(QT) - Thôn, bản, khu phố (gọi chung là thôn) hoạt động theo hình thức tự chủ, tự quản và tuân thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương; là nơi thực hiện dân chủ trực tiếp và rộng rãi để phát huy các hình thức hoạt động tự quản, tổ chức nhân dân thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ được giao. Hầu hết các thôn đều xây dựng hương ước, quy ước về đời sống văn hóa ở khu dân cư, góp phần quan trọng trong việc giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, ổn định trật tự, an toàn xã hội, quốc phòng - an ninh; thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, tham gia xây dựng và giám sát việc đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, thiết chế văn hóa cơ sở, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiệu quả hoạt động của thôn không chỉ ở giá trị về mặt vật chất như xây dựng cơ sở hạ tầng, mà còn góp phần tăng cường sự đoàn kết của cộng đồng dân cư, củng cố niềm tin của người dân đối với Đảng, Nhà nước và chính quyền cơ sở.
![]() |
Đường vào làng Vệ Nghĩa, Triệu Phong. Ảnh: PV |
Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; sắp xếp lại các thôn nhằm khắc phục tình trạng thôn có quy mô dân số nhỏ, không đồng đều, phân tán, ảnh hưởng đến huy động sức dân đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông, thủy lợi, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; giảm gánh nặng ngân sách chi trả phụ cấp cho cán bộ không chuyên trách và kinh phí hoạt động cho các tổ chức chính trị - xã hội ở thôn, nên được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, sau khi sắp xếp lại thì việc đặt tên cho thôn mới đang là vấn đề mà nhân dân đặc biệt quan tâm.
Hiện nay, đối với các khu phố mới sau khi sáp nhập thì hầu hết đặt tên theo số tự nhiên nên không có trở ngại. Tuy nhiên, đối với các thôn thì vẫn gặp một số vướng mắc. Chẳng hạn, việc đặt tên thôn mới phổ biến là ghép từ tên của các thôn sáp nhập nhưng phải đảm bảo có ý nghĩa với thôn cũ, vậy nên trên thực tế khi sáp nhập nhiều thôn thì có một số trường hợp tên thôn mới rất dài nên bất tiện khi gọi và viết, như: Thôn Pa Ka Ta Roa Cu Dừn (xã Hướng Lộc, huyện Hướng Hóa); thôn A Xói Ra Hang (xã A Túc, huyện Hướng Hóa); thôn Kim Đâu - Phi Thừa (xã Cam An, huyện Cam Lộ); thôn Thiết Hà Thượng Đại (xã Cam Chính, huyện Cam Lộ). Bên cạnh đó, việc ghép tên thôn nào trước, thôn nào sau cũng không dễ. Đó là ưu tiên chọn theo tiêu chí nào trong các tiêu chí: Quy mô dân số; nguồn gốc lâu đời; có địa danh lịch sử, truyền thống cách mạng; có danh lam thắng cảnh; có nhiều người thành danh, học hành đỗ đạt... Thôn thì có tiêu chí này, thôn thì có tiêu chí khác nên khó thống nhất.
Ngoài ra, một số nơi đặt tên thôn mới theo cách bỏ hẳn tên thôn cũ mà lấy một phần tên của xã ghép với theo vị trí địa lí của thôn, như: Xã Hải Sơn, huyện Hải Lăng sáp nhập các thôn Hà Lộc, Lương Điền, Lương Hải, Như Sơn lấy tên là thôn Đông Sơn; các thôn Tân Điền, Trầm Sơn, Khe Mương, Tân Lý sáp nhập lấy tên thôn Tây Sơn. Ở xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, các thôn Bích Khê, Tân Định, An Mô sáp nhập lấy tên thôn Nam Long; thôn Phù Lưu, Vệ Nghĩa, Phương Ngạn sáp nhập lấy tên thôn Bắc Long... Cách này thì không giữ lại được những nét riêng biệt của thôn cũ.
Tên thôn thường mang trong nó ý nghĩa về cội nguồn lịch sử, đặc trưng, truyền thống văn hóa, đời sống tinh thần của một cộng đồng... Vì vậy, việc lựa chọn đặt tên thôn cần cân nhắc kĩ để tạo sự đồng thuận, đoàn kết trong nhân dân sau khi sáp nhập.
Bảo Anh