Đưa vào sản xuất giống cây mới thích ứng với biến đổi khí hậu

(QT) - Mở rộng diện tích hoa màu là một trong những giải pháp để khắc phục sự thiếu nước diễn ra ngày càng nghiêm trọng, nhất là các vùng không chủ động nước tưới. Mặt khác, trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp của tỉnh Quảng Trị, các loại cây trồng có hiệu quả kinh tế cao như: ngô, lạc… cũng là những đối tượng cây trồng được lựa chọn trồng trên đất màu. Do đó, những năm gần đây, diện tích ngô, lạc trên địa bàn tăng đáng kể. Cùng với tăng diện tích các loại cây màu này, việc đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật về giống đã giúp các vùng chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu phát triển tốt về năng suất, chất lượng sản phẩm.

Mô hình trồng lạc giống mới ở xã Gio Việt, Gio Linh

Hiệu quả vượt trội của gần 60 ha ngô và lạc với các bộ giống mới được đưa vào ứng dụng trong vụ đông xuân năm 2018 tại các huyện Gio Linh, Vĩnh Linh và Cam Lộ đã khẳng định được tính thích nghi của giống ngô và lạc mới. Với quy trình kỹ thuật đồng bộ trong sản xuất, các bộ đôi giống ngô mới CS71 và P4199 và giống lạc mới L20 và TK10 là các giống do Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ cung cấp sản xuất thử nghiệm vụ đầu tiên tại các vùng đất khó khăn về điều kiện thủy lợi trên địa bàn tỉnh đã có kết quả cao hơn các giống ngô cũ, bị thoái hóa và làm thay đổi lối canh tác truyền thống bằng ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong biện pháp thâm canh, đưa lại năng suất cao, góp phần chống suy thoái tài nguyên đất, tăng khả năng sản xuất của đất.

Các loại giống ngô và lạc mới này có đặc tính thân to, rễ chắc, chịu hạn tốt, thích ứng với nhiều chân đất… vụ đông xuân 2018 được áp dụng tại các địa phương có đất trồng màu và có phương án chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Tại huyện Gio Linh, vụ xuân 2018, gần 22 ha ngô và lạc giống mới được sản xuất thâm canh đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật nghiêm ngặt đã tăng năng suất cây trồng, chất lượng sản phẩm cũng được nâng cao hơn. Với việc sử dụng giống lạc gieo với mật độ thích hợp, bón phân cân đối, chăm sóc, tưới tiêu nước hợp lý, năng suất lạc tăng hơn 60% so với các giống lạc cũ, lợi nhuận thu lại tăng thêm khoảng 16 triệu đồng/ha. Mặt khác, sản phẩm đạt chất lượng tốt nên giá bán cũng cao hơn các sản phẩm giống lạc cũ thông thường từ 5- 7%, nông dân tham gia sản xuất rất phấn khởi. Ông Nguyễn Duy Lưu, ở thôn Hoàng Hà, xã Gio Việt, Gio Linh cho biết: “Vụ đông xuân năm 2018, gia đình tôi được hỗ trợ giống lạc mới và tiến hành sản xuất thâm canh nên hiệu quả mang lại khá tốt. Tôi mong muốn tiếp tục được quan tâm hỗ trợ để triển khai sản xuất trong những vụ tới”.

Đối với cây ngô, nhu cầu thực tế để sản xuất thức ăn gia súc rất lớn và các địa phương vẫn còn nhiều dư địa để tăng diện tích loại cây này nên việc đưa giống ngô mới vào sản xuất đưa lại nhiều lợi nhuận cho nông dân. Giống ngô CS71 và P4199, năng suất thu được 65 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng từ 23 đến 24 tạ/ ha. Ông Trịnh Đức Toàn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ cho biết: “Các bộ giống ngô và lạc mới này rất thích hợp với thổ nhưỡng và khí hậu ở Quảng Trị, chống chịu được nhiều bất thuận của thời tiết và đưa lại năng suất cao. Các địa phương cần nghiên cứu khảo nghiệm thêm vài vụ để khảo sát về khả năng kháng bệnh. Nếu thành công có thể xem đây là các giống màu mới thay thế một số giống màu cũ đã bị thoái hóa để sản xuất đạt hiệu quả cao trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra ngày càng khắc nghiệt”.

Chất lượng giống đảm bảo và có nhiều tính ưu việt, vấn đề cần quan tâm là kỹ năng canh tác trên vùng đất đặc thù chịu nhiều tác động bởi biến đổi khí hậu. Chính vì thế, chính quyền địa phương và các ngành chức năng tiếp tục có phương án phối hợp với Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Bắc Trung Bộ hỗ trợ giống, chuyển giao ứng dụng kỹ thuật cho nông dân sản xuất trong các vụ tiếp theo. Mục tiêu phấn đấu là tăng năng suất, sản lượng ngô và lạc từ các bộ giống mới từ 1,5 đến gần 2 lần so với giống truyền thống của địa phương. Trong các vụ tiếp theo, các địa phương tiếp tục triển khai thêm ở một số vùng có thực địa phù hợp để chuyển đổi cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu, tăng năng suất trên đơn vị diện tích. Sự lựa chọn, thử nghiệm các giống mới phù hợp để thay thế các giống cũ đã bị thoái hóa trong sản xuất nông nghiệp cũng là việc cần thực hiện để thích nghi với điều kiện sản xuất mới và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Võ Thái Hòa