Nhà nọ trong khu phố có người thân là F0. Người nhà là F1 có mức độ tiếp xúc gần, lẽ ra phải thực hiện cách ly để tránh việc có thể xảy ra lây nhiễm cho người khác nhưng họ vẫn đi chợ, ăn sáng ở quán xá bình thường. Có người hỏi thì nhận được câu trả lời rằng: Đã có kết quả test nhanh âm tính rồi. Hơn nữa, ai cũng sẽ là F0 trong tương lai cả, lo gì.
Nhà khác chia tay con vào đại học sau một thời gian dài học online nên làm vài mâm đãi khách. Khi cuộc vui lên đến cao trào, nhiều người gợi ý chủ nhà thuê loa kẹo kéo về hát. Không khí xuân chưa qua hẳn, lại là ngày vui của gia đình nên đề nghị trên được chủ nhà đáp ứng ngay lập tức. Có người can ngăn, rằng COVID-19 vẫn còn phức tạp nên kiêng cử chút cho lành. Tuy nhiên, nhiều trong số các ý kiến có mặt tại buổi liên hoan đó lại bác đi, bởi lẽ: Rồi ai cũng là F0.
Sau tết Nguyên đán, con số các ca mắc COVID-19 tăng cao ở nhiều địa phương trong cả nước. Đây là hệ quả tất yếu khi nước ta mở cửa tất cả các hoạt động kinh tế - xã hội. Chính vì thế, nếu so với thời gian đầu COVID-19 mới xuất hiện, tâm lý lo sợ đến mức “án binh bất động” khi mới chỉ nghe ở địa phương mình có một vài ca mắc, rồi đổ xô đi mua sắm, tích trữ lương thực… đã không còn. Người dân thích ứng hơn với dịch bệnh trong trạng thái bình thường mới. Thêm vào đó, tỉ lệ bao phủ vắc xin phòng COVID-19 trong cộng đồng khá cao cũng là cơ sở để người dân yên tâm hơn vì cho rằng nếu có mắc thì cũng ở thể nhẹ, không đáng lo. Có người còn hài hước đưa lên facebook cá nhân nhận định: “F0 giờ là trend đấy. Mọi người xung quanh mình đều xác định sống chung với lũ, kiểu gì cũng sẽ dính, nên bị sớm khỏi sớm, đỡ lo nhiều. Tiêm đủ ba mũi rồi, không tử vong đâu”. Hay khi có người lo lắng, hỏi: “Tiêm đủ ba mũi vắc xin, bị COVID-19 có đáng sợ không?” thì nhận được nhiều lời tư vấn: “Rồi ai chẳng bị nhưng tiêm ba mũi thì chắc không sao đâu, vài hôm là khỏi”.
Thực ra, quan điểm trên không sai. Vào thời điểm các ca mắc COVID-19 tăng chóng mặt như hiện nay, nguy cơ lây nhiễm có thể xảy ra với bất cứ ai. Vì vậy, tâm lý rồi ai cũng sẽ thành F0 khó tránh khỏi trong suy nghĩ của nhiều người, đồng thời cũng thể hiện tâm thế chủ động, sẵn sàng ứng phó khi bản thân không may bị mắc phải. Tuy nhiên, ở một góc nhìn khác, quan điểm này không hẳn phản ánh tâm thế “sống chung với dịch bệnh”, mà thể hiện thái độ chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch. Hệ lụy từ việc cho rằng ai cũng sẽ là F0 khiến một số người không áp dụng các biện pháp 5K.
Theo các chuyên gia y tế, vắc xin chỉ giúp giảm nguy cơ lây lan và bệnh diễn biến nặng chứ không hoàn toàn chống lại được SARS-CoV-2. Điều này thì ai cũng biết. Nhưng mỗi khi F0 đang có xu hướng nhiều hơn F1 và hầu hết đều không triệu chứng thì một số người vẫn đi làm và ra ngoài bình thường. Nếu không thực hiện tốt 5K thì đây là nguồn phát tán vi rút cao. Khi số ca COVID-19 tăng cao sẽ kéo theo số bệnh nhân nặng tăng, rồi tỉ lệ tử vong từ đó cũng nhiều hơn, gây quá tải cho hệ thống y tế. Nhiều người có suy nghĩ trong đời chỉ bị một lần nên bị trước để đỡ phải sống trong lo âu. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn xảy ra nhiều trường hợp người bệnh bị tái nhiễm. Vì thế, cho đến khi nào COVID-19 chưa bị loại ra khỏi cuộc sống thì khi đó, việc áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh vẫn rất cần thiết. Cũng có nhiều người vì chủ quan, cho rằng đã tiêm phòng vắc xin thì bệnh sẽ nhẹ nên không khai báo, tự mua thuốc điều trị.
Theo chia sẻ của những người đã từng mắc COVID-19, khi đã mắc bệnh rồi, chắc chắn trải nghiệm với nó không hề dễ dàng như người ta vẫn đồn đại, nhất là triệu chứng hậu COVID-19. Tổ chức Y tế thế giới (WHO), công bố có hơn 200 triệu chứng được báo cáo ở bệnh nhân hậu COVID-19. Tình trạng triệu chứng hậu COVID-19 kéo dài có thể gặp ở một số người, thường là sau khi hết bệnh ba tháng và kéo dài ít nhất hai tháng. Biểu hiện nặng hay nhẹ là do cơ địa của mỗi người, nhưng với trẻ em, người lớn tuổi và những người có bệnh nền khi bị nhiễm sẽ để lại nhiều di chứng nặng nề.
Rõ ràng không thể chủ quan với dịch bệnh. Nhất là khi dịch bệnh đó nguy hiểm và biến hóa khôn lường như COVID-19 mà đến nay các nhà khoa học vẫn chưa tìm hiểu, nghiên cứu hết việc chúng sẽ ảnh hưởng đến con người như thế nào. Cách tốt nhất để đẩy lùi nó là nhận thức rõ ràng hơn về mức độ nguy hiểm cũng như trách nhiệm của mỗi người, đồng thời thực hiện nghiêm chỉnh các biện pháp phòng dịch an toàn, hiệu quả. Chỉ khi thực sự biết lo lắng cho bản thân, gia đình và quan tâm tới cộng đồng, thì chúng ta mới luôn chủ động để tìm cách phòng tránh.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, cha ông chúng ta đã đúc kết như vậy. Vì thế, không riêng gì F0 hay F1, mà tất cả mọi người đều cần tuân thủ tốt 5K, hạn chế đi lại, tiếp xúc nhiều. Khi thấy dấu hiệu bất thường nào về sức khỏe cần tiến hành test COVID-19. Nếu dương tính, nên báo cho lực lượng y tế nơi mình cư trú để được tư vấn điều trị. Mọi người không nên hoang mang lo sợ, nhưng cũng nên tránh tâm lý chủ quan cho rằng “rồi ai cũng là F0”, từ đó không thực hiện nghiêm túc 5K. Việc tránh tụ tập, hội họp, giao lưu không cần thiết là những biện pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình trong tình hình hiện nay…
Hoài Nam