Gian nan đòi nợ bảo hiểm xã hội Kỳ 1: Doanh nghiệp nợ đọng BHXH, người lao động thiệt thòi

Tính đến hết quý 3/2016, tổng số nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (BHXH, BHYT, BHTN) của doanh ngiệp, đơn vị trên địa bàn tỉnh là 91.313 triệu đồng, tăng 34.311 triệu đồng (60,19%) so với cùng kỳ năm 2015, chiếm tỉ lệ 9,53% so với kế hoạch thu của BHXH Việt Nam giao. Trong đó, nợ BHXH từ 1 đến 6 tháng là 16.792 triệu đồng; nợ BHXH từ 6 tháng trở lên là 7.892 triệu đồng. Tình trạng nợ BHXH, BHYT, BHTN gia tăng ảnh hưởng lớn đến quyền, lợi ích chính đáng của người lao động và công tác an sinh xã hội trên địa bàn. Hàng chục doanh nghiệp “mất tích”, nợ đọng BHXH kéo dài Theo BHXH tỉnh Quảng Trị, hiện trên địa bàn tỉnh có rất nhiều doanh nghiệp “mất tích” không liên lạc được, không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký sản xuất kinh doanh, không làm thủ tục giải thể, phá sản doanh nghiệp. Đến 30/9/2016, có 32 doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT, BHTN khó đòi với tổng số tiền nợ gần 3,7 tỉ đồng; trong đó, đơn vị “mất tích” gồm 12 doanh nghiệp. Nhiều đơn vị “mất tích”, không còn tại địa chỉ đăng ký kinh doanh với số nợ BHXH, BHYT, BHTN lớn, kéo dài như: Huyện Vĩnh Linh có Công ty Cổ phần xây dựng tổng hợp Trường Thành nợ 71 tháng với số tiền hơn 481 triệu đồng; huyện Hướng Hóa có Công ty TNHH phát triển thương mại Thái Dương nợ 77 tháng với số tiền hơn 121 triệu đồng, Công ty Cổ phần xây dựng Thái Hòa nợ 83 tháng với số tiền hơn 282 triệu đồng, Công ty Cổ phần cà phê Thái Hòa Quảng Trị nợ 67 tháng với số tiền hơn 510 triệu đồng…

4 lao động nữ chưa được giải quyết chế dộ thai sản do Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh nợ đọng BHXH

Bên cạnh các doanh nghiệp “mất tích”, nhiều doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN kéo dài với số tiền nợ rất lớn như: Công ty TNHH xây dựng Nam Tân (huyện Vĩnh Linh) nợ 69 tháng với số tiền 833 triệu đồng; Công ty Cổ phần Tín Đạt Thành (Đông Hà) nợ 67 tháng với số tiền 574 triệu đồng… Toàn tỉnh có 38 đơn vị nợ BHXH, BHYT, BHTN trên 12 tháng với tổng số tiền nợ trên 4,5 tỉ đồng; 32 đơn vị nợ BHXH, BHYT, BHTN có số nợ lớn với tổng số nợ gần 7,4 tỉ đồng. Ông Phạm Chí Hiếu, Phó Trưởng Phòng Quản lý thu- BHXH tỉnh, cho hay: Đến nay, BHXH tỉnh chỉ nhận được đầy đủ hồ sơ ra tòa làm thủ tục phá sản của 2 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, trong đó Công ty TNHH MTV Vina cà phê Quảng Trị chưa giải quyết xong nợ BHXH. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp không còn hoạt động sản xuất kinh doanh nhiều năm nhưng không làm thủ tục giải thể, phá sản doanh nghiệp. Việc thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN và chốt sổ BHXH cho người lao động ở các doanh nghiệp này rất khó khăn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động trong việc giải quyết các chế độ ốm đau, thai sản, chế độ hưu trí, vi phạm chính sách pháp luật về BHXH. Sinh con 5 tuổi rồi chưa được giải quyết chế độ thai sản Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh có giấy chứng nhận đầu tư số 3200424675 ngày 12/1/2010, do Ban Quản lý Khu kinh tế- Thương mại đặc biệt Lao Bảo cấp, ngành nghề kinh doanh vệ sinh môi trường và xây dựng công trình đô thị, chính thức đi vào hoạt động từ 1/4/2010. Đến 1/4/2012, khi huyện Hướng Hóa thành lập Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa- đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND huyện Hướng Hóa, thì Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh ngừng hoạt động. Thời gian từ 2010- 2012, công ty này nợ BHXH, BHYT, BHTN của người lao động với số tiền 128.665.944 đồng. Đến nay, công ty vẫn chưa làm thủ tục giải thể, phá sản doanh nghiệp và chưa đóng đủ số tiền nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN cho công nhân, nên việc giải quyết chế độ chính sách cho người lao động rất khó khăn. Chị Trần Thị Hoài Nhân, hiện công tác tại Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa, bày tỏ bức xúc: “Tôi làm công nhân tại Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh từ 1/4/2010 đến 1/4/2012, đóng đủ các loại BHXH, BHYT, BHTN (Công ty trừ vào tiền lương và phụ cấp của người lao động). Khi tôi nghỉ sinh con (tháng 8 đến tháng 11/2011) và làm hồ sơ để hưởng chế độ thai sản thì được biết chủ sử dụng lao động nợ đọng BHXH của chúng tôi nên chúng tôi chưa được giải quyết chế độ thai sản. Đến nay, con tôi đã 5 tuổi rồi mà chế độ nghỉ thai sản của tôi chưa được giải quyết do chủ sử dụng lao động là ông Lê Chung, Chủ tịch HĐQT và ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc công ty cũ của tôi trước đây còn nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN của chúng tôi. Đồng thời, do chủ doanh nghiệp không chịu đóng tiền nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN cho cơ quan BHXH huyện Hướng Hóa nên người lao động chưa chốt được sổ BHXH để giải quyết các quyền lợi theo quy định của pháp luật”. Trong khoảng thời gian Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh đang hoạt động, có 4 công nhân nghỉ sinh đến nay vẫn chưa được giải quyết chế độ thai sản, gồm: Ngô Thị Anh Vũ (nghỉ sinh từ tháng 3-6/2011), Trần Thị Hoài Nhân (nghỉ sinh từ tháng 8-11/2011), Nguyễn Thị Linh (nghỉ sinh từ tháng 9-12/2011), Lê Thị Tình (nghỉ sinh từ tháng 10/2011- 1/2012). Ngoài ra, có 2 công nhân nghỉ sinh khi đang làm việc tại Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa chưa được giải quyết chế độ thai sản do đơn vị công tác cũ là Công ty Cổ phần môi trường đô thị Khe Sanh chưa đóng phần nợ BHXH cho công nhân trước 1/4/2012, gồm: Nguyễn Thị Quảng và Đinh Thị Hương, cùng nghỉ sinh từ tháng 7-12/2012. Trong 6 lao động nữ chưa được giải quyết chế độ thai sản kể trên, chị Ngô Thị Anh Vũ nghỉ việc; chị Nguyễn Thị Linh đã đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài; 4 lao động còn lại chuyển công tác sang Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa đến nay. Theo ông Võ Ngọc Anh, Phó Giám đốc kiêm Chủ tịch Công đoàn cơ sở Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa, không chỉ tồn đọng chế độ thai sản chưa giải quyết cho người lao động, mà 19 người chuyển công tác về Trung tâm Môi trường đô thị huyện Hướng Hóa chưa được chủ sử dụng lao động ở đơn vị cũ đóng tiền nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN; chưa chốt được sổ BHXH trong thời gian công tác tại đơn vị cũ, nên việc giải quyết các chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động gặp nhiều khó khăn và thiệt thòi. (Còn nữa)