ. Quản lý và sử dụng hiệu quả túi y tế thôn, bản. Thực hiện ghi chép, báo cáo kịp thời, đầy đủ theo quy định. Quá trình triển khai các hoạt động, hội đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của Sở Y tế; sự phối hợp tích cực của các cơ quan liên quan và một số tổ chức phi chính phủ. Riêng trong năm 2013, hội đã phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức tập huấn kỹ năng quản lý điều hành hội cho Ban chấp hành (BCH) từ tỉnh hội đến cơ sở; tập huấn về phương pháp khảo sát thu thập thông tin, kỹ năng giám sát đánh giá cho 25 thành viên BCH hội từ cơ sở trở lên; tập huấn kỹ năng đánh giá tổ chức hội và lập kế hoạch xây dựng năng lực cho 10 cán bộ hội để xây dựng nhóm tư vấn cho các hội khác; tập huấn cho 80 hội viên/4 chi hội về truyền thông lưu động bằng sử dụng kịch dân ca; tập huấn 4 lớp cho 60 hội viên các chi hội ở Hướng Hóa, Vĩnh Linh, thị xã Quảng Trị về sử dụng kịch bóng mờ và kịch múa rối; tập huấn về an toàn vệ sinh thực phẩm cho 200 cán bộ hội viên y tế thôn của Đông Hà, Cam Lộ, Gio Linh, Hải Lăng và Triệu phong. Tổ chức 178 buổi truyền thông tại cộng đồng trên toàn tỉnh, góp phần nâng cao nhận thức thay đổi hành vi cho người dân cùng với các chương trình Y tế Quốc gia. Tổ chức hội thi sáng tác thơ, ca, hò, vè với chủ đề phòng, chống HIV/AIDS. Tổ chức 27 buổi nói chuyện chuyên đề phòng, chống HIV/ AIDS cho các nhóm đối tượng có hành vi nguy cơ cao tại các xã phường “ nóng” về lây nhiễm HIV của các huyện, thị xã, thành phố. Qua đó, hạn chế lây lan dịch bệnh, thay đổi hành vi của người dân trong phòng ngừa bệnh tật. Đối tượng mà các hoạt động hướng tới là những người có hành vi nguy cơ cao như nghiện chích ma tuý, hành nghề mại dâm, người nhiễm HIV và gia đình, người bị bệnh lây qua đường tình dục, dân di biến động, nhóm phụ nữ mang thai… Kết quả, có 810 người tham gia và đã có gần 100 người dân tham gia xét nghiệm máu tự nguyện. Tổ chức truyền thông về an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện 10 nguyên tắc vàng, các quy trình rửa tay, sử dụng nguồn nước sạch, vệ sinh môi trường để tránh ngộ độc xảy ra tại cộng đồng. Chia sẻ kinh nghiệm về đánh giá tổ chức và xây dựng năng lực hội cho một số hội người cao tuổi và hội người khuyết tật. Riêng đối với Dự án nâng cao sức khỏe tâm thần tại cộng đồng, đã có 40 y tế thôn bản được tham gia tập huấn chăm sóc sức khoẻ tâm thần tại thành phố Đà Nẵng. Sau tập huấn các y tế thôn bản khảo sát sàng lọc các bệnh nhân có vấn đề về sức khoẻ tâm thần vận động bệnh nhân đi khám để kịp thời điều trị. Tổ chức 4 lớp tập huấn truyền thông nâng cao kiến thức chăm sóc sức khoẻ tâm thần tại cộng đồng bằng phương pháp múa rối và kịch tương tác cho 60 y tế thôn bản của xã Cam An (Cam Lộ), xã Thanh (Hướng Hoá), xã Vĩnh Tú và Vĩnh Sơn (Vĩnh Linh), phường 3 và xã Hải Lệ (thị xã Quảng Trị). Sau tập huấn, tổ chức 7 buổi truyền thông tại cộng đồng. Ngoài ra, các các nhân viên y tế thôn bản còn tổ chức 12 buổi họp với gia đình và người nhà bệnh nhân để thảo luận và chia sẻ hướng dẫn cho người nhà bệnh nhân biết cách chăm sóc bệnh nhân tại nhà. - Trong quá trình thực hiện công tác, hội đã gặp những thuận lợi, khó khăn gì, thưa bà? - Các hoạt động của hội trong thời gian qua diễn ra khá thuận lợi vì luôn có sự chỉ đạo tích cực của Sở Y tế và sự hỗ trợ kinh phí của Uỷ ban Y tế Hà Lan- Việt Nam. Phòng y tế, Trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố tạo mọi điều kiện để hội viên YTTB triển khai các kế hoạch hoạt động. Các thành viên Ban chấp hành Tỉnh hội, chi hội rất nhiệt tình, tham gia các hoạt động của hội; hội viên tham gia phong trào một cách tự nguyện, nhiệt tình và vượt khó. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số khó khăn, tồn tại như: Thành viên BCH chi hội chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản lý và điều hành hội, BCH chi hội ít chủ động lập kế hoạch hoạt động của chi hội. Kinh phí hỗ trợ cho các hoạt động thường xuyên của hội không có. Thành viên ban thường trực ở xa, phụ cấp còn thấp, chưa có cán bộ thường trực nên ảnh hưởng một phần đến việc thực hiện kế hoạch của hội. Điều kiện làm việc như phương tiện đi lại, trang thiết bị y tế, bảo hộ y tế vẫn dựa vào nguồn hỗ trợ không thường xuyên từ các chương trình và dự án khác nhau. Phần lớn nhân viên YTTB chưa được đào tạo một cách bài bản về lĩnh vực công tác xã hội nên khó kiểm soát, chất lượng không đồng đều, đặc biệt là giữa miền núi và đồng bằng. Thiếu nguồn lực cho quá trình xây dựng năng lực chuyên môn và quản lý tổ chức. - Vậy, để đạt kết quả cao hơn nữa, bà cho biết giải pháp và định hướng cho các hoạt động tiếp theo trong thời gian tới của hội? - Công tác trọng tâm mà Hội Y tế thôn bản Quảng Trị hướng tới trong năm 2014 là tập trung nâng cao trình độ chuyên môn cho YTTB; kỹ năng quản lý của ban điều hành hội. Tiếp tục nâng cao kỹ năng sử dụng máy vi tính, internet và email, sử dụng dịch vụ tin nhắn qua điện thoại theo nhóm. Hỗ trợ hội viên cập nhật các kiến thức CSSK. Tăng cường các hoạt động sáng tạo trong xây dựng năng lực và thay đổi hành vi. Hợp tác tích cực hơn với các chương trình y tế quốc gia và quốc tế. Phát triển nhóm tư vấn và đào tạo nhằm đảm bảo khả năng xây dựng năng lực cho hội, cung cấp dịch vụ đào tạo và tư vấn cho các tổ chức khác. Tăng cường hoạt động gây quỹ. Hỗ trợ tích cực hơn cho chương trình phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng. Tham gia hỗ trợ nâng cao kỹ năng sống cho thanh thiếu niên khuyết tật. Tăng cường các hoạt động sáng tạo trong xây dựng năng lực và thay đổi hành vi. Hỗ trợ chăm sóc sức khoẻ tâm thần tại cộng đồng. Tiếp tục nhân rộng các hình thức hoạt động của Dự án chăm sóc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng ở tất cả các thôn của những xã trong vùng dự án… - Xin cảm ơn bà! KÔ KĂN SƯƠNG (thực hiện)