Bồ hòn đáng yêu!

(QT) - Người ta thường nói rằng, khi yêu thương nhau thì sẽ dành cho nhau những gì tốt đẹp nhất. Với ông Hoàng Anh Quyết và người con trai Hoàng Hoài Phương thì có lẽ điều đó hoàn toàn đúng. Xuất phát từ tình yêu thiên nhiên, trân quý những sản phẩm hữu cơ làm từ nguyên liệu tự nhiên và mong muốn mang lại những điều tốt đẹp nhất cho những người phụ nữ, bố con ông Quyết đã tâm huyết tìm tòi, sản xuất thành công chất tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn.

Bố con ông Quyết kiểm tra chất lượng Enzym bồ hòn. Ảnh: Trần Tuyền

Từ tâm huyết của 2 bố con

Trong ngôi nhà số 126 Quốc lộ 9, TP. Đông Hà, cũng là nơi sản xuất chất tẩy rửa hữu cơ, ông Quyết cùng con trai đang tỉ mẩn kiểm tra quá trình lên men của quả bồ hòn được đựng trong những thùng nhựa lớn. Đoạn, ông Quyết lại tất bật chuẩn bị nước rửa tay, nước giặt và cây bồ hòn vài tuần tuổi cho buổi trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại một khách sạn lớn trong tỉnh… Ông Quyết trước đây là cán bộ nhà nước, từng kinh qua nhiều chức vụ, vị trí chủ chốt từ cấp huyện đến cấp sở. Năm 2014, ông nghỉ hưu theo chế độ. Con trai của ông, Hoàng Hoài Phương (sinh năm 1993) là Thạc sĩ tài chính. Mặc dù 2 bố con thuộc 2 thế hệ, xuất phát từ 2 lĩnh vực khác nhau nhưng lại có chung niềm đam mê, tâm huyết với sản phẩm tẩy rửa hữu cơ từ bồ hòn.

Ngơi tay, ông Quyết chia sẻ về cơ duyên với quả bồ hòn: “Đầu năm 2019, một lần tình cờ xem Nhà báo Thu Uyên chia sẻ về quả bồ hòn trên chương trình Cà phê sáng với VTV3 của Đài truyền hình Việt Nam, bố con tôi thấy quả này có nhiều công dụng rất tốt trong việc tẩy rửa, thân thiện với môi trường và không hại da tay nên bắt đầu tìm hiểu”.

Ngồi cạnh bố, Phương kể thêm: “Qua quá trình nghiên cứu, tìm kiếm tài liệu từ sách báo, mạng Internet, tôi biết được cây bồ hòn có nhiều ở miền Bắc Thái Lan. Nhờ những mối quan hệ có được trong thời gian học đại học và thạc sĩ tại Trường ABAC Thái Lan nên tôi liên hệ với Trường Đại học CHIANG MAI ở Bắc Thái Lan, nơi có một khoa chuyên nghiên cứu về cây bồ hòn. Tôi tiếp tục tìm hiểu và được biết Tiến sĩ Rosukon Poompanvong người Thái Lan chuyên nghiên cứu về sinh học và Enzyme, người sáng lập của Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ Thái Lan. Tôi chủ động liên lạc với bà qua Facebook và trình bày nguyện vọng của mình. 1 tuần sau, tôi qua Thái Lan, trực tiếp gặp gỡ, trò chuyện và được bà nhiệt tình hướng dẫn, chuyển giao công thức ngâm ủ Enzym bồ hòn để có sản phẩm đạt chất lượng”. Tháng 6/2019, Phương về nước, bàn bạc ý tưởng với bố và hai bố con quyết định bắt tay vào sản xuất thử nghiệm chất tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn.

... đến sản phẩm tẩy rửa hữu cơ an toàn

Bước đầu tiên, để sản xuất chất tẩy rửa, Phương tìm nguồn nguyên liệu là quả bồ hòn khô trên mạng Internet rồi tiến hành đặt hàng. Để có nguồn nguyên liệu ổn định, Phương cùng bố nhiều lần vào Tây Nguyên và sang tận Lào để tìm mua quả bồ hòn có chất lượng. Khi nguyên liệu đã tạm ổn, hai bố con tiến hành làm thử nghiệm Enzym bồ hòn. “Mặc dù đã có công thức do Tiến sĩ Rosukon Poompanvong cung cấp nhưng vì lần đầu tiên làm nên hai bố con vẫn còn thiếu kinh nghiệm. Phải đến lần thứ 3, tôi và bố mới làm thành công Enym bồ hòn”, Phương kể trong nụ cười hạnh phúc.

“Sản xuất chất tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn có khó không?”, tôi hỏi. Phương cười tươi rồi dẫn tôi vào phía sau nhà. Chỉ tay vào những thùng nhựa nhiều kích cỡ, Phương bật mí: “Muốn làm được Enzym bồ hòn thì cần phải có các loại trái cây có vị chua như cam, chanh, bưởi, dứa… Tùy theo mùa mà sử dụng từng loại. Tôi thuê nhân công đi thu mua trái cây về rồi rửa sạch, cắt nhỏ các loại quả này trộn vào thùng đã có sẵn quả bồ hòn khô nhằm kích thích quá trình lên men và tạo mùi thơm cho sản phẩm. Khi đã bỏ quả bồ hòn và các loại trái cây vào thùng thì cho thêm nước sạch và đường theo tỉ lệ nhất định. Mẻ đầu tiên, tôi ngâm từ 2-3 tháng mới có Enzym. Những mẻ sau nhanh hơn, chỉ cần ngâm khoảng 1-1,5 tháng, vì đã có men Enzym sẵn từ trước. Tiếp đó, tôi tiến hành lọc thủ công để cho ra thành phẩm là nước tẩy rửa hữu cơ. Công đoạn cuối cùng để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh là pha chế thêm tinh dầu sả chanh, quế hoặc bạc hà vào chất tẩy rửa để tạo mùi thơm. Trung bình 1 tạ quả bồ hòn khô sẽ sản xuất được khoảng 1.300 lít chất tẩy rửa hữu cơ đa dụng”.

Đến lần thử nghiệm thứ 3, sản phẩm tẩy rửa từ quả bồ hòn của bố con ông Quyết mới đạt chuẩn chất lượng sản phẩm tẩy rửa hữu cơ tại Việt Nam do Trung tâm Kĩ thuật Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 2 - QUATEST 2, thành phố Đà Nẵng kiểm định. Tháng 8/2019, bố con ông Quyết công bố bộ tiêu chuẩn cơ sở về chất tẩy rửa hữu cơ ra thị trường và đăng kí nhãn mác, thương hiệu cho các sản phẩm tẩy rửa hữu cơ. Hiện nay, trung bình một tháng, bố con ông Quyết sản xuất được trên 2.000 lít chất tẩy rửa hữu cơ với các loại nước rửa tay, rửa bát, nước giặt, nước lau nhà.

Hướng đến thị trường lớn

“Khâu sản xuất đã thành công và chất lượng cũng được kiểm định. Vậy, thị trường tiêu thụ sản phẩm thì thế nào?”, tôi tò mò. Ông Hoàng Anh Quyết không ngần ngại chia sẻ: “Các sản phẩm tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn như nước rửa tay, rửa bát, nước giặt, nước lau nhà đã bày bán tại Siêu thị Nông sản hữu cơ Quảng Trị, Siêu thị Sê Pôn tại TP. Đông Hà, các cửa hàng nông sản địa phương ở thị trấn Hải Lăng và đến với một số trường học tại TP. Đông Hà dưới danh nghĩa là sản phẩm của Doanh nghiệp tư nhân Đất La Vang do tôi làm chủ. Doanh nghiệp được thành lập từ năm 2016, trước đây, chuyên trồng và sản xuất các dược liệu từ cây cà gai leo, cây lá vằng nhưng nay chỉ tập trung vào sản xuất chất tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn”. Ông Quyết cho biết thêm, sản phẩm nước rửa tay, rửa bát có dung tích 500 ml được bán với giá 40 ngàn đồng; nước giặt có dung tích 800 ml được bán với giá 60 ngàn đồng; nước lau nhà có dung tích 2 lít được bán với giá 130 ngàn đồng. Ngoài ra, ông Quyết còn bán sản phẩm thô để tận dụng chai nhựa cũ, vừa tiết kiệm vừa giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường.

Hiện tại, bố con ông Quyết đang tích cực tìm kiếm thị trường tiêu thụ ổn định cho sản phẩm. Các sản phẩm này cũng đã đến được với thị trường TP. Hồ Chí Minh. “Chúng tôi hướng đến những thị trường khó tính và nhiều tiềm năng như các siêu thị, các cửa hàng nông sản hữu cơ, nông sản sạch và các trường học trong và ngoài tỉnh. Chúng tôi đang liên hệ bạn bè, tận dụng các mối quan hệ để sản phẩm tẩy rửa an toàn đến được với người tiêu dùng khắp cả nước”, ông Quyết cho hay.

Đáng chú ý hơn, ông Quyết đã ươm giống thành công cây bồ hòn tại Quảng Trị từ tháng 7/2019. Qúa trình có được vườn ươm cây bồ hòn của ông Quyết cũng lắm gian truân.Trước ở các xã miền núi rẻo cao của 2 huyện Hướng Hóa và Đakrông có cây bồ hòn. Tuy nhiên, qua quá trình sản xuất, canh tác, người dân địa phương đã chặt bỏ đi loại cây này. Vì thế, 2 bố con tôi đi về tay trắng sau nhiều lần tìm kiếm”, ông Quyết kể.

Không nản chí, bố con ông qua Lào và tìm được hạt giống về để ươm nhưng qua tìm hiểu, ông Quyết nhận ra, chất lượng quả bồ hòn từ Lào không bằng ở Việt Nam. Thế rồi, trong một lần vào Huế, tình cờ ông Quyết thấy trong Khu di tích Đại nội Huế có vườn cây bồ hòn. “Tôi thấy vậy mừng quá. Bao lâu tìm khắp nơi mà không biết ở gần mình có một vườn cây bồ hòn tốt, chất lượng như thế. Tôi liền xin cây giống về trồng thử. Tiếp đó, tôi mua hạt giống ở các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai về ươm tại khu đất của gia đình. Nay, vườn cây phát triển rất tốt. Sau 5 năm, cây bồ hòn sẽ cho khai thác quả. Tôi dự tính, sau này có điều kiện thì sẽ mở rộng vườn ươm lên 3-5 ha. Và nếu được thì còn có thể tận bã của quả bồ hòn để sản xuất phân bón hữu cơ, phục vụ trồng trọt”, ông Quyết phấn khởi nói. Tin rằng, với niềm đam mê và tâm huyết của bố con ông Quyết, các sản phẩm tẩy rửa hữu cơ từ quả bồ hòn sẽ được người tiêu dùng đón nhận, ưa chuộng.

Trần Tuyền